BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, BM Güvenlik Konseyi ve diğerlerinin 4 yıllık diplomatik tıkanıklığının Suriye krizinin kontrolden çıkmasına izin verdiğini kaydederek, "Özellikle beş ülke Suriye konusunda anahtar konumda. Bunlar Rusya, ABD, Suudi Arabistan, İran ve Türkiye. Taraflardan biri uzlaşmaya yanaşmadığı müddetçe sahada değişiklik beklemek faydasız" dedi.
Ban, BM 70. dönem Genel Kurul Genel Görüşmelerinin açılışında yaptığı konuşmada, BM 2030 kalkınma hedefleri, iklim değişikliği ile mücadele, Suriye, Yemen ve diğer bölgelerdeki çatışmalar ve krizlerin insani sorunlarına değindi.
Aşırı yoksulluğu 2030'a kadar sona erdirmeye ve tüm insanlara huzurlu ve onurlu bir yaşam sağlamayı taahhüt ettiklerini hatırlatan Ban, verilen sözlerin uygulamaya geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
İklim değişikliği ile mücadeleye de vurgu yapan Ban, iklim fonuna destek verilmesini isteyerek, "Dünya, askeri harcamalara trilyonları israf etmeye devam ediyor. Gezegeni ve insanları yok etmek için para bulunurken bunların korunması için niye kaynak bulunamıyor?" diye sordu.
Çatışmalar ve doğal afetler nedeniyle yerlerinden edilen insanlara yönelik yardım fonlarının da zor durumda olduğunu kaydeden Ban, "Lübnan, Ürdün ve Türkiye milyonlarca Suriyeli ve Iraklıyı cömertçe misafir ediyor" dedi.
Birçok bölgede insanların şimdiye kadar görülmemiş şekilde göç etmekte olduğunu kaydeden Ban, tüm ülkelerden zor durumdaki insanlara sahip çıkma konusunda sorumluluğunu yerine getirmesini istedi.
Ban, İstanbul'da düzenlenecek Dünya İnsani Zirvesi'nin hayati önem taşıdığını vurgulayan Ban, küresel insani sistemin insani sorunlara yetişmekte yetersiz kaldığına işaret etti.
Sığınmacıları evlerini terk etme zorunda bırakan sebeplere yoğunlaşılmasının önemini vurgulayarak zor durumdaki insanlara da sahip çıkılması gerektiğini belirten Ban, "Ayrımcılığa karşı çıkmalıyız. 21. yüzyılda duvarlar ve çitler inşa etmemeliyiz" diye konuştu.
SURİYE İÇİN 5 ANAHTAR ÜLKE
Genel Sekreter, konuşmasında Suriye krizine de önemli yer ayırarak, Suriyelilerin baskı, aşırlıkçılık, yıkım ve korku nedeniyle ülkelerini terk ettiklerini söyledi.
Soruna diplomatik çözüm bulunamamasını da eleştiren Ban, "BM Güvenlik Konseyi ve diğerlerinin 4 yıllık diplomatik tıkanıklığı Suriye krizinin kontrolden çıkmasına izin verdi. Çatışmayı sonlandırmak öncelikle Suriye'de savaşan tarafların sorumluluğunda. Ülkelerini harabeye çevirenler kendileri. Ancak çözüm için sadece Suriye'deki taraflara bakmak yeterli değil. Savaş bölgesel güç ve rekabetle de ilişkili. Ülkeye akan para ve silahlar ateşi körüklüyor" dedi.
BM Güvenlik Konseyi ve bölgesel aktörlerin adım atmasını isteyen Ban, "Özellikle beş ülke Suriye konusunda anahtar konumda. Bunlar Rusya, ABD, Suudi Arabistan, İran ve Türkiye. Taraflardan biri uzlaşmaya yanaşmadığı müddetçe sahada değişiklik beklemek faydasız" diye konuştu.
Varil bombaları ve terörizmin bedelini masum Suriyelilerin ödediğini dile getiren Ban, "Vahşet suçları için dokunulmazlık olmamalı. Adalet taahhüdümüz, buradaki durumu Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne (UCM) sevk etmeyi gerektirir" dedi.
Suriye'deki durumun UCM'ye sevki için hazırlanan BM Güvenlik Konseyi karar tasarısını Rusya ve Çin veto etmişti.
“YEMEN'DE TÜM TARAFLAR İNSAN HAYATINI HİÇE SAYIYOR”
BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Yemen'de tüm tarafların insan hayatını hiçe saydığını ancak en fazla zararın hava bombardımanından kaynaklandığını belirterek bu saldırılara son verilmesini istedi.
Ban, "Yemen'de tüm taraflar insan hayatını hiçe sayıyor ancak en çok kayıp hava saldırıları sonucu gerçekleşiyor. Yemen'in altyapısını da mahveden bu saldırıların sonlandırılmasını istiyorum" dedi.
Vekalet savaşlarının burada da görüldüğünü kaydeden Ban, tüm tarafları masaya dönmeye ve BM Özel Temsilcisi ile koordineli olarak ülkeye barışı getirmeye davet etti.
Ortadoğu barış sürecine de değinen Ban, süreci her türlü riske karşı korumaları gerektiğini belirterek, "İsrailin yerleşim politikaları, kışkırtma ve provokasyonların arttığı bir dönemde İsrail ve Filistinlilerin müzakerelere dönmesi, uluslararası toplumun da taraflara bunun için baskı yapması gerekiyor. Dünya artık liderlerin barış yolunu seçmesini daha fazla bekleyemez" diye konuştu.
İranla P5+1 ülkelerinin nükleer müzakerelerde anlaşmaya varmasından duyduğu memnuniyeti vurgulayan Ban, Suriye, Yemen ve Ukrayna'da da benzer işbirliği ve uzlaşmayı görmek istediklerini söyledi.
Ban konuşmasında, iklim değişikliği ile mücadele, kadınların güçlendirilmesi, kız çocuklarının eğitimi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin hayata geçirilmesi konularında da liderlerden destek istedi.
