Hollanda'nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICTY) dün Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadzic hakkında "soykırım", "insanlığa karşı suç işlemek" ve "savaş kurallarını ihlal etmek" suçlarından 40 yıl hapis cezası vermesi Boşnakların tepkisine neden oldu.
Srebrenitsa katliamından kurtulan Boşnaklar, Sırp lider Radovan Karadzic’e verilen 40 yıllık hapis cezasını, çok geç verilmiş, yetersiz bir ceza olarak niteledi. Ömür boyu hapsi istenen ancak 40 yıllık hapis cezasına çarptırılan Karadzic, 21 yıl önce yönetimindeki Sırp ordusuyla BM kontrolündeki Srebrenitsa’yı ele geçirmiş ve ailelerinden ayırdığı yaklaşık 8 bin erkek ve erkek çocuğunu katletmişti.
Srebrenitsa katliamında eşini ya da oğlunu kaybeden kadınlar, Reuters haber ajansına verdikleri röportajlarda, Karadzic’e daha ağır bir ceza verilmesini beklediklerinden hayal kırıklığına uğradıklarını söylediler.
Kararı duyunca, “İlk silah sesini duyduğumda olduğu gibi şok oldukları” yorumunda bulunan Boşnak kadınlar, kararın da oldukça geç verildiğine inanıyor.
Katliamda hayatını kaybeden 8 bin kişiden 7 bininin gömülü olduğu mezarlığı gösteren Boşnak kadınlar, “Bizimle ilgili karar 1995’te verildi. 40 yıllık mahkumiyet adil değil; ne gerçeğe, ne de bölgemizdeki güvene katkısı olacak” dedi.
Birçok Bosnalı Sırp ise Karadzic’i savunup, mahkemenin adaletsiz bir şekilde Sırpları hedef gösterdiği değerlendirmesinde bulundu.
"BOSNA KASABI" KARADZİC'E 40 YIL HAPİS
Hollanda'nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY) dün Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadzic hakkında "soykırım", "insanlığa karşı suç işlemek" ve "savaş kurallarını ihlal etmek" suçlarından 40 yıl hapis cezası vermişti.
ICTY Hakimler Konseyi, savcılığın hazırladığı 11 maddelik iddianamedeki 10 maddeden Karadzic'i sorumlu tutmuştu. İddianamenin ilk maddesindeki Bratunac, Foca, Kljuc, Prijedor, Sanski Most, Vlasenica ve Zvornik şehirlerinde de soykırım işlendiği iddialarını delil yetersizliği nedeniyle reddeden Hakimler Konseyi, Karadzic'i bahsi geçen şehirlerde işlenen sürgün, etnik temizlik, katliam ve sınır dışı etmek gibi insanlığa karşı suç işlemek ve savaş kurallarını ihlal etmek konularından suçlu bulmuştu.
Dolayısıyla Karadzic, Srebrenitsa'da 1995 yılının temmuz ayında yaşanan soykırımın yanı sıra "insanlığa karşı suç" başlığı altında sürgün, etnik temizlik, katliam, sınır dışı etmek, insanlık dışı eylemlerde bulunmak ile "savaş kurallarının ihlal edilmesi" başlığı altındaki katliam, terör, sivillere yönelik saldırılar ve esir almak suçlarından hüküm giymişti.
Hakimler Konseyi, iddianamenin ikinci maddesi olan Srebrenitsa soykırımı hakkındaki kararında, Bosnalı Sırp güçlerin hedefinin Srebrenitsa'daki Bosnalı Müslümanların yok edilmesi olduğuna işaret ederek, Sırp güçlerinin silah altına girebilecek yaştaki Bosnalı Müslümanları öldürmeyi ve genel olarak Srebrenitsa'nın Bosnalı Müslümanlardan temizlenmesini hedeflediğini vurguladı.
Srebrenitsa'nın Boşnaklardan tamamen temizlenmesinin Karadzic ile dönemin Sırp ordusu komutanı Ratko Mladic'in ortak planı olduğuna işaret eden Konsey, Karadzic'in Bosna Sırp Cumhuriyeti (RS) içinde Bosnalı Müslümanların öldürülmesine karar verecek "tek isim" olduğunu kaydetti.
Konsey ayrıca, Karadzic'in 14 Temmuz 1995'te Srebrenitsa'da "savaş durumu" ilan ettiğini anımsatarak, bölgeki Sırp askeri birliğine tüm imkanlarını kullanmaları emri vererek katliamı kolaylaştırdığına hükmetti.
Karadzic'i ayrıca, 1992-1995 yıllarında Sırp birliklerince kuşatma altında tutulan Saraybosna'da sivillere yönelik saldırılar ve 1995 yılında Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki gözlemcilerin esir alınması olayı nedeniyle de suçlu bulan konsey, uluslararası müdahalenin gerçekleşmesi için Saraybosna'daki Bosnalı Müslüman güçlerin kendi halkını bombaladığı iddialarını ise reddetti.
ICTY Savcılığı, Karadzic hakkında ömür boyu hapis cezası verilmesini talep etmişti.
Hakimler Konseyi'nin verdiği 40 yıl hapis cezası kararına hem savcılığın hem de Karadzic'in avukatlarının itiraz etme hakkı bulunuyor.
RADOVAN KARADZİC KİMDİR?
19 Haziran 1945'te, bugün Karadağ sınırları içinde kalan Petnjica beldesinde dünyaya gelen Karadzic, Saraybosna Üniversitesinde psikoloji eğitim aldıktan sonra 1971 yılında Saraybosna'daki Kosevo Hastanesi'nde çalışmaya başladı.
Bosna Hersek'te 1989 yılında kurulan Sırp Demokratik Partisi'nin (SDS) kurucularından olan Karadzic, Bosna'daki savaşın patlak vermesiyle kurulan Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) de ilk başkanı oldu.
Bosna'daki savaşta Sırpların yaptığı soykırım, katliam, etnik temizlik ve tecavüzlerden sorumlu tutulan Karadzic hakkında 1995 yılında yakalama kararı çıkarıldı. Uzun yıllar, Dragan Dabic kimliğiyle Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da yaşayan Karadzic, 2008 yılında bu şehirde tutuklanmıştı.
Karadzic'in Lahey'deki davasına 2009 yılında başlanmıştı.
