Dünyadaki tüm çiftlerin yüzde 15’inin çocuklarının olmamasından yola çıkan İspanyol bilim insanları, insan deri hücresinden sperm ürettiklerini açıkladı.

Valencia Kısırlık Enstitüsü direktörü Carlos Simon, erkek ve dişi üreme hücresi gametlere (sperm ya da yumurta) sahip olmayan insanlara, bu araştırmayla yardım etmeyi amaçladıklarını belirtti.

ABD’li Stanford Üniversitesi’yle ortak yürütülen araştırma, bilim dergisi Nature’ın ‘Scientific Reports’ isimli online yayımında dün yerini aldı.

Bilim insanları, ‘yetişkin hücrelerin tekrar embriyo-benzer kök hücrelere dönüştürülebileceği’ keşfiyle 2012 yılında Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü’ne layık görülen Japon Shinya Yamanaka ve İngiliz John Gurdon’ın çalışmalarından esinlendiklerini belirtti.

HENÜZ DÖLLEME YAPAMIYOR

Araştırmada, insanlardan alınan yetişkin deri hücrelerine, sperm üretmeleri için gerekli genlerin bir ‘kokteyli’ verildi.

Bir aylık süre içinde ‘gen kokteyli’ verilen deri hücresinin, sperm üretme kapasitesine sahip üreme hücresine dönüştüğü gözlemlendi.

Ancak bu hücrenin dölleme yeteneğinin henüz olmadığı belirtildi.

Araştırmanın emekleme aşamasında olduğunu belirten Simon, ‘’Deriden ürettiğimiz spermin dölleme yeteneği kazanarak bir gamet haline gelebilmesi için fazladan bir olgunlaşma dönemine ihtiyacı var’’ ifadesini kullandı.

ÇİN’DE YAPAY SPERMDEN FARE

Geçtiğimiz aylarda Çinli bilim insanları da yapay sperm hücresinden fare embriyosu ürettiklerini açıklamıştı.

Simon, Çin’de yapılan bu çalışmaya gönderme yaparak, ‘’Söz konusu insan yavrularının doğumu olduğunda, farelerin üremesinden çok daha karışık süreçlerin teste tabi tutulması gerekiyor’’ dedi.

Yapay embriyo üretmenin sadece bazı ülkelerde yasal olduğu göz önünde bulundurulursa, bilim insanlarının araştırmalarda karşılaşmaları muhtemel hukuki kısıtlamaları da gelecek dönemde hesaba katmaları gerekebilir.