Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybeden kurbanların yakınları ve soykırımda hayatta kalmayı başaran Boşnaklar, 20 yıl önce binin üzerinde Boşnak'ın Sırplar tarafından katledildiği Kravitsa'yı ziyaret etti.
Güvenliği, Bosna Sırp Cumhuriyeti'nden (RS) emniyet mensuplarının sağladığı ziyarette, Kravitsa'daki eski tarım kooperatifi depolarında işlenen katliamda oğullarını, eşlerini ve babalarını kaybeden kurban yakınları duygusal anlar yaşadı.
Katliamın yapıldığı alanı ziyaret eden Şaza Osmanoviç, Kravitsa'da babasını ve erkek kardeşini kaybettiğini belirterek, "Annem onlar hakkında çok konuşmuyor. Ne zaman onlardan bahsedilse içi acıyor" şeklinde konuştu.
Babasını ve erkek kardeşini katlettiklerinde henüz dünyaya gelmediğini anlatan Osmanoviç, "Üzüntülüyüm. Onları hiç tanıyamadım. Erkek kardeşim öldürüldüğünde sadece 16 yaşındaydı. Yaşama hakkını onun elinden aldılar. Her yıl buraya gelip onlar için dua etmekten başka yapabileceğim hiçbir şey yok" ifadesini kullandı.
"SAVAŞLAR İYİ HİÇBİR ŞEY GETİRMEDİ"
Kravitsa'da eşini kaybeden Zumra Şahomeroviç de katliam alanına her gelişinde o korkunç günleri yeniden hatırladığını söyledi.
Eşinin ve onunla birlikte katledilen diğer insanları son anlarını burada yaşamış olmaları gerçeğini aklına getirdikçe kendini kötü hissettiğini aktaran Şahomeroviç, "Burada öldürülen herkesi, komşum olarak, yakın bir akrabam olarak görüyorum" dedi.
Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatica Mehmedoviç ise kurban yakınlarının her günün zor geçtiğine işaret ederek, yaşananların tekrarlanmaması için yeni nesillerin Srebrenitsa'da yaşananlar konusunda bilinçli olması gerektiğini söyledi.
Savaşların iyi hiçbir şey getirmediğini vurgulayan Mehmedoviç, "Çocukların çocukluklarını, gençlerin bir daha geri gelmeyecek gençliğini yaşaması gerek. Bu hak, bizim çocuklarımızın elinden burada alındı" ifadesini kullandı.
Kurban yakınları, Kravitsa'daki katliam alanına çiçek bırakıp dua okuduktan sonra, 1995 yılı temmuz ayında büyük katliamların yaşandığı Branyevo, Pilitsa ve Kasaba'yı da ziyaret etti.
KRAVİTSA'DA NE OLDU?
Görgü tanıklarının Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ndeki ifadelerine göre, Sırp askerler ve polisler, 13 Temmuz 1995'te Kravitsa'daki tarım kooperatifine ait depolarda binin üzerinde Boşnak erkeğini kurşuna dizerek öldürdü.
Srebrenitsa'daki soykırımdan kaçarak "ölüm yolu" olarak bilinen orman yolundan Boşnakların kontrolündeki Tuzla şehrine ulaşmak isteyen Boşnaklar, Sırp güçlerinin eline geçtikten sonra buraya getirilerek kurşuna dizilmişti.
Srebrenitsa'daki katliamlarda en fazla kurbanın hayatını kaybettiği yerlerden biri olan Kravitsa, daha önce kurban yakınlarının ziyaretine kapalı tutuluyordu. Kurban yakınları ilk kez önceki yıl Kravitsa'daki katliamın gerçekleştiği alanı ziyaret etmiş, burada hayatını kaybedenler için anma tören düzenlemişti.
Bosna Hersek Mahkemesi, Kravitsa'da yapılan katliam nedeniyle o dönemde Bosna Sırp Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'na bağlı Özel Polis Birliği'nde görev yapan Duşko Yeviç'i 32, Mendelyev Curiç'i ise 28 yıl hapse mahkum etmişti.
