Yeni Bakış gazetesinde yer alan habere göre; tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmeyen AgiosPanteleimon Manastırı birçok tarihi bina gibi yıkılmaya yüz tuttu. Tarihte çok uzun yıllar Hristiyanlar için kutsal sayılan bir manastır sayılan AgiosPanteleimon, 1974 sonrasında talan edilmiş ve burada bulunan ikonlar ve diğer eşyalar kayıp edilmiştir. Çamlıbel’de bulunan bu tarihi manastırın acil olarak bakıma alınmaması durumunda yakın bir gelecekte yıkılması kaçınılmaz olacak.

Manastırın inşa edildiği tarih ile ilgili kesin bir belge yok

Binaların büyük bir kısmının mimari özelliği yoktur. Fakat kilise yapısı Rönesans dönemi özelliklerini içerir. Kilise iki geçitli (koridorlu) ve kemerli bir yapıdır. Manastır biri güneyde, diğeri ise batıda bulunan iki bina kompleksinden meydana gelmiştir. Bu komplekslerde yer alan yapıların tümünün hem zemin hem de üst katları kemerlidir.

1735 yılında Kıbrıs’ı ziyaret eden Barsky, manastırın M.S XVIII. Yüzyılın başında inşa edilmiş olabileceğini yazar. Kilisenin çevresindeki manastır odaları ise Girne Metropoliti Chriysanthus’un zamanında (1765-1783) tamamlanır. Bir başka rivayette göre, 1571-1921 yılları arasında Girne Piskoposu’nun bir ikametgahı Omorfo’da bulunurken, bir diğer ikametgahı da bu manastırda idi.

Kervanlar konaklıyordu

Manastır Kıbrıs’ın en önemli ziyaret yerlerinden biri sayıldığından, M.S XX. Yüzyılın ilk yarısına kadar Anadolu’daki Antakya ile Alanya’da oturan Hıristiyanlar tarafından ziyaret edilirdi.  1878 yılının sonbaharında ülkemize gelen İngiliz fotoğrafçı John Thomson, eski dönemlerde seyahat eden kervanların geceleri konaklayabilecekleri hanlar bulunmadığından, bu manastırın da Kıbrıs’taki diğer manastır (ve tekkeler) gibi han olarak kullanıldığını yazmıştır.

1914 yılında restore edildi

Avlunun ortasındaki büyük kilisenin bulunduğu yerde önceleri küçük bir kilise (şapel) vardı. Ancak bu kilise 1710 yılında yıkıldığından yerine şimdiki kilise inşa edilmiş. 1914 yıllarında ise kilisenin restore edildiği izlenimi edinilmektedir. Çan kulesi, Osmanlı döneminde yapılan ilk çan kuleleri arasında yer almakta olup 1839 yılına tarihlenmektedir.

İkonlar nerede bilinmiyor

AgiosPanteleimon Manastırı’nda bulunan ikonlar 1974 sonrasında buradan sökülerek alındı. Ancak buradan sökülen ikonlar ve diğer objelerin nerede oldukları tam olarak bilinmiyor. Manastırdaki ikonların ve diğer objelerin Güzelyurt’taki Ay. Mamas Kilisesi veya Girne Kalesinde olabileceği söylenmekle birlikte bu bilgi halen net olarak bilinmemektedir. Bu arada Manastır’daki AgiosPanteleimonas ikonasının ise kayıp olduğu ve 1974 sonrasında eski eser kaçakçıları tarafından yurt dışına satıldığı tahmin edilmektedir.