İbrahim Diran 

ABD Büyükelçisi Kathleen Doherty, ada etrafındaki doğal kaynaklardan gelir  elde edilmesinin yıllar alacağını dolayısıyla doğal kaynaklardan elde edilecek gelirin paylaşılması noktasında “Kıbrıs sorununun çözülmesine odaklanılması gerektiğini” ifade etti. Doherty, ABD’nin Türkiye ile iletişim içerisinde olduğunu ve ExxonMobil’in bölgedeki faaliyetleri esnasında bir sorunla karşılaşmayı beklemediklerini de kaydetti.

Doherty, doğal gaz yataklarından gelir edilmesinin en iyi ihtimalle 5 yılı bulacağını söyledi.

ExxonMobil’in bölgede yapacağı faaliyetin inceleme faaliyeti olduğunu kaydeden Doherty, şirketin yılın son çeyreğinden önce kazı yapmayı düşünmediğini de ifade etti.

ABD Büyükelçisi Kathleen Doherty, Lefkoşa ara bölgedeki Fulbright Center’de basın toplantısı düzenledi.

HİDROKARBON KAYNAKLARI

Ada etrafında keşfedilen hidrokarbon kaynakları konusunda ise Doherty, “ABD, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin münhasır ekonomik bölgesindeki doğal kaynakları geliştirmesini desteklediğini devamlı olarak dile getirmiştir” ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte ABD’nin kaynakların adil bölüşülmesi gerektiğini de savunduğunu kaydeden ABD Büyükelçisi, “Aynı zamanda, adanın gaz ve petrol kaynakları, diğer tüm doğal kaynakları gibi, kapsamlı bir çözüm çerçevesinde iki toplum arasında adilane bir şekilde paylaşılması gerektiğini de vurgulamıştır” dedi.

Doherty, “Kalıcı ve adil bir çözüm, doğal kaynakların geliştirilmesi ve bunlardan tüm Kıbrıslıların faydalanması için çok önemli rol oynayacaktır” diye konuştu.

Enerji alanında gelişmelerin yıllar alabileceğini ve pek çok etkene bağlı olduğunu, bu alanda yapılan keşif faaliyetlerinin hidrokarbon yataklarının bulunduğu yönde kesin veriler sunmadığını, kaynak bulunmuş olsa bile piyasaya girişinin, petrol fiyatlarının nasıl seyredeceğine bağlı olduğunu anlatan ABD Büyükelçisi Kathleen Doherty, “Genellikle gelir elde edilmesi yıllar hatta on yıllar alabilir” dedi.

Doğu Akdeniz’de keşfedilen kaynakların, bölge ülkelerini birbirine bağlayıp bütünleştirebileceğini, enerji kaynaklarının bazı ülkelere bu alanda bağlılığı azaltacağını kaydeden Doherty, doğal zenginliklerin getireceği refahın demokrasiyi güçlendireceğini, siyasi ve ekonomik istikrar getireceğini söyledi. 

Ada’daki taraflara eldeki zamanı iki toplumlu iki bölgeli federal bir yapıyı oluşturacak bir anlaşmaya ulaşmak için kullanma çağrısında bulunan Doherty, müzakerelerin son döneminde “kayda değer bir ilerleme, iyi bir ilerleme” kaydedildiğine inandıklarını, ABD’nin müzakerelere desteğinin devam edeceğini ifade etti. 

Müzakerelerin ileriye taşınması için ortada somut bir zemin bulunduğunu belirten Doherty, çözüme ulaşmak için tarafları teşvik edecek bölgede pek çok gelişmelerin yaşandığını söyledi.

“SONDAJ FAALİYETİ ALTI AYDAN ÖNCE DÜŞÜNÜLMÜYOR”

Uluslararası petrol ve gaz şirketi ExxonMobil’in adanın güney denizindeki faaliyetleriyle ilgili bir soru üzerine Doherty, ExxonMobil’in gelecek bir iki hafta içerisinde gerçekleştireceği faaliyetinin inceleme (survey) gemisi ile olacağını bunun keşif faaliyetleri yapan platformlardan farklı olduğunu kaydetti.

Doherty, “ExxonMobil, bu aylarda kazı yapmayı düşünmüyor muhtemelen bu yılın son çeyreğine kadar, bu da bize öncelikle odaklanmamız gereken konuya odaklanma şansı veriyor o da bizim Hükümete göre Kıbrıs sorunun çözümüdür” dedi.

Doherty, ABD’nin Türkiye ile iletişim içerisinde olduğunu ve ExxonMobil’in bölgedeki faaliyetleri esnasında bir sorunla karşılaşmayı beklemediklerini de kaydetti.

TÜRKİYE ABD İLİŞKİLERİ İYİLEŞMEKTE

ABD Türkiye ilişkileri hakkında bir soru üzerine de Doherty, iki ülke arasındaki ilişkilerin çarpıcı bir şekilde iyileştiğini söyleyemeyeceğini ancak iyileşmekte olduğunu söyledi.

KOMİTE FON TARTIŞMASI

Doğal kaynakların bölüşülmesi konusunda Kıbrıs Rum Kesiminin bir fon oluşturulması ve Kıbrıslı Türklere düşen payın bu fona aktarılması; Kıbrıs Türk tarafının ise bu konuyla ilgili bir iki toplumlu bir komite oluşturulması önerisi bulunduğunu, bu konuda ABD’nin tutumunun ne olduğu sorusuna karşılık Doherty, bu konuda Kıbrıslı Türk ve Kıbrıslı Rumların bir çözüm üretmesi gerektiğini, ABD’nin bu konuda en iyi çözümün Kıbrıs sorunun çözümüyle geleceğine inandığını, bu nedenle önceliğin Kıbrıs sorunun çözümüne verilmesi gerektiğini söyledi.

EN İYİ İHTİMALLE 5 YIL

Doherty, “Doğal kaynakların gelire dönüşmesi çok uzun zaman alır, ümit ederim ki ciddi bir kaynak bulunur, … En iyi ihtimalle beş yılı bulur belki de daha fazla” dedi.

ABD İHTİLAFLI DENİZ SINIRI KONULARINDA TARAF ALMIYOR 

ABD’nin sorunlu bir bölgede Kıbrıs Rum Yönetimi’nin ilan ettiği münhasır ekonomik bölgede arama yapılmasına destek vermesinin sorunu bölgedeki sorunu daha da büyük bir hale getirebileceği noktasında ne düşünüldüğünün sorulması üzerine Doherty, “Kıbrıs Cumhuriyetini tanıyoruz dolayısıyla münhasır ekonomik bölgesinde faaliyetlerini de destekliyoruz, deniz sınırı ihtilafı olan alanlarda ABD’nin tutumu, kimin hakkı olup olmadığı konusunda taraf almaması yönündedir, tarafların bu sorunu kendi aralarında çözmesi gerektiğini düşünüyoruz ” dedi. 

ABD’nin müzakerelerde bir inisiyatif alma durumunun konusunda Büyükelçi, ABD’nin böyle bir girişimi bulunmadığını, BM’nin inisiyatiflerini desteklediklerini kaydetti.

Doherty, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin silahlanma faaliyetleri konusunda bir bilgisi olmadığını da kaydetti. 

ABD YETKİLİSİNİN ADAYI ZİYARETİ

ABD'nin Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı A. Wess Mitchell’in cuma günü adaya yapacağı ziyaretle ilgili ise Doherty, adaya ziyaretin Atina da dahil bölgeye gerçekleştireceği temasların bir ayağı olduğunu kaydetti.

Mitchell’in ABP politikalarının Avrupa coğrafyasında uygulanmasından sorumlu bürokrat olduğunu kaydeden Doherty, Mitchell’in adada gerçekleştireceği temaslarda bölgenin güvenliği, doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları, ikili ilişkiler ve Kıbrıs sorunu hakkında teatide bulunacağını kaydetti. 

ABD’DEN GENÇLER KONSER VERECEK

ABD Georgia Teknoloji Enstitüsü’nü öğrencilerinin oluşturduğu oda orkestrasının gelecek hafta adaya geleceğini, konserler vereceklerini, bazı okul ve üniversiteleri ziyaret edeceklerini belirten Doherty, oda orkestrasının Lefkoşa’nın her iki kesiminde de ücretsiz konserler vereceğini kaydetti. Kuzey’deki konser 22 Mart Perşembe, saat 20.00’de YDÜ Kütüphanesi’nde gerçekleştirilecek. Güney Lefkoşa’daki konser ise 23 Mart Cuma yapılacak.

Doherty, ABD’den öğrencilerin ziyaretinin iki ülke gençleri arasındaki işbirliğinin gelişmesine neden olması temennisinde bulundu. 

Oda orkestrasının ziyareti hakkında daha fazla bilgiye ABD’nin Kıbrıs’taki Büyükelçiliği’nin internet sayfası ve facebook hesabından erişilebilecek.