YeniBakış gazetesi'nden Özlem ÇİMENDAL'ın haberine göre, Ekonomist Okan Veli Şafaklı döviz krizinin KKTC’ye etkileri, Türkiye’nin mevcut durumdaki konumu, yaklaşımı ve alınabilecek kısa vadeli önlemleri Yeni Bakış’a değerlendirdi.
Türkiye ile kriz istişarelerinin köklü çözümü getiremeyeceğine işaret eden Şafaklı, bugüne kadar Türkiye ile imzalanan ancak hayata geçirilmeyen ekonomik paketlerin ardından gelen krizin Türkiye hükümetinden aktarılacak katkı anlamında hükümetin elini oldukça zayıflattığına dikkat çekti. Şafaklı, “Görüşmeye bile gizli saklı gidiyorlar, ne bir basın açıklaması var ortada. Bir ziyaret gerçekleştirilecekse amacı, nedenleri ve önerileri açıklanarak yapılır” dedi.
“Türkiye bizi ciddiye alamıyor”
Türkiye ile yapılan görüşmelerde daha iradeli ve ciddi bir görüşme heyetine ihtiyaç olduğunu dile getiren Şafaklı, Türkiye’nin KKTC’yi ciddiye alması için profesyonel adımlar atılmasının şart olduğunu ifade etti. Şafaklı, “Bizi ciddiye almalarını istiyorsak, uzman kişiler ile hazırlanmış raporları çantamıza koyup öyle görüşmeye gitmeliyiz, aksi takdirde ne ciddiye alınırız ne de dikkate” ifadelerini kullandı.
“1 milyara yaklaşan reform kaynağı kullanılarak piyasaya sıcak para akışı sağlanmalı”
Şafaklı, “Bir Milyar TL’ye yaklaşan reform kaynağının süratle hayata geçirilerek yapısal reformlar yoluyla hem daha etkin ve verimli KKTC devleti yaratılması hem de ülkenin ihtiyaç duyduğu sıcak paranın piyasaya aktarılması gerekir” ifadelerini kullandı.
KKTC bütçe dengesi bozuldu, iflas riski arttı
Krizin en belirgin etkilerinin başında bütçe dengesinin bozulmasının geldiğine vurgu yapan Şafaklı, üretim maliyetlerinin artması, dar gelirli kesimin ekonomik darboğaza girmesi, bazı işletmelerin iflas riski yaşamasının da ciddi anlamda hissedilen diğer etkiler olduğunu kaydetti. Şafaklı ayrıca KKTC’de düşen refahtan dolayı toplam talebin de düştüğünü söyledi.
“Gazino, bet, gece kulüpleri vergileri ve zenginlik vergileri kullanılmalı”
Kısa vadede alınacak önlemlerin ilki olan bütçe gelirlerinin artırılması için gerekli enstrümanların olduğuna dikkat çeken Şafaklı, “Bir defaya mahsus gazino, bet ofisi ve gece kulüplerinden alınacak servet vergisi, ülkede belirli ciro ve varlık üzerindeki büyük işletme ve zenginlerden bir defalığına servet vergisi (zenginlik vergisi) alınması gereklidir, sadece halkın değil, zenginlerin de bu ortamda fedakarlık yapması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
“Merkez Bankası deposunda 10 yıldır bekleyen altın, elmaslar nakde çevrilebilir”
Okan Veli Şafaklı, bir diğer kaynak yaratma ayağının devletin 100 Milyon TL’yi aşkın mahkeme kararı ile kesinleşmiş alacaklarını tahsil etmesi olduğunun altını çizerek, “Gümrükte alıkonulan ve yaklaşık 10 yıldır Merkez Bankası deposunda bekletilen altın, elmas gibi değerli madenlerin nakde çevrilmesi, devlete ait arazileri peşkeş çekmek yerine açık artırma veya ihale usulü ile şeffaf olarak satılması ve/veya kiralanması da diğer önlem adımlarıdır” ifadelerini kullandı.
“15 bin maaş alandan %25, 10 bin alandan da %20 kesinti yapılsın”
Bu ortamda, bütçe giderlerinden de tasarruf edilmesi gerektiğinin altını çizen Şafaklı şöyle konuştu: “15,000 TL’den fazla olan dış temsilci ve siyasilere %25, 10,000 TL’den fazla olan kesimlere % 20 kesinti yapılabilir. Bu şekilde şikâyet edilen maaş dengesizlikleri de bir nevi düzeltilmiş olur. Devlette çalışanlar için öngörülen kesintinin DAÜ, LAÜ, BRTK, KIB-TEK, KOPBANK, Vakıfbank GİBİ kamu kuruluşları ve Tüm Belediye çalışanlarına uygulanması gerek. 7000 TL ve yukarı alan çalışanlara 2018 yılı ikinci yarısı için eşel-mobil ödemesi yapılmaması, devlet yangın yeri iken yabancı konuklara yönelik olanlar haricinde izaz-ikramlar kaldırılmalı.”
“Bankanlar, müsteşar ve müdürler misafirlerine bizim gibi cebinden kahve ısmarlasın”
İzaz-ikramların kaldırılmasının da ciddi bir katkı sağlayacağına işaret eden Şafaklı, Bankanlar, müsteşar ve müdürler ziyaretçilerine bizim gibi cebinden kahve ısmarlasın. Bütçede kalan hane halkı harcama kalemlerinin kaldırılması, sağlık gibi elzem durumlar hariç devlet, hizmet ve mal alımlarından vazgeçmesi, faydası olmayan birçok dış temsilcinin lağvedilmesi, sadece gezme maksatlı olan birçok dış ziyaretin iptal edilmesi, siyasi partilere yapılan bütçe katkısının %10’a düşürülmesi, bakanlar da dahil resmi makam araçlarının yabancı konuk ziyaretleri haricinde kaldırılması ve sadece sağlık ve yangın gibi zaruri alanlarda makam aracı kalması, çalışanların bizim gibi kendi araçları ile daireye ulaşması gerçekleştirilerek, kısa vadede gelirlerin artırılması sağlanabilir.”
Haberin Tamamı YeniBakış'ta
