ZARARI BİLİNENİN ÖTESİNDE: Türüne ve özelliklerine bakılmaksızın gelişigüzel imha edilen veya depolanan atıklar insan sağlığını tehdit ediyor. Uzmanlar gelişigüzel depolanan veya imha edilen kimyasal atıkların yer altı kaynakları veya havaya karışarak uzun vadede kansere de neden olduğu uyarısında bulundu

ATIKLARIN MİKTARI BİLİNMİYOR: Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek, ülkedeki atıkların miktarının tespiti için çalışma başlanacağını açıkladı. Geri dönüşümü mümkün olan atıkları ekonomiye kazandırma hedefinde olduklarını kaydeden Dinçyürek, bu çerçevede belediyelerle de temasa geçeceklerini söyledi

Türüne ve özelliklerine bakılmaksızın poşete ya da çöp bidonuna konularak bertaraf ya da muhafaza edilmeye çalışılan atıklar ölüm saçıyor. Gözle görülen kazaların dışında yanlış şekilde muhafaza edilen atıklar yer altı kaynakları ve havaya karışarak kansere davetiye çıkarıyor.

Ayrıca atıklar konusunda bilinçlendirilmeyen vatandaş, çöp, cam ,elektronik, kağıt, radyoaktif,sanayi, tıbbi, inşaat ve organik atıklar aynı çöp bidonu ya da poşetine koyuyor. Aynı poşete ya da çöp bidonuna konulan atıklar birbiriyle etkileşerek geri dönüşüm yapılmasını imkansız hale getiriyor.

Ekonomiye kazandırılabilir…

Atıklar her ne kadar çevre felaketi gibi görünse de doğru muhafaza edilip doğru bir şekilde bertaraf edilmesiyle ülke için ekonomik bir gelir kapısına dönüştürülebilir. Ancak öncesinde öncesin de vatandaşın atıklar konusunda bilinçlendirilip ardında da atık ayrıştıra merkezleri kurulması gerekiyor.

Herkes sorumlu…

Atıkların ayrıştırılmadan aynı poşet ya da çöp bidonuna konmasından devlet yetkilileri kadar vatandaşta sorumlu. Ancak vatandaşı bilinçlendirme konusunda da en büyük görev devlet yetkililerine düşüyor.

Sarpten: Ülkede doğru düzgün ayrıştırma yapılmıyor

Biyologlar Derneği Başkanı Hasan Sarpten, ülkede doğru düzgün çalışan bir ayrıştırma sistemi olmadığına dikkati çekti. Bu nedenle küçük ya da büyük kazaların yaşanmasının kaçınılmaz olduğunu kaydeden Sarpten, bu konuda ciddi planlama yapılması gerektiğine vurgu yaptı.

“Master planını uygulayamadık”

Avrupa Birliği’nin çöplerin ayrıştırılması ile ilgili bir master planı hazırladığını belirten Sarpten, ancak bu planın sadece Dikmen Çöplüğü’nün ıslahı ayağının gerçekleştirildiğini belirtti. Sarpten,Güngör Çöplüğü’nde sadece atık depolama yapıldığını kaydederek şu şekilde konuştu:
“Master planına göre çöp transfer merkezleri kurulması gerekiyordu. Ayrıca bu çöpler evlerde ayrıştırılmalıydı. Ancak çöpler evlerde ayrıştırılsa bile çöplüğe birlikte gidiyor. Ne yazık ki ayrıştırma sistemi devreye girmedi.”

“Hastane atıkları bile ayrıştırılmıyor”

Sarpten, sadece plastik ve methal atıklar değil, hastane ve hayvansal atıkların bile ayrıştırılmadan bir yerde depolandığını anlattı. Bu durumun hijyen açısında da ciddi sıkıntılar yaratabileceğini ifade eden Sarpten, “Atık ayrıştırma konusunda çok uzak bir noktadayız” dedi. Sarpten, ayrıştırmanın sadece belediyelerin üstesinden gelebileceği bir durum olmayıp devlet yetkililerine bu konuda gerekli çalışmaları başlatmaları için çağrı yaptı.

Sahir: Tehlike görünenden fazla

Yeşil Barış Hareketi Başkanı Doğan Sahir, çöp ayrıştırma sisteminin olmamasını kanayan yara olarak değerlendirdi. Konunun sadece gözle görülür kazalar olduğunda gündeme geldiğini kaydeden Sahir, ayrıştırma sistemi olmaması nedeniyle birçok hastalığın da ortaya çıktığını ifade etti. Sahir şu şekilde konuştu:

“Ayrıştırma sisteminin şart olduğunu ne yazık ki kısa süre önce meydana gelen kazalarda fark ediyoruz. Ancak bu olayın gözle görülen şeklidir. Bunun dışında gözle görülmeyen birçok tehlikesi daha vardır. Örneğin soluduğumuz havaya karışıyor, yer altı sularına karışıyor. Bu nedenle kanser olma riski artıyor.”

“Vatandaşı bilinçlendirmek gerek”

Ayrıştırma sistemini başlatabilmek için öncelikle vatandaşı bilinçlendirmek ve projeler hazırlamak gerektiğini savunan Sahir, bu konuda çok yönlü çalışma yapılması gerektiğine vurgu yaptı. Sahir, ayrıca atıkların türüne göre ayrı ayrı yerlerde bertaraf ve muhafaza edilmesini önemine dikkati çekerek her atığın bertaraf edilemeyeceğini bu nedenle bazı atıkları doğru bir şekilde muhafaza etmek gerektiğini savundu. 

“Abartıldığı kadar külfeti yok”

Atık ayrıştırma sistemine geçilmesinin anlatıldığı kadar külfeti olmadığını kaydeden Sahir şu ifadeleri kullandı:

“Ayrıştırma söylenen kadar aşırı bir külfet getirmiyor. Örneğin salı günleri methaller, çarşamba günleri plastikler, perşembe günleri diğer atıklar sınıflara ayrılarak toplanabilir ve sınıfına türüne göre muhafaza ya da bertaraf edilebilir. Ancak bunun öncesinde vatandaşların atık sınıflarına karşı bilinçlendirilmesi gerekir. Her tür atık için ayrı bir renkte çöp poşeti olmalı ve vatandaşlar ona göre çöpleri ayırmalıdır. Ancak biz 365 gün sokaklarda çöp bidonları yarattık.”

“Ekonomiye dönüştürülebilir”

Atıkların büyük bir bölümünü ekonomiye geri dönüştürülebileceğini kaydeden Sahir, ancak atıklar karışınca bunun yapılamayacağını belirtti. Sahir, bu atıkların zamanında ayrıştırılmamasının ekonomiye dönüştürülmesine engel olduğunu belirtti ve “Geç kalıyoruz. Elimizi bir türlü taşın altına koyamadık. Elimiz taşın altına koymak gerekiyor” dedi.

***

Dinçyürek: Çalışma başlattık

Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek, atıklar konusunda belediyelerle temasa geçmeyi ve ilk önce bu konudaki verileri belirlemeyi hedeflediğini anlattı. Atıkların geri dönüşü için çalışma yapacağını kaydeden Dinçyürek şu şekilde konuştu:

“Bu konuda belediyelerle temasa geçmeyi hedefliyoruz. Veri analizinin yapılmasının ardından hangi atıklar için geri dönüşümün mümkün olduğu ortaya çıkacak ve bu konuda çalışmalar başlatacağız. Ayrıştırmanın nasıl yapılabileceği ve nasıl geri dönüşüm yapılabileceği yönünde çalışmalar başlatmayı hedefliyoruz.”

“İkinci lot için çalışılıyor”

Ayrıca 2015 yılında Güngör’deki çöplüğün birinci lotunun dolacağını belirterek yine aynı yılda ikinci lotun devreye gireceğini anlattı. Dinçyürek şu şekilde konuştu:
“Hedefimiz tüm bölgelere transfer istasyonları kurmak. Şu anda Gaziğmağusa ve Güzelyurt’ta var. Diğer bölgelerde de kurulması için çalışma başlatılacak. Ayrıca 2015 yılında ikinci lot devreye girecek.”