Cumhuriyet Meclisi’nde devam eden 2015 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı görüşmeleri kapsamında görüşülen Başbakan Yardımcılığı Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı Bütçesi, komitede oy çokluğu ile kabul edildi.

Komite yarın Gıda, Tarım ve Enerji Bakanlığı, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile Sayıştay Başkanlığı bütçelerini görüşecek.

Başbakan Yardımcılığı bütçesinin görüşmesine Başbakan Yarımcısı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş ile bakanlık yetkilileri de katıldı. Bütçe görüşmesine UBP Gazimağusa Milletvekili Ersan Saner de katıldı.

CTP-BG Milletvekili Birikim Özgür başkanlığındaki Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nin toplantısında ilk sözü alan Denktaş, önemli bir bakanlığın bütçesinin görüşüldüğünü, turizm gibi önemli bir bakanlığı barındırdığını ifade ederek, yüzde 6,8 bir büyüme yaşandığını, casinosuz otellerin dolduğunu, turistik kültürel yerlerin ziyaret edildiğini ve turistlerin her yıl arttığını bu yıl 100 bin turistin beklendiğini kaydetti.

Ülkeye bu yıl turizmde 730 milyon Euro gelir gelmesinin öngörüldüğünü, bu turistlerin ekonomiye de büyük gelir sağladığını, turizm alanına istihdam sağlandığını, bu yıl yerel iş gücü ve yerel ürün kullanımının sağlanacağını ve halka daha eşit bir gelir sağlamanın hedeflendiğine işaret eden Denktaş, turizmin ülkeye en fazla gelir getiren sektör olduğunu kaydetti.

Bakanlığının ekonomi, kültür, eski eserler, spor gibi önemli bakanlıkları barındırdığını ancak bakanlığa yüzde 4,69 pay ayrıldığını, turizme ise bütçede yüzde 0,43 pay ayrıldığını ifade eden Denktaş, Tarım Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı gibi bakanlıklara daha çok pay verildiğini kaydetti ve turizme daha fazla pay verilmesi gerektiğini belirtti.

Bunları bütçe görüşmelerinde ortaya koyduğunu, ülkede gelişen turizmin payının az olduğu, gelişmelerin geri gidebileceği uyarısında bulunduklarını ancak dikkate alınmadığını ifade eden Denktaş, bakanlığına ayrılan bütçe ile ilgili bilgiler verdi, değerlendirmeler yaptı.

Serdar Denktaş, bütçede bakanlığa bağlı dairelerin bütçelerinden kesintiler yapıldığını, bunun kabul edilemez olduğunu ifade ederek, daireleri tek tek ele alıp değerlendirmeler yaptı, Kültür Dairesi’nin bütçesinden de kesinti yapıldığını kaydetti, “artık bu dairenin kapatılacağına ya da değerlendirileceğine karar vermeliyiz” dedi.

Bütçesinin eksikliğinden ve yetersizliğinden birçok kültürel faaliyetin yapılamadığını ifade eden Denktaş, kültür sanat alanında faaliyet gösteren birçok bireysel çalışma ve örgüt olduğunu, birçok yurt dışı ve destek talebinin de bulunduğunu ancak bütçe olmadığını anlattı. Denktaş, bu başvurular, talepler ve kültür sanat etkinlikleri hakkında komite üyelerine bilgiler verdi.

Ekonomi Bakanlığı ile ilgili konulara da değinen Denktaş, yeni sanayi bölgeleri için ödenek olmadığını, Alayköy Sanayi Bölgesi’nin bitirilemeyeceğini, Rekabet Kurulu’na ödenek ayrılmadığını, Kurula sıfır bütçe ayrılmasına izin vermeyeceğini, gerekirse bu kurulun kapatılabileceğini, kurula bütçe ayrılması gerektiğini ifade etti.

Denktaş, geçen yıl 2015 yılının daha rahat geçeceğinin öngörüldüğünü, ancak öyle görülmediğini, ekonomiye önem verilmediğini, Ekonomik Protokol’ün bu konuda büyük engel olduğunu, fonların kendi kullanımında değil, Maliye onaylı bu fonların kullandığını, basında öyle bir algı oluşturulduğunu ve sanki tüm fonları “Serdar Denktaş’ın saçtığı gibi gösterildiğini” kaydetti.

Turizmi ekonomiyi geliştirmek için çalıştıklarını, ekibiyle gerekli adımları attıklarını ancak bütçenin yetersiz verilmesiyle ortaya çıkacak başarısızlığın sorumluluğunu üstlenmeyeceğini ifade eden Denktaş, bu konuda uyarıları yapması gerektiğini, bakanlık olarak bu yorgana göre mümkün olduğunca ellerini ayaklarını uyduracaklarını söyledi, ancak bu gelirlerin eşit dağılabilmesi için daha fazla bütçeye ihtiyaç duyulacağına dikkat çekti.

Söylediklerinden daha fazla söylemedikleri bulunduğunu ifade eden Denktaş, komite üyelerinin de önerilerini dinlemek istediğini kaydetti.

TATAR

UBP Milletvekili Ersin Tatar da, Denktaş’ın açıklamalarının çarpıcı olduğunu, bütçe defterinin 60 sayfasının bu bakanlığa ait olduğunu, bakanlığın büyüyen bir bakanlık olduğunu işaret ederek,  bütçenin görüşüldüğü zamanın bu bakanlık için yetersiz kaldığına inandığını belirtti.

Tatar, ülkede “durumun vahim” olduğunun bu bakanlığın bütçesinden görüldüğünü ifade ederek, hükümetin uyumlu olması gerektiğini, turizm gibi lokomotif bir sektörün de payını alması gerektiğine dikkat çekti.

Tatar, ekonominin gelişip büyüyebilmesi için rekabet edebilirliğin önemli olduğunu, bunda da elektrik ve akaryakıtın büyük önem yer teşkil ettiğini, dünya piyasalarında düşen akaryakıt fiyatlarının gerçek bir şekilde halka yansıtılması gerektiğini kaydetti.

Kıb-Tek konusunda uyarılarda bulunan ve Denktaş’ın bu konuya el atması gerektiğini ifade eden Tatar, bütçe açıklarının çok büyük olduğunu bu yüzden dikkatli olunması gerektiğini belirtti.

Ersin Tatar, müşavir maaşlarına da dikkat çekerek, bu bakanlığın müşavir maaşlarının 3 milyon TL’ye çıktığını ifade etti ve bu konuya dikkat çekmek istediğini, bu hükümet döneminde bu konuda ilk kez bu kadar artış yaşandığını söyledi.

“REKABET KURULU’NA BÜTÇE AYRILMALI”

Rekabet Kurulu’nun çalışması gerektiğini, örneğin GSM ve akaryakıt konusunda araştırma yapılması, aralarında anlaşma veya rekabet var mı diye bakılması gerektiğini ifade eden Tatar, Maliyenin bu konuya bütçe vermesi gerektiğini ifade etti.

Tatar, eski KTHY ve CAS çalışanları konusuna da değinerek, Meclis’te ivedilik alındığını ancak intibakların görüşülemediğini, CAS çalışanlarının da gerçekten mağduriyet yaşadığını kaydetti, Serdar Denktaş’ın “CAS çalışıyor, çağrı yaptık gelip çalışmadılar. Bugün gelseler ellerine en az asgari ücret geçecekti. 85 kişi şu anda burada çalışıyor” demesi üzerine bu durumun düzeltilmesini istedi.

Bakanlık bütçesini tek tek ele alıp değerlendiren Tatar, kendi hükümetleri döneminde yaptıkları çalışmaları anlattı, Ercan Havalimanı konusunda bilgi istedi, Ercan’ın yeni terminalinin bir önce yapılması gerektiğini kaydetti.

Tatar, turizmde gelişme beklendiğini, bu yüzden havalimanı konusunda adımlar atılması gerektiğini ifade etti. Aspir konusundaki sıkıntılar ile bet ofis konularına da değinen Tatar, KKTC’nin imajının bet ofislerle yıpratıldığını, turizm ve eğitim açısından risk taşıdığını kaydetti.

Denktaş’a “havayolu şirketini nasıl kuracaksınız” diye soran ve Rum Havayolları’nın durumunu işaret eden Tatar’a Denktaş, “KTHY batmadı siz kapattınız” dedi, Tatar da bu konuda o dönem zorunluluk neyse onun yapıldığını söyledi.

“TAK ÜLKE BASINI İÇİN ÖNEMLİ”

Türk Ajansı Kıbrıs’ta yaşanan sıkıntılar ile ek mesai sorununa da işaret eden Tatar, TAK’ın ülke basını için önemli bir yer tuttuğunu, Denktaş’ın konuşmasının başında dediği gibi bütçede sıkıntıların olduğunu ancak bu konulara önlem alınması gerektiğini kaydetti.

Ekonominin sıkıntı içerisinde büyüyemeyeceğini ifade eden Tatar, böyle bir bütçe ile sürdürülebilir bir yapı değil sürdürülemeyen bir yapı ortaya çıkabileceğini, hükümetin “çatırdadığını” söyledi.

DENKTAŞ, CAS KONUSUNDA BİLGİ VERDİ

Serdar Denktaş da, Tatar’a CAS çalışanlarıyla ilgili bilgi verdi, çalışanların durumuna üzüldüğünü, 110 civarında eski çalışan bulunduğunu, bu konuda çalışma yapıldığını, intibak yasasının da bunun içinde yer aldığını ifade ederek, CAS çalışanlarına tekrar işe başvurmaları konusunda çağrı yaptıklarını ancak gelmediklerini kaydetti.

Ercan Havalimanı’nda geçmiş hükümetin 100 milyon euro aldığını ancak yapması gereken yatırımları yapmadığını, projede de eksiklikler bulunduğunu, bu konuda gerekli görüşmelerin yapıldığını ve bu eksiklikler konusunda Başbakanın da katılacağı bir toplantıda bunu sonuçlandıracaklarını ifade eden Denktaş, Aspir konusunda ise gerekli girişimlerin yapıldığını, bu bitki uygun gelişme sağlarsa ülkeye ekonomik yönde katkı sağlayacağını söyledi.

Yeni bir havayolu için çalışmaların sürdüğünü, gelecek yıl İngiltere’den KKTC’ye uçacak bir şirket ile 2 uçaklı uçuş başlatacaklarını, başka çalışmaları da olduğunu ifade eden Denktaş, bu uçuşların Londra, İstanbul veya Antalya üzerinden KKTC’ye olacağını kaydetti.

Devlet Tiyatroları, binası ve diğer çalışmalar hakkında bilgiler veren Denktaş, yatırımcıların ülkeye nereye yatırım yapacağını bilerek gelmesi ve bürokrasiye takılmaması gerektiğini belirtti.

Açıklamalarının Maliye ile aralarında bir çatışma varmış gibi anlaşıldığını, ancak bunun bütçeden ve Ekonomik Protokol’den kaynaklandığını ifade eden Denktaş, bu konuda düzeltme yapılması gerekliliği üzerinde durdu.

Denktaş, bet ofislerin kapatılması değil ama ciddi denetimden geçmesi gerektiğini, ancak, bet ofislerin ekonomiye ve ülkeye istihdam sağladığına da işaret etti.

SANER

UBP milletvekili Ersan Saner de söz alarak, ülkede doğal kaynak olmadığını bu yüzden ekonominin büyüme hedefinin eğitim ve turizm olduğunu ifade ederek, bütçeye baktığında turizm ve ekonomiye ayrılan payın yetersiz olduğuna işaret etti.

Saner, bütçede yer alan rakamlara bakıldığında turizmin düşüşe geçeceğinin görüldüğünü ifade ederek, rakamlar üzerinden değerlendirmeler yaptı, turizmde yakalanan ivmenin devam ettirilmesi gerektiğini vurguladı.

Turizm Bakanlığı’na ayrılan bütçeyi daire daire değerlendiren ve turizmin bu bütçeyle geliştirilemeyeceğine işaret eden Saner, reklam politikasının da ne olduğunu merak ettiğini, Maliye’yi anlayabildiğini, ancak onları da turizmin önemini anlaması gerektiğini kaydetti.

“Bu ülke bu yıl bu bütçeyle idare edilecekse vay bu ülkenin haline” diyen Saner, turizme ayrılan payın yetersiz kaldığını, böyle giderse turizmin geri düşeceğini, diğer bakanlıklarda artışa gidildiğini, Ercan’da ne yapılacağını, yatak kapasitesinin nasıl artırılacağı konularını merak ettiğini söyledi.

Saner, turizmdeki projenin doğru yolda olduğunu, bu yüzden bunun sürdürülebilir olması gerektiğini, charter seferlerin önemine işaret ederek, ülkeye otel yatırımının gerekli olduğunu, yatırımcıların turizme yatırım yapmasının önemine dikkat çekti.

CTP-BG Milletvekili Armağan Candan da, KKTC ve Türkiye ayaklı turistik gezilerle ilgili reklam hakkında da soru sordu ve Denktaş’tan bilgi aldı.

Denktaş Ersan Saner’e de konuşmasından dolayı teşekkür ederek, Saner’e bütçe hakkında bilgiler verdi. Denktaş, kendilerine ayrılan bütçeyi en iyi şekilde kullanacaklarını ve turizme büyük bir önem vereceklerini belirterek, eko turizm ve küçük yatırımları kooperatifleştirdiklerini kaydetti ve bu yönde yapılan çalışmaları anlattı.

Turizm hibe programında yer alan projeleri de anlatan Denktaş, bu bütçe ile planlama ve pazarlama yöntemleri ile gerekli önlemleri alacaklarını, charter seferler yanında tarifeli seferlere önem verilmesi gerektiğini, bu yönde çalıştıklarını, İngiltere pazarının gerileme sebebinin de charter seferlerden dolayı yaşandığını kaydetti.

“ZOR GEÇECEK BU YIL”

“Zor geçecek bu yıl bütçesiyle” diyen Denktaş, gelecek yıl ek kaynak bulamamaları halinde bu bütçenin böyle devam edeceğini, Ekonomik Protokolü delip geçmenin kolay olmadığını, “ısrar ediyoruz, bu protokol uygun değil” dediklerini ancak değiştiremediklerini ifade etti.

Denktaş, “bakan olarak ağlama hakkımız yok ama sorumluluğunu taşıyoruz, bunları da komitede söylemek istiyorum” dedi.

Saner de yeniden söz alarak, turizme yönelik endişelerini ve önerilerini dile getirdi, muhalefet için değil, ülke için konuştuğunu kaydetti.

Birikim Özgür de tüm konuşmacılara teşekkür ederek, Rekabet Kurulu Başkanı Yenal Süreç’e, kurul ile ilgili milletvekillerine bilgi vermesi için söz verdi.

Rekabet Kurulu Başkanı Yenal Süreç de, kurul yasasının 2009 yılında geçtiğini ve AB uyumlu bir yasalarının olduğunu belirterek, kurulun kuruluş çalışmaları hakkında bilgi verdi, milletvekillerini kurulun çalışmaları hakkında bilgilendirdi. Süreç, 4 yıldır kurula bütçe ayrılması ve personel alınması konusunda talepte bulunduğunu, artık tükenme noktasına geldiklerini, gerekli denetimleri tam olarak yapamadıklarını işaret ederek, yaşadıkları sıkıntıları anlattı. Süreç, Rekabet Kurulu’na gerekli önemin verilmesini talep etti.

Birikim Özgür de, Yenal Süreç’i haklı bulduğunu belirterek, kurulun güçlendirilmesi gerektiğini, sözleşmeli personel alımı için ek bütçe yapılabileceğini kaydetti.

Konuşmaların ardından komiteye bakanlığın kadro ve ödenekleriyle ilgili 4 öneri sunuldu. Komite önerileri oyladı ve oy çokluğu ile onayladı. Bunun ardından bakanlık bütçesi görüşüldü ve onaylandı.