Eniz Orakcıoğlu

Lefkoşa Türk Belediyesi TDP Meclis Üyesi Özmen Birinci, Belediyenin icraatları, projeleri, eksikleri ve yapılması gerekenlerle ilgili Yeni Bakış’a anlattı. Vergilerden bütçeye,  personel yatırımlarından , belediyeler değişiklik yasasına kadar birçok konuda açıklamalarda bulunan Birinci, LTB’nin yeni projeleriniyle ilgili de bilgi verdi.

“Yanlışı korumak tercih ediliyor”

Lefkoşa Türk Belediyesi TDP Meclis Üyesi Özmen Birinci, ülkede üretilen birçok şey gibi siyasetin de zaman zaman hatalı üretildiğini vurgulayarak, “Zaman zaman yanlış üretilen siyasetin yanlış olduğunun farkına vardığımızda bile, özür dileyip doğrusuna dönmektense yanlışı korumayı tercih ediyoruz. Bunun yerine hatalarımızı kabul etmemizin siyaset adına önemli olduğunu vurgulamak isterim. En azından şahsım ve mensubu olduğum siyasi görüş adına bizim bazı şeyleri idrak etmeyi başardığımızı söyleyebilirim” dedi.

“2 yasa arasında boşluk var”

Belediyelerin vergi sistemine de değinen Birinci, “Şu an belediye tarafından uygulanan vergi sistemi 1995’ten bu günde devam etmektedir. LTB yönetiminin bu dönem usulsüzce ve gayri yasal olarak vergilendirme yapıyor iddiaları ise doğru değildir. Meslek vergilerine bakıldığında ise 2 yasa arasında oluşan bir boşluktan ötürü anomali oluşmaktadır. Belediyeler yasası 30 Haziran’ın sonuna kadar meslek vergilerinin beyan edilmesi gerektiğini söyler. Meslek vergilerinin ise bir önceki yılın elde etmiş olduğu gelirin binde ikisi kadarı alınır. Belediye ise alınacak meslek vergilerinin ne kadar olduğunu  karşı taraf belediyeye beyan ederse bilebilir. Vatandaş meslek vergilerini Belediyeye beyan edebilmek için bunu devletten alması gerekir, ama devlet yani vergi dairesi vatandaşa gerekli belgeyi yasanın koyduğu tarihe kadar veremediği için sıkıntı doğuyor. 1995’ten bu güne bu konuda uygulanan yöntem ise belediye meclisi kararı ile çalıştırılan işçi sayısına göre bir liste çıkararak yaklaşık rakamlarla bir çizelge oluşturur vergi ise ona göre talep ederdi. 2014 sonrasında gelen yönetim ise bunun bu şekilde uygulamaktan itina etti, çünkü bu haliyle itiraz kaldırmayan bir yöntem olduğunu ve sömürüye açık olabileceğini öngördük. Ve kararımızın altına 1 Eylül’e kadar vatandaşın vergi dairesinden bize kendi beyanını getirdiği takdirde biz bu ilan etmiş olduğumuz çizelgeyi değil vatandaşın getirmiş olduğu beyanı esas alarak kendisini vergilendireceğiz dedik” diye konuştu.

“Hukuksuzluk iddiaları insafsızadır”

Meslek vergilerinde hukuksuzluk olduğu iddialarının insafsızca olduğunu söyleyen Birinci, “Bir önceki başkan döneminde de bizim uyguladığımız bu karar uygulanmakta ve yönetim de bunun altına imza atmıştı. Kısacası eğer şu an bir yasadışılık söz konusuysa bir önceki meclis üyeleri ve yönetimde aynı yasadışılığı yapmış sayılır. Bunun yanının meslek vergileri ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığına birçok kez ziyaret ederek, ya vergi dairesinin vermesi gereken yıllık belgenin tarihini değişmesi gerektiği, ya da belediyenin beyan tarihinin değiştirilmesi gerektiğini belirttik. Bunu vatandaş bize gelip beyanda bulunabilmesi için yaptık. Temaslarımız sonucunda belediyenin beyan tarihinin 30 Eylül olarak değiştirilmesinde hem fikir olduk. Böylece 30 Hazirandan 30 Eylüle kadar vatandaş bize bilgilendirmesini yapabilecek bizde onun üzerinden vergilendirmemizi yapabileceğiz. Vatandaş gelmezse vergi dairesinden alıp bilgisayara işleyip otomatik de çıkarabileceğiz” şeklinde konuştu.

“Vergi almamak da yasayı çiğnemektir”

LTB’nin uygulamalarında vergi artışı olmadığının altını çizen Birinci, “Biz geçmiş yıllarda şu veya bu sebepten başkalarının toplamadığı vergileri talep ediyoruz. Kaldı ki yasalar bize bu vergileri toplama zorunluluğunu vermektedir. Yasa vergiyi alabilirsin veya istersen al demiyor, net bir şekilde al diyor, kısacası yasanın al dediği vergiyi almamak bana mantıklı gelmiyor, kaldı ki vergi almamak da yasayı çiğnemek ve Lefkoşalının hakkını yemek anlamına geliyor. Maalesef ülkemizde yılların getirmiş olduğu feodal ilişkilerle birlikte, bir affetme kültürü geldi. Bizim ise daha farklı bir siyasi akımla gelmiş olmamızdan dolayı  bu konuda daha rahat hareket edebiliyoruz. Örneğin, herhangi bir işletmenin 200 metre karelik bir alanı varsa ve 800 metre karelik bir reklam panosunu işletmeye giydirdiğinde partili de olsa ona müsamaha göstermeyeceğimizi biliyor” dedi.

“CTP baştayken yasaların güncellenmesini talep edebilirdi”

Bugüne kadar TDP’nin  hükümet kuramadığını anımsatan Birinci, “UBP ve CTP’nin defalarca hükümet kurmuştur. Bu bağlamda da oluşan aksaklıklar ve yasaların güncellenme ihtiyacı onların hükümet yaptığı dönemde çok daha hızlı olabilirdi. Kadri Fellahoğlu’nun başkanlığı döneminde de Mehmet Harmancı’nın seçildiğimiz dönemde de başta CTP vardı. Hal böyleyken ve Belediyelerin bağlı olduğu İçişleri Bakanı da CTP mensubuyken o dönemde yasaların düzeltilmesi talep edilebilirdi. O dönemdeki CTP’li meclis üyeleri ve yönetim madem yasalarla ilgili bir problem vardı neden güncellenmesi için bir talepte bulunmadı” diye konuştu.

“Belediyeler Değişiklik yasası ekonomik sıkışıklıklar yarattı”

Açıklamalarında, “Belediyeler Değişiklik Yasası”na da değinen Birinci, “Yeni değişiklik yasasının LTB’ye bazı ekonomik anlamda sıkışıklıklar yaşatmıştır. Yasada belediye çalışanların ihtiyat sandığı ve sosyal sigortasının yatırılmadığı takdirde ayrılan bütçeden kesileceğinden bahsediyor. Bizim ise planlamamız 2016 yılında sadece sosyal sigorta ödemelerine başlamak ve 2017 yılında da ihtiyat sandığını buna ekleyerek ikisini birlikte götürebilmekti.  Bu durum kaynağımızdan bizim beklentimizden çok çıkış olması söz konusuydu. Çok şükür ki bugüne kadar kaynağımızdan bir kuruş kesilmeden kendi topladığımız paralarla çalışanların yatırımlarını yapabildik. Bunlara bağlı olarak yasa, 1 Ocak 2018 de Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı borcunuzu 25 yıllığına yapılandıracaksınız diyor. Kısacası 1 yıl sonra şimdiki yönetimin kucağında bulduğu ve 25 yıllığına yapılandıracağı bir borç var ve bu durum ekonomik akla da çok yatkın değildir” şeklinde konuştu.

“Hedef 7 kazanıp 7 ödemek”

Birinci, 2014 yılında belediyeyi devraldıklarında açığın 40 milyon TL olduğuna dikkat çekerek, “2015 yılında bu açığı 29 Milyona düşürerek bu yıl 15 Milyonu hedefledik. Önümüzdeki yıl da artık denk bütçeye geçebilmeyi hedeflemekteyiz. Eskiden belediye 5 kazanır 7 öderdi, şimdi 7 öder 6 kazanır, hedefimiz ise 7 kazanıp 7 ödeyebilmesidir” diye konuştu.

“Eski borçları kapattık”

Borç büyütmekle itam edildiklerini de vurgulayan Birinci, “Borcun büyütüldüğünü ben kesinlikle kabul etmiyorum. Biz daha önceki başkanlar zamanında davalık olmayan ve ödenemeyen borçların tümünü ödedik. Piyasaya 3 buçuk milyon TL para ödedik, yine eski başkanlar döneminde hayatını kaybetmiş ama sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı yatırılmadığı için prim tazminatlarını alamamış personellerin, prim tazminatlarını bitirdik. Ayrıca emekliye ayrılmış ve yine haklarını alamamış personelin ödemelerine 4 Milyon TL ödedik. Bunun yanında kendi dönemimiz içinde de ödenmeyen hiçbir borç bırakmadık. Sadece devletin kurumlarına ihtiyat sandığı ve sosyal sigortaya uzun zamandan beridir ödenemeyen ve birikmeye devam eden bir borç vardı o borcu sabitleyerek, büyümesine engel olduk” dedi

“Vatandaşın hak ettiği Lefkoşa bu değil”

Birinci, sözlerine şu şekilde devam etti; “Şunu söyleyebilmek gerekir ki vatandaşın vermiş olduğu vergilerle hak ettiği bu Lefkoşa değil, çok daha güzel bir Lefkoşa’dır.  Ama ekonomik yapıyı düzeltmeden, ekonomik olarak ayakları yere basan bir belediye sağlayamadan, kısacası altyapıyı düzeltmeden üstyapıya yapacağınız yatırımlar yine çökmeye mahkûmdur.”

“Yeni projelerimiz var”

Göreve geldikleri günden beri LTB için battı batıyor denildiğini anımsatan Birinci; “Onların inadına bu belediye kendi cebinden bir yerden para almadan 6 tane park yeniledi ve yenilemeye devam ediyor. Yine kimseden para almadan 6 tane iş aracı alındı. Şu ana bakıldığında LTB kendi kazandığı para ile bazı bölgelerde kanalizasyon ve su şebekesi yenilemesi yapmaktadır. Bunun yanında bir sonraki dönemde yardımlarla birlikte Marmara bölgesine ikinci bir köprü daha yapmak için hazırlanıyor. Gündemde olan diğer bir proje ise, Ecvet Yusuf caddesinin bisiklet yollarının da katılarak cadde boydan boya yenilenecek ve Asmaaltı’ndaki yayalaştırılmış bölgeye yayalaştırma ekipmanları yani parkeleri, bankları yerleştirilecek. Yine başka bir proje Ocak ayında Surlariçi’ni Surlar dışına bağlayacak olan raysız trenimiz geliyor. Verilebilecek müjdeler arasında yeni açık pazarın ihalesine çıkılması da var ki yeri de belirlenen açık Pazar belediyeye para getirecek ve belediye para kazanabileceği yerlere yatırım yaparsa yarın borç ödeyebilecek noktaya gelecek. Şu anda paylaşım mutfağında 62 kişi günlük yemek yemektedir. Bunun yanında şu anda belediye engelli bireylere 3 tane engelli aracıyla destek vermekte ve onları da hayatın içine çekmeye çalışmaktadır” dedi.

“Temizlik için öğrenci başına 20 Euro”

Birinci, Yapılan ve yapılması planlanan icraatlarsa ilgili, şu şekilde konuştu; “Daha önceki dönemde ilaçlama için 600 bin TL ödendi, biz ise tüm şehri 100 bin TL’ye ilaçladık. Şehirde birçok öğrenci var ve yurt dışında öğrencilerden şehir vergisi alınmaktadır. Öğrenci belediyeye şehri kirleteceği parayı peşinen yatırır ve sonra o makbuzla gider okula kayıt olur. Bizde bunu konu ile ilgili devletten her öğrenci başına 20 Euro öğrenciyi sarsmayacak bir şekilde temizlik parası ödemesini talep ettik. Yine terminal alanının belediyeye devri ve T izinleri için talepte bulunduk. Belediye adına bir sıkıntı da, çöp arabası evinize çöp toplamak için geldiğinde geliş başına vatandaştan bu iş için 1 TL alınır, bizim bu yapılan hizmeti karşılığında almamız gereken ise 2,70 TL’dir ama en son belediyeler yasası 1995’de güncellendiği için o günkü  bedelden  almaya devam ediyoruz. Yapılması gereken ise ya bu yasaların güncellenmesi, ya da fiyat aralıklarının belirleme hakkının belediyeye verilmesi lazımdır.

“Belediye batmayacak”

Belediye personelinin maaşlarının ödenemeyeceği noktaya geleceği ile ilgili iddialara da cevap veren Birinci, “Biz belediyede diğer parti meclis üyelerinin de yardımlarıyla her gün küçük mucizeler yaratmaktayız. Örneğin CTP Meclis üyesi Tolga Ahmet Raşit’le  “Kira İhale Komisyonu”nda beraber çalışmaktayız ve bu komisyon biz göreve geldiğimizden beri 300 bin TL’nin üzerinde hurda sattı. Bunun yanında başkanın makam aracını ve 30 tane araç sattık. Kısacası belediyenin batmayacağını söylemek isterim ki, batmasını isteyen insanlara inat bu belediye batmayacaktır” şeklinde konuştu.

“Siyaset algısı değişmeli”

Elimizi Birinci sözlerine şu şekilde son verdi; “Öncelikle siyaset algımızı değiştirmemiz gerekir. Vatandaş ülkenin en geç başkanı ve meclis üyelerini eskilerin yaptıklarını yapmamaları için seçmiştir. Bu nedenle bu siyaset algısını hep birlikte değiştirmemiz gerekir. 2’incisi elimizi taşın altına hep beraber sokmalı ve dünkü davranışlarımız ile bugünkü davranışlarımız tutarlılık göstermelidir. Belediye kesinlikle batmayacak, ama Lefkoşalıya hak ettiği hizmeti de şu anda veremiyor ve bunun bilincinde olmakla birlikte ana motivasyonlarımızdan bir tanesi de budur. Bütçe açığı azalarak devam ediyor, bütçe açık verecek ama geçen seneye göre daha da az verecek ve tüm cabalarımız gelecek sene bütçe açığı yaşanmaması adınadır. Birçok yaratılan algıya rağmen Lefkoşalı belediyesine sahip çıkıyor. Bunu da 2015 Eylül’ü ile 2016 Eylül’üne kadar gelirlerimizde yüzde 34 artış elde etmemizden anlayabilirsiniz. Bu ülkenin insanlarını, kurumlarını ve ürünlerini kötüleyerek bir kazanım elde edemeyiz, bu kötüleme günün sonunda gelir bir çukur kazar içine düşeriz.”