Deniz ABİDİN
Liderlerin toprak konusunu İsviçre'de görüşecek olması uzun bir süredir gündemde olan yoğunlaştırılmış Kıbrıs müzakerelerini hareketlendirdi. İş dünyası, dünyadan izole olarak yaşayan Kıbrıs Türk toplumunun bu durumunun sürdürülemez olduğunu belirterek, garantiler ve toprak konusunda anlaşma sağlanacağından yana umutlu olduğunu ifade etti.
Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkanı Fikri Toros, Kıbrıs'taki bölünmüşlük ve Kıbrıs sorununun devamı nedeniyle dünyadan izole kalan Kıbrıs Türk toplumunun bu durumunun sürdürülemez olduğunu belirtti. Toros, bugüne kadar olan tüm süreçlerde olduğu gibi bu barış sürecini desteklediklerini kaydetti. Toros, süreci sadece desteklemekle kalmadıklarını, iki liderin aktif bir şekilde yürütmekte olduğu müzakerelere Rum ve AB'deki muhataplarla işbirliği içinde destek olduklarını söyledi. Toros, Kıbrıs müzakerelerinin son aşamaya geldiğinin görüldüğünü ifade ederek, 16 aydan beri yürütülmekte olan yoğunlaştırılmış müzakerelerde bir ilerlemenin kaydedildiğini düşündüğünü belirtti.
Toros: Tüm başlıklarda bir uzlaşı sağlanacaktır
Liderlerin toprak, güvenlik ve garantiler konusuna geçmek üzere olduğuna işaret eden Toros, ilk başta mutabık kalındığı üzere bu başlıkların yurt dışında kapalı bir ortamda ele alınacağının açıklandığını kaydetti. Toros, şunları söyledi, "7 Kasım diye adlandırılan ilk yurtdışı ziyareti büyük bir memnuniyetle karşılıyoruz. Umuyorum ki toprak konusunda bir anlaşmaya varılacaktır. Bununla birlikte diğer tüm başlıklarda da söz konusu olan yakınlaşmanın da bir sonuca ulaşacağını düşünüyorum. Yıl sonundan önce her iki liderin de taahüt ettiği üzere bir anlaşmaya varılıp referandum süreci başlayacaktır"
"Detayları mutlaka öğrenmeliyiz"
Toros, referandum süreci başlarken her iki toplumun varılan anlaşma ile ilgili detaylı ve objektif olarak bilgilendirilmesi gerektiğini dile getirdi. Toros, bilgilendirmenin referandum süreci için önemli bir dönem olduğunu söyleyerek, müzakerelerin bir gizlilik esası üzerinde yürütüldüğünü kaydetti. İş dünyasının başta ekonomi ve AB başlıkları olmak üzere varılacak olan mütabakatın detaylarını mutlaka öğrenmesi gerektiğini belirten Toros, AB müktesabatına ön hazırlıkların ve müktesabat uygulamaya geçtikten sonraki geçiş döneminde ekonomi konularında Kıbrıs Türk sermayesinin hangi koşullarda federal bir ortaklığa girileceğinin bilinmesinin hayati olduğunu kaydetti.
"Anlaşma metninin ortaya çıkmasını temenni ediyoruz"
Toros, "Bu sürecin başlamasını istiyoruz" diyerek, Kıbrıs'ta 55 yıldır devam eden bu sorunun son bulmasını arzu ettiklerini ifade etti. Toros, Kasım ayındaki gelişmelerin olumlu ilerlemesini ve Aralık ayında bir anlaşma metninin ortaya çıkmasını temenni ettiklerini belirtti.
KTEZO Genel Koordinatörü Tulga: “Önemli mesafeler katedildi”
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zaanatkarlar Odası (KTEZO) Genel Koordinatörü Hürrem Tulga da, devam etmekte olan Kıbrıs müzakerelerinde ciddi bir ilerleme sağlandığının görüldüğünü ifade ederek, yıllardır konuların üzerinden geçildiğini kaydetti. Tulga, son dönemde Akıncı ile birlikte toprak konusunun ilk kez gündeme geldiğine dikkat çekerek, Türk tarafının toprak konusunu mevcut görüşmeler sürecinde Kıbrıs'ta ele almak istemediğini söyledi. Tulga, bunun nedeninin suistimale fırsat vermemek olduğunu belirterek, Cenevre adının geçmesinin çok önemli bir mesafenin kaydedildiğini gösterdiğini kaydetti.
"Garantiler konusu iki toplumun ötesinde"
Tulga, Kıbrıs sorunununda garantilerin önemli bir yer tuttuğunu söyledi. Tulga, garantiler ve toprak konusunun Kıbrıs konusunun çözümlenmesi açısından çözülmesi gereken bir konu olduğunu dile getirdi. Gün geçtikçe Kıbrıs sorununun çözümünün yakın olduğunu hissettiğini belirten Tulga, garantiler konusunun iki toplumun ötesinde olduğunu kaydetti. Tulga, "Türkiye, Yunanistan, İngiltere sık sık bu konuyu konuşuyor. Toprak konusuyla birlikte garantilerin de konuşulduğu bir gerçektir. Ancak masaya resmi olarak gelmediği aşikardır"dedi.
İŞAD Başkanı Şadi: “Olmazsa olmazlar var”
İş Adamları Derneği(İŞAD) Başkanı Metin Şadi ise, Cumhurbaşkanı tarafından yürütülmekte olan Kıbrıs Türkü'nün gasp edilen Uluslararası kendi öz kimliği ve yaşadığı toprakların Uluslararası Hukuk içine girmesi yolundaki mücadelesinin başarıya uğraması için sürece olmazsa olmazlarıyla destek vermekte olduklarını belirtti.
En kısa zamanda ve bu yıl sona ermeden bir anlaşmanın olabileceğini mümkün gördüklerini ifade eden Şadi, anlaşmanın ancak her iki tarafın karşılıklı taleplerine empati ile bakmasının başarı getireceğine inandığını kaydetti.
"Türkiye’nin etkin ve fiili garantisi şart"
Şadi, şöyle devam etti, "İŞAD olarak, olası bir anlaşmaya sıcak bakmakla birlikte bazı koşullar varılacak anlaşmada olmazsa olmazdır. Kıbrıs Türk Halkının mal ve can güvenliğinin sağlanması için Türkiye’nin etkin ve fiili garantisi, yapılacak anlaşmanın ise tüm maddeleri ile AB ve AİHM'de birincil hukuk olarak tescil edilmesi varılacak anlaşmanın devamı ve sürdürülebilirliği açısından çok önemlidir"
