Bayındırlık, Çevre ve Kültür Bakanı Kutlu Evren, bakanlık olarak hedeflerinin, doğal kaynakları tüketmeden bugünün gereksinimlerini karşılayan ama aynı zamanda gelecek nesillerin de gereksinimlerini göz ardı etmeyen ekonomi ve çevre arasındaki dengeyi koruyan bir gelişim stratejisi olduğunu vurguladı.

Bakanlığı 16 Temmuz 2015’te devraldığını dile getiren Evren, çevrenin ülkenin en önemli konularından ve sorunlarından bir tanesi olduğunu söylerek, "Çevrede çözülmeyi bekleyen, üzerinde çalışılan birçok konu var" dedi.

TAK muhabirinin sorularını yanıtlayan Bayındırlık, Çevre ve Kültür Bakanı Kutlu Evren, bakanlığa bağlı daireler, başlatılan çalışmalar, tüzük ve yasalar konusunda atılan adımlar, yapılması planlanan projeler ve bakanlığın daha ileriye taşınması yönündeki düşüncelerini anlattı.

"ÇEVRE KORUMA DAİRESİ'NDE KADROLAR ÇOK EKSİK"

Bakanlığa bağlı Çevre Koruma Dairesi’nde görev yapan birçok uzman personel olduğunu fakat bu personelin ya sözleşmeli, ya da geçici olarak görev yaptığını dile getiren Evren, Çevre Koruma Dairesi'nde kadroların çok eksik olmasından dolayı da sıkıntılar yaşandığını belirtti.

Çevre sorunlarının çözümünde bütçenin de çok önemli, olduğunu vurgulayan Evren, "Bütçeniz olduğu zaman birçok konuya el atabilir, birçok soruna çözüm üretebilirsiniz" şeklinde konuştu.

"TÜZÜK ÇALIŞMALARININ YASALLAŞMASI ÇALIŞMALARINA HIZ VERDİK"

Evren, 2012’de yasallaşmış bir Çevre Yasası bulunduğunu, yasa günümüz koşullarına göre uyumlaştırılmış olsa da, faaliyet yaparken birçok konuda kendilerini tıkayan noktaların olduğunu fark ettiklerini dile getirdi. Evren, Çevre Yasası tahtında yasallaşmayı bekleyen birçok tüzük bulunduğuna işaret ederek, bu tüzüklerin biran önce hazırlanarak, Bakanlar Kurulu’nun gündemine getirilmesi için çalışmalara hız verdiklerini kaydetti.

Çevre Yasası’nın günümüz koşullarına göre yeniden düzenlenmesiyle ilgili çalışmalara hemen başladıklarını söyleyen Evren, bu konuda bir taslak oluşturduklarını ve danışmanlık sürecine başladıklarını belirtti.

"ÇEVRE KONUSUNDA EN BÜYÜK SORUN ÇEVRE BİLİNCİ......."

Çevre konusunda en büyük sorunun çevre bilinci olduğunu vurgulayan Evren, toplumun bu konuda ciddi bir farkındalığı olduğunu bildiğini ancak uygulamaya gelince bir takım sorunlar yaşandığını kaydetti.

Çevre bilinci konusunda çalışmalar başlattıklarını dile getiren Evren, "Toplumun farkındalığını artırıcı ve bunu davranışa döndürecek bazı çalışmalardır bunlar. Ağaç yaş iken eğilir atasözünden yola çıkarak, çevre eğitiminin okul öncesi kurumlarda yaygınlaştırılması ise Milli Eğitim Bakanlığı ile çalışmalarımız var. Ayrıca ilköğretimde çevre konusunun müfredata girmesi ile ilgili çalışmalarımız da devam ediyor" şeklinde konuştu.

ÇEVREYİ KİRLETENLER VE ALDIKLARI CEZA TEŞHİR EDİLECEK

Çevreyi kirletenlere karşı kesilecek cezalar ile ilgili yeni bir sistem başlattıklarını anlatan Evren, ihbar geldiği andan itibaren ekiplerin müdahalesi olacağını ve bu sistem çerçevesinde de ceza alan kurum, kuruluş ve kişilerin aldıkları cezayı kamuyla paylaşma kararı aldıklarını belirtti.

"ÇEVRE KONUSUNDA DENETİMLE İLGİLİ SIKINTILAR VAR......ÇALIŞMALARI ARTIRARAK DENETİMLERİ ÇOĞALTTIK"

Çevre konusunda denetimle ilgili sıkıntılar olduğunu ve bu konuyla ilgili çalışmaları artırarak denetimleri çoğalttıklarını dile getiren Evren, ALO 123 Çevre Hattı’na gelen şikâyetlere cevap verme ve müdahale konusunda da çalışma yaparak, müdahale süresini kısalttıklarını kaydetti.

Çevre Dairesi’nin bazı faaliyetleri yaparken eksik bulunan cihazlarla ilgili çeşitli kaynaklarla görüşerek, bunları tamamlamayla ilgili çalışmaları sonlandırma aşamasına geldiklerini dile getiren Evren, amaçlarının Çevre Yasası’nın sadece “kâğıt üstünde yazılı bir yasa” olarak kalmayarak uygulanması olduğunu belirtti.

"DEVLET PROJELERİNDE ÇED İLK KEZ BAKANLIĞIM DÖNEMİNDE UYGULANDI"

Bugüne kadar yapılmamış olanın ise, devlet eliyle yapılan projeler için "Çevresel Etki Değerlendirme Projesi ve Tüzüğü”nün ilk kez kendi bakanlığı döneminde uygulanmaya başlandığını dile getiren Evren, "Çevre Koruma Dairesi’nde çevre ile ilgili belli başlı konularda, ayrı ayrı şubeler var, her birinin ayrı ilgilendiği konular, ayrı sorunları var. İlk günlerde kısa, orta ve uzun vadede çözülebilecek sorunlara odaklandık. Kısa vadede çevre ile ilgili şikâyetlere odaklanarak, en kısa sürede vatandaşa çözüm üretmeyi başardık" şeklinde konuştu.

"ÇEVRE BİR SEFERBERLİK İŞİDİR... HERKESİN ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMASI GEREKİR"

Çevre ile ilgili sivil toplum örgütleri ile ilişkilerinin nasıl olduğunun sorulması üzerine Evren, her platformda dile getirdiği gibi, çevrenin sorunlarının sadece bir bakanlığın veya bir kurumun yalnız başına çözebileceği sorunlar olmadığını ve çevrenin bir seferberlik işi olduğunu söyledi. Evren, "Çevre konusunda herkesin elini taşın altına koyması gerekir" dedi.

Çevre sorunlarının yaşayan tüm insanlığın ortak sorunu olduğuna dikkat çeken Evren, "Şimdi onu yaratan ve ortaya çıkaran biz insanlar çözüm bulmak, somut öneriler getirmek ve tüm olanaklarımızla ona sahip çıkmak zorundayız. Yaşlı gezegenimizi, insanlık tarihinin en amansız hastalığı olarak tanımlanabilecek çevre sorunlarına kalıcı çözümler bulmak durumundayız" şeklinde konuştu.

"SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİYLE ÇOK FAYDALI TOPLANTI YAPTIK"

Şeffaf ve hesap verebilirliğe dayalı bir yönetim anlayışı ile göreve başladığını dile getiren Evren, çevreyle ilgili tüm Sivil Toplum Örgütleri ile Eylül ayı sonunda bir toplantı gerçekleştirdiğini söyledi. 19 örgütün davet edildiği toplantıya, 21 temsilcinin katıldığını kaydeden Evren, bu toplantının bakanlık için çok bilgilendirici ve faydalı bir toplantı olduğunu kaydetti.

"ÇEVRE DANIŞMA KURULU'NA YASAL ZEMİN KAZANDIRILACAK"

Toplantıda birçok çevre sorununu çevre örgütlerinden dinleyerek, olaylara bir de onların gözünden bakabilmenin kendileri için çok önemli bir fırsat olduğuna dikkat çeken Evren, hükümet programında da yer aldığı gibi ilk hedeflerinin çevre örgütleri ve odalarından oluşturulacak Çevre Danışma Kurulu’na yasal zemin kazandırmak olduğunu vurguladı.

Çevre Danışma Kurulu’na yasal zemin oluşturulması ile ilgili çalışmanın 18/2012 Çevre Yasası’nda yapılacak değişikliklerle eş zamanlı olarak yürütülmesinden dolayı zaman kazanmak adına, sivil toplum örgütleriyle görüşmelerine ara vermeden devam edeceklerini ve mutad toplantılar gerçekleştirerek, kendi danışma kurullarını hayata geçireceklerini vurguladı.

"EGZOZ GAZI EMİSYON ÖLÇÜMÜ TÜZÜK GEREĞİNCE YAPILIYOR"

Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü’nün trafikte seyreden motorlu kara taşıtlarından kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonları'nın kontrolüne dair hazırlanan tüzük gereğince yapıldığını dile getiren Evren, egzoz emisyon ölçümleriyle ilgili denetimlerin devam edeceğini kaydetti.

"KATI ATIK REHABİLİTESİYLE İLGİLİ ÇALIŞMALARA HIZ VERDİK"

Adanın en büyük kanayan yaralarından biri olan, katı atık sorunuyla ilgili olarak, tüzük çalışmalarının hızlandırılmasının yanı sıra, vahşi depolama denilen, düzensiz depolama alanlarının tespiti ve rehabilitesiyle ilgili çalışmalara hız verdiklerini dile getiren Evren, "Atık mevzuatı kapsamlı değildir; bugünkü ve gelecekteki atık yönetim sistemlerini kapsayan daha ayrıntılı mevzuata ihtiyaç vardır. Ayrıca, AB mevzuatıyla uyumlu olarak mevzuat geliştirilmesi gerekmektedir" ifadelerini kullandı.

"EN BÜYÜK EKSİKLİK ATIK BERTARAF KONUSUNDADIR"

Çevrenin ve halk sağlığının yeterince korunmamasında en büyük eksikliğin atık bertaraf konusu olduğuna dikkat çeken Evren, bertaraf alanlarının çoğunun, herhangi bir yönetim olmaksızın, vahşi çöplükler niteliğinde olup, atıklar ve çöplerin bu alanlarda etrafa yayılmış halde bulunduğunu söyledi. Evren, Güngör Düzenli Depolama haricindeki tüm vahşi depolama alanlarındaki sızıntı sularının etkilerini azaltmak için yalıtımın mevcut olmadığını kaydetti.

Geri kazanılabilen malzemeler için piyasa talebi olmadığından günümüzde düzenli geri dönüştürme faaliyetlerinin de pek olmadığını dile getiren Evren, KKTC’nin tanınmamış ve izolasyonlar altında olmasının da bu tip atıkların ihracatını büyük oranda kısıtladığını kaydetti.

Üretilen atıkların büyük bir kısmının biyolojik olarak ayrışabilen atıklardan oluşmasından dolayı atıklardan kompost elde etme potansiyeli olduğunu söyleyen Evren, halen bu yöndeki girişimlerin de sayısının fazla olmadığını belirtti.

Tüm bu bilgilerden hareketle 2008 yılında Bakanlar Kurulu tarafından da onaylanmış olan Katı Atık Yönetimi Politikası’nın bugünün koşullarına göre yeniden düzenlenmesi çalışmalarının devam ettiğini dile getiren Evren, "Taslak, tüzük çalışmalarına hız vermiş bulunmaktayız. Çevre Yasası’nın ilgili maddelerinin iyileştirilmesi ile ilgili çalışmalarımız tamamlanmış, danışmanlık sürecine başlanmıştır" dedi.

"VERİLERİN TOPLANMASINDA YEREL YÖNETİMLERLE İŞBİRLİĞİNE GİDİLECEK"

Katı Atık Yönetimi ile ilgili proje üretilmesi için ayrı bir çalışma grubu kurulması ve söz konusu grubun proje geliştirmeyle ilgili eğitim alması düşüncesinin bu günlerde hayata geçirilmesi için bakanlık bürokratları ile fikir alışverişine devam ettiğini dile getiren Evren, ayrıca ülkedeki tüm bölgelere ait katı atık verilerinin toplanacağını ve verilerin toplanmasında yerel yönetimlerle işbirliğine gidileceğini kaydetti.

"TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ İLE YENİ YASALAR GÜNDEMDE......"

Hükümet Programında yer alan yasa ve tüzük değişiklikleri ile yeni yasaların çıkarılması konusunda çalışmaların hızla devam ettiğine değinen Evren, "Çevre Yasası uygulanırken yaşanan sorunların giderilmesi adına ilk etapta değişiklikler hazırlanmış, danışmanlık sürecine başlanmıştır" dedi.

Çevre Yasası tahtındaki tüzüklerin taslak halinde beklemede olanlarının, Bakanlar Kurulu’na gönderilemeye başlandığını dile getiren Evren, tüzüklerin bir kısmının ise teknik personel ve hukukçular ile halen çalışılmakta olduğunu belirtti.

Tıbbi Atıkların Kontrolü ve İmhası Tüzüğü ile Hava Kirliğinin Kontrolü Tüzüğü’nün Bakanlar Kurulu tarafından onaylandığını ve yasallaştığını söyleyen Evren, ayrıca Çevresel Etki Değerlendirme Tüzüğü’nde değişiklik yapılarak; “ÇED olumlu görüşü bulunan ve kapasite artışı ve/veya proje değişikliği yapılması planlanan Toplu Konut ve Turistik Tesis Projeleri ve ‘ÇED Önemsizdir’ görüşü bulunan ve kapasite artışı ve/veya proje değişikliği yapılması planlanan Toplu Konut ve Turistik Tesis projeleri için özel koşullar getirilmiştir” dedi.

"MİLLİ PARK YASASI SON AŞAMAYA GELDİ"

Milli Park Yasası ile ilgili çalışmaların da son aşamasına geldiğini, yasanın ilk taslağının hazır olduğunu söyleyen Evren, kendi aralarında yapacakları görüşmelerin ardından, danışmanlık sürecine de başlanacağını belirtti.

Yasa ve tüzüklerle ilgili çalışmaların hükümet programında da yer aldığı gibi hızla devam etiğine dikkat çeken Evren, ilk hedeflerinin bu yasa ve tüzüklere yasal boyut kazandırmak ve uygulamaya başlamak olduğunu vurguladı.

"HEDEF 750 BİN FİDAN DİKME"

Ocak 2016'da başlayacak fidan dikim sezonuna yönelik dozerle arazi hazırlığı çalışmalarının sürdürüldüğünü dile getiren Evren, "Ocak ayı itibarıya başlayacak fidan dikim sezonunda Gaziler, Kırklar, Ercan Havaalanı’nın güneyi, Haspolat sınır hattı, Alayköy sınır hattı, Altınova, Çınarlı, Yeni Erenköy yöreleri ile Yeni Lefkoşa Çevre Yolu güzergahı başta olmak üzere çeşitli bölgelerde toplam 750 bin adet fidan dikimi yapılması hedeflenmektedir. Bu dikim çalışmaları esnasında yeni tesis sahaları dışında geçtiğimiz yıl dikimi yapılan ancak çeşitli nedenlerle kısmi kurumalar olan sahalarda kuruyan fidanların yerlerine tamamlama dikimleri yapılacaktır" şeklinde konuştu.

"ORMAN DAİRESİ 20 ADET YANGINA MÜDAHALE ETTİ"

Bu yıl Orman Dairesi’nin müdahale ettiği yangınların toplam 20 adet olduğunu söyleyen Evren, bunların 11 âdetinin orman arazilerinde, 9 adetinin de hali ve özel arazilerde çıktığını kaydederek, "Bu da orman yangınları için gereken tedbirlerin zamanında alınıp uygulandığını göstermektedir" dedi.

Kiralanan yangın helikopterinin özellikle araçların ulaşamayacağı yerlerde etkili olduğuna dikkat çeken Evren, "Örneğin Alayköy-Türkeli ara bölgede Rum tarafından kuzeye geçen yangında mayınlı sahalardan dolayı araç ve personelin müdahale edemediği yerde yangın helikopterler söndürmüştür.Yine Beyköy’de atıştan çıkan yangına da helikopterle müdahale edilmiştir. Türkeli’nin kuzeyinde yamaçlarda çıkan yangında yangının yayılması da aynı şekilde önlenmiştir. En son 19 Ekim tarihinde Göçeri köyünde tarlalardan başlayıp yamaçlara tırmanan yangında da itfaiye araçlarının ulaşamayacağı dik yamaçlara müdahale ederek yangının yayılmasını engellemiştir".

Evren, bu yıl ilk kez kiralanan yangın helikopterinin 109 günlük görev süresinde 5 yangına müdahale ettiğini kaydetti.

"KÜLTÜR DAİRESİ BİRÇOK FAALİYETE İMZA ATIYOR"

Bakanlığa bağlı Kültür Dairesi'nin birçok faaliyete imza attığını dile getiren Evren, dairenin güzel sanatların çeşitli dallarında kurulan amatör ve yarı-amatör derneklerin çalışmalarına yardımcı olarak, desteklemek için çalışmalar gerçekleştirdiklerini belirtti.

Bu kapsamda; Güzel Sanatlarla İlgili Derneklere Yardım Tüzüğü çerçevesinde yapılan mali yardımlar için 25 derneğin 33 projeyle başvuruda bulunduğunu söyleyen Evren, "Komisyonumuz yaptığı toplantılar sonucunda 24 projenin desteklenmesi kararını üretti ve sonuçlar derneklere bildirildi. Desteklenmesine karar verilen projeler arasında; tiyatro oyunu sahnelenmesi, tiyatro oyunu turnesi, kitap basımı, sergi açılması, belgesel film çekimi, şiir CD’si basımı, sema gösterisi, halk dansları festivallerine katılım, çeşitli sanatsal eğitim projeleri ve çeşitli kültürel etkinlik projeleri bulunuyor" şeklinde konuştu.

17-18 Eylül tarihlerinde, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), TC Kültür ve Turizm Bakanlığı ile kendi Bakanlığı işbirliğinde bu yıl 18.’si gerçekleştirilen TÜRKSOY Opera Günleri etkinliğine ev sahipliği yaptıklarını dile getiren Evren, TÜRKSOY Türk toplulukları, cumhuriyet ve devletleri arasında kültürel ve sanatsal bağların oluşturulup geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yürütürken, bu amaçla düzenlediği etkinliklere sanatçıların gönderilmesi için davetler gönderildiğini kaydetti.

Kültür Dairesi’nin ayrıca, Kıbrıs Türk yazın hayatını daha geniş kitlelere ulaştırmak amacıyla 1949 yılından beri düzenlenen ve dünyanın en büyük kitap fuarı olarak kabul gören 67.Frankfurt Kitap Fuarı’ndaki yerini aldığını dile getiren Evren, ayrıca fotoğraf sanatının ve sanatçısının gelişmesini sağlamak ve sanatçıları fotoğraf sanatına özendirmek amacıyla 24 yıldan bu yana düzenlenen Devlet Fotoğraf Yarışması’nın bu yıl 25.’sinin de gerçekleştirileceğini belirtti.

"HALK KÜTÜPHANESİ'NİN İYİLEŞTİRİLMESİ ÇALIŞMALARINA BAŞLANDI"

Kültür Dairesi bünyesinde faaliyet gösteren halk kütüphanelerinin hem fiziksel yapılarının hem de teknik donanımlarının iyileştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmasının da hedeflendiğini ve bu yönde çalışmalar başlattıklarını söyleyen Evren, "Somut olmayan kültürel değerlerin toplum temelli olarak derlenmesi için bir proje başlatılması ve bu bağlamda derlenecek değerlerin ileriki dönemde açılması hedeflenen Kıbrıs Kültür Evi’nde sergilenmesi hedeflenmiş olup bu yöndeki çalışmalar da başlatıldı" dedi.