Kırmızı Palmiye Böceğiyle  mücadele için en ideal yöntem özel bir aparatı Hurma ağacının gövdesi delinerek üzerine monte edilmesi olduğunu belirten Hızlı, “Bu  çok özel bir aparat olduğu için yaklaşık 10 Euro değerindedir" dedi 

Hızlı; “Mücadele için öncelikle Tarım ve Gıda Bakanlığı, Turizm Bakanlığı ve Çevre ve Ekonomi Bakanlığı acilen bir toplantı yaparak bu ağaçların korunması için bir genelge veya Tüzük çıkarmaları gerekmektedir. Tüzük, Hurma ağaçlarının korunması adına gerekli yasal hususlar içermelidir. Çünkü Lefke'de bulunan ağaçlar tarihi ağaçlardır” diye konuştu

Acilen tüm bölgelerdeki Hurma ağaçlarının envanterinin çıkartılması gerektiğini vurgulayan Hızlı, “ Ağaçlar coğrafik indeks şeklinde numaralandırılmalı ve bakımlarının yapılması için devlet katkısı sağlanarak en geç 1 ay içinde ilaçlanmaya ve gerekli olan özel ilaçlama aparatının da alınması sağlanmalıdır” diye konuştu.

Eniz ORAKCIOĞLU

Yıllardır Lefke’deki hurma ağaçlarının kurumasına neden olan Kırmızı Palmiye Böceği sorunu diğer bölgelere de sıçramaya başladı. Lefke Bölgesindeki asırlık ve tarihi önem taşıyan hurma ağaçları ise bu böcekle mücadele edilmediği süre yok olmaya doğru ilerlemekte. Mücadelenin maddi anlamda ilerleyememesi ve sadece ilaçlama yada budamayla olmayacağı da ortada. Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Başkanı Ahmet Hızlı, Kırmızı Palmiye Böcekleri ile mücadele için en ideal yöntem özel bir aparatı Hurma ağacının gövdesi delinerek üzerine monte edilmesi olduğunu belirterek, “Bu  çok özel bir aparat olduğu için yaklaşık 10 Euro değerindedir.  Ağaçların sulama ve ilaçlanma yöntemi ise işçiliğin artmasına neden olmaktadır. İlgili merci ve kişilerin bu mücadelenin sağlıklı yürüyebilmesi için katkı koymalıdır” dedi.

“3 yıl önce tespit edildi”

Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği Başkanı Ahmet Hızlı, Yaklaşık 3 yıl önce Lefke bölgesinde tesbit edilen kırmızı palmiye böceklerinin hurma sahipleri ve Lefke Tarım Dairesi sorumlusu tarafından Lefke Sivil Toplum Örgütlerine bildirildiğini belirterek, “Bu sorunun acilen ele alınması için Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği bölge STÖ'lerini ve Belediye'yi toplantıya çağırmıştır. Akabinde ise Lefke Belediyesi çatısı altında acil çözüme ulaşma adına Güzelyurt Kaymakamlığı, Tarım Dairesi Müdürlüğü, Lefke Avrupa Üniversitesi, Lefke Belediyesi, Lefke Sivil Toplum Örgütleri toplantılar yapmıştır” şeklinde konuştu.

“İlaçlar bedava dağıtılmıştı”

Hızlı, ilk etapta Tarım Dairesi müdürlüğünün ağaçların ilaçlanması için gerekli olan zirai ilacın bölgedeki hurma sahiplerine bedava dağıttığını belirterek, “Bazı Hurma ağacı sahipleri ilgili zirai ilacı Lefke Tarım Dairesi Şubesinden almaya başlamışlardı. Belediye ise kırmızı palmiye böceği tarafından zarara uğramış, başka bir değişle ölmüş olan ağaçların temizlenmesi için Tarım Dairesi Lefke Şube sorumlusu gözetiminde dozerlerle ağaçları temizlemiş ve budama işlemine katkı koymuştur. Lefke Aplıç arasında Eski Karadağ olarak bilinen bölgede de orman haline dönmüş ve bakımsız olan Hurma ağaçları yine budanarak güzel bir alana çevrilmiştir” diye konuştu.

“Mücadele tüm ada çapında yapılmalıdır”

Kırmızı Palmiye Böceği mücadelesinin tek bir bölgede yapılmaması gerektiğini vurgulayan Hızlı, “Mücadele tüm ada çapında yapılmalıdır. Lefke ve bölge Halkı, kendi bölgesine çok duyarlı bir halktır. Her konuda olduğu gibi Hurma ağaçlarını tehdit eden Kırmızı Palmiye Böceği konusunda da birçok çalışmalar ve toplantılar yapmakta çözüm üretmek için bilimsel araştırmalar yapmaktadır. Derneğimiz bünyesinde yine Lefke Tarım Dairesi sorumlusunun çabaları ile bir miktar para toplanmış ve ağaçların budanması için bu para kullanılmıştır” dedi.

“Katkı konuşması gerekir”

Bu böcekle mücadelenin bir kaç şekilde olabileceğini belirten Hızlı, “Lefke bölgesindeki Hurma ağaçları tarihi öneme sahip asırlık ağaçlar olduğundan en ideal yöntem özel bir aparatı Hurma ağacının gövdesi delinerek üzerine monte edilmek süreti ile gerçekleştirilmektedir. Bu çok özel bir aparat olduğu için yaklaşık 10 Euro değerindedir.  Bu aparatın alınması için devlet yetkilileri ile de görüşülmüş henüz bir çözüme ulaşılmamıştır. Ağaçların sulama yöntemi ile ilaçlanma yöntemi ise işçiliğin artmasına neden olmaktadır. Lefke Belediyesi işçi desteği konusunda yardımcı olmaya çalışsa da yetersiz kalmaktadır. Bu konuya Tarım Dairesi, Orman Dairesi ve Turizm Dairesinin yani Tarım ve Gıda Bakanlığı, Çevre ve Ekonomi Bakanlığı ile Turizm Bakanlığının da katkı koyması gerekmektedir. Tarım ve Gıda Bakanı Sayın Erkut Şahali   geçtiğimiz gülerde Lefke'ye gelerek Belediye ve Bölge STÖ'leri ile birlikte bir toplantı yapmış ve bu konu ile ilgili olarak mutlaka bir çözüm üretmek için çalışma başlatacaklarını belirtmişlerdir. Bölge STÖ'leri de bu konuda boş durma yerine kendi aralarında bir kaç çözüm üretmek için toplantı yapmış bu çözümler konusunda ileriki günlerde bilgi verebileceğiz” dedi.

“Asırlık hurma yok olacak”

Böyle giderse 4-5 yıl içinde hurma ağaçlarının yok olacağı söylemlerini doğrulayan Hızlı, “Söz konusu böceğin tespiti ancak ağacın kurumaya başlaması esnasında olmaktadır. Bu ağacı da kurtarma şansı yoktur. O yüzden tüm ağaçlarda bu zararlının olma olasılığı çok yüksektir. Bu şekilde devam etmesi durumunda Lefke’de bulunan bu asırlık hurmalar yok olacak” şeklinde konuştu

“Tüzük çıkarılmalıdır”

Hızlı, sözlerine şu şekilde devam etti; “Mücadele için öncelikle Tarım ve Gıda Bakanlığı, Turizm Bakanlığı ve Çevre ve Ekonomi Bakanlığı acilen bir toplantı yaparak bu ağaçların korunması için bir genelge veya Tüzük çıkarmaları gerekmektedir. Tüzük, Hurma ağaçlarının korunması adına gerekli yasal hususlar içermelidir. Çünkü Lefke'de bulunan ağaçlar tarihi ağaçlardır. Nasıl ki tarihi binalar, tarihi ağaçlar Anıtlar üst kurulu tarafından belirlenerek korumaya alınıyorsa, bu ağaçlar da koruma altına alınmalı, bakımının yapılması sağlanmalıdır. Kuzey Kıbrıs'ın diğer bölgelerindeki hurma ağaçları da elbette değerlidir fakat bu ağaçların sahipleri genelde oteller veya belediyelerdir. ve çok sık ve sayı olarak fazla olmayan bu ağaçların bakımı Lefke bölgesine göre çok daha kolaydır.”

“Tüm hurmalara erişilemiyor”

Hızlı sözlerine şu şekilde son verdi; “Lefke'nin coğrafik yapısı nedeni ile ayrıca ağaçların düzenli bir şekilde olmaması ve farklı bölgelerde hatta bazen ağaca ulaşımın zorluklarla olması nedeniyle, mücadelenin yapılabilmesi için daha fazla işçilik ve ekipman ile araca ihtiyaç vardır. Mücadele için şu anda bazı ağaçlar ilaçlanmakta fakat 2500 adetin üzerinde olan tüm hurmalara maalesef erişilememektedir. Acilen Lefke Bölgesi ve Tüm bölgelerdeki Hurma ağaçlarının envanteri çıkartılıp Coğrafik indeks şeklinde numaralandırılmalı ve bakımlarının yapılması için devlet katkısı sağlanarak en geç 1 ay içinde ilaçlanmaya ve gerekli olan özel ilaçlama aparatının da alınması sağlanmalıdır.”

Kaynak: Yeni Bakış