Duygu Alan
Döviz kurlarındaki artış, temel tüketim maddelerine üst üste yapılan zamlar, vatandaşın bütçesini tepetaklak etti. KKTC’de halkın alım gücü iyiden iyiye düştü. Kazancı ile yaşamını idame ettiremeyen vatandaşlar banka taksitlerini ve diğer borçlarını da ödeyemez duruma geldi.
Gerek, döviz kurlarındaki artış gerekse vatandaşın alım gücünün düşmesi iş insanlarını da mali çıkmaza sürükledi.
KKTC’de döviz ile iş yapan sektörlerin tümü ekonomik sıkıntı yaşıyor. Dövizdeki artıştan doğan olumsuzluklardan ciddi yara alan sektörlerden biri de oto galericiler.
Lefkoşa’da faaliyet gösteren oto galeri işletmecileri, Havadis’e konuştu, araç satış piyasasında yaşanan sıkıntıları anlattı.
“Ayda 2 araç ancak satıyoruz”
Başkent Lefkoşa’da faaliyet gösteren Oto Galeri işletmecileri, araç satışlarının döviz kurlarındaki artışa paralel olarak Kasım ayından itibaren hızla düştüğünü kaydetti.
Araç satışlarındaki düşüşün yüzde 90 oranında olduğunu söyleyen oto galeri işletmecileri, Kasım-Şubat 2015 döneminde günde 8-10 adet araç satarken Kasım 2016 tarihinden beri 2 haftada 1-2 araç ancak sattıklarını söyledi.
Oto galeri işletmecileri, sektörün sürdürülebilirliğini sağlamak amacı ile araç satış fiyatlarını neredeyse maliyetlerine çektiklerini ancak araç satışlarındaki durgunluğun devam ettiğini belirtti.
Lefkoşa’da faaliyet gösteren oto galeri işletmecileri, Havadis’e konuştu ve şunları söyledi: “Döviz kurlarındaki hareketlilik başlamadan önce günde 8-10 araç satarken şuanda ayda 2 adet araç satınca mutlu oluyoruz. Vatandaşın alım gücü dibe vurdu, döviz kurları hızla yükseldi. Gerek vatandaşın alım gücünün düşmesi gerekse kurlardaki artış, oto galeri sektörünü olumsuz etkiledi. Böyle giderse sektör batar.”
Satılan da ikinci el araçlar
Havadis’e konuşan oto galeri işletmecileri, ayda bir iki araç ancak sattıklarını, bu satılan araçların da plakalı yani ikinci el araçlar olduğunu kaydetti.
Oto galeri işletmecileri, “Ayda bir iki araç satıyorsak o da plakalı araçlar. Müşterileri ise üniversiteli yabancı uyruklu gençler. Plakasız araçlara rağbet yok. Plakalı araç fiyatları ise 10 bin TL ile 20 bin TL arasında” diye konuştu.
Akın: Fon ve gümrüklerde indirim yapılmalı
Motorlu Araç Satıcılar ve İthalatçılar Birliği (MASİB) Başkanı İbrahim Akın, dövizdeki artış nedeniyle araç satışlarında Kasım 2016 tarihinden başlayan düşüşün hızla arttığını kaydetti. Akın, KKTC’de MASİB’e kayıtlı olmayanlarla birlikte yaklaşık 200 oto galeri olduğunu belirterek, tüm oto galeri işletmecilerinin ciddi mali sıkıntı içerisinde olduklarını söyledi.
İbrahim Akın, sektördeki sıkıntıları ve çözüm önerilerini aktarmak üzere Maliye Bakanlığı’nın randevu talep ettiklerini belirterek, “Talebimiz, fon ve gümrüklerin en azından geçici bir süreliğine indirilmesi ve sabitlenmesidir” dedi.
Sektörün kan kaybettiğine vurgu yapan İbrahim Akın, “Bu işin şakası yok. Sektör ciddi sıkıntı içerisinde ve böyle devam ederse batar. Biz oto galericiler fiyatlarımızı mümkün olduğunca düşürdük, neredeyse maliyetimize indirdik ancak devletin de elini taşın altına koyması gerek” diye konuştu.
Akın şunları söyledi: “Birliğe üye olmayan galeriler dahil olmak üzere ülkede faaliyette olan yaklaşık 200 oto galeri var. Ancak araç satışı yok denecek kadar az. Araç Kayıt Dairesi’nde kayıt bölümünde geçmişte sıra bulunamazken şimdi günde 3-5 araç kaydı ancak gerçekleştiriliyor. Araç satışlarındaki çöküş yalnızca galericileri değil devletin kasasını da olumsuz etkiliyor. Biz üzerimize düşeni yaptık ve fiyatlarımızı neredeyse maliyetine çektik. Devlet de elini taşın altına koymalı, fon ve gümrüklerde en azından geçici bir süreliğine indirim yapıp sabitlemelidir.”
Oto galericiler ne dedi?
Levent Yıldırımlar: (Sedyıl Oto Galeri)
“Ülkede yaşam koşulları zorlaştıkça vatandaşın alım gücü de düştü. Hal böyle olunca da piyasa ekonomik açıdan sıkıntı yaşamaya başladı. Bizim araç satışlarımız oldukça durgun. Galerimde hem İngiltere’den hem de Japonya’dan ithal araçlar var ancak plakasız araçlara şu sıralar rağbet yok. Ayda bir iki araç satıyorsak bunlar fiyatı 10 bin TL ve üzeri olan plakalı yani ikinci el araçlardır.”
Zekai Türkalp: (Osmanlızade Otomotiv)
“Araç satışlarımız yüzde 90 oranında düştü. Her keseye uygun araç satışımız var ancak geçmişte Osmanlızade Otomotiv olarak günde 8-10 araç satarken şimdi 2 haftada 1-2 araç satıyoruz. Satılan araçlar da plakalı araçlar. Bunların ekonomik değeri ise 10 bin TL ile 30 bin TL arasında değişiyor. Plakasız araç satışları ise yok denecek kadar az.”
Ömer Soyer: (Daksi Autos)
“Araç satışları döviz üzerinden olduğundan dövizdeki artış direkt olarak oto sektörüne yansıdı. Araç satışlarımız yarı yarıya düştü. Ayda 1-2 araç satarsak sevinir hale geldik. Bir önlem alınmazsa sektör iyice zora girecektir.”
Hasan Yalçınkayalı: (Turgay Ersalıcı Oto Galeri)
“Araç satış piyasası adeta ölü. Yüzdeliğe vuracak olursak araç satışlarımız yüzde 90 oranında düştü. Ayda 2 araç satarsak mutlu oluyoruz. Sektör gerçekten kan kaybediyor. Önlem alınmazsa daha ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir.”
