Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) sabit sermaye yatırımlarının 2012- 2014 yılları arasında sektörel dağılımlarını ve ülke ekonomisine etkilerini içeren verileri açıkladı.
Buna göre 2012 yılında cari fiyatlarla 1,094.4 milyon TL olarak gerçekleşen Toplam Sabit Sermaye Yatırımları, 2013 yılında yüzde 4,9 artarak 1,147.7 milyon TL oldu. 2014 yılında ise 2013’e göre yüzde 19,7 artışla 1 milyar 373 milyon 800 bin TL olarak netleşmesi bekleniyor.
Kamu kesimi yatırımlarının 2012 ve 2013 yıllarında toplam sabit sermaye yatırımları içerisindeki payı sırasıyla 19,7 ve 18,9 olarak gerçekleşirken, 2014 yılında ise bu oranın 20,8 olacağı hesaplanıyor.
Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Müsteşarı Ödül Muhtaroğlu’nun verilerle ilgili açıklaması şöyle:
“Bir ekonomide ekonomik büyüme açısından en önemli faktörlerinden biri sabit sermaye yatırımlarıdır. Yatırım artışına bağlı olarak oluşan sabit sermaye yatırımları bir ülkenin üretim kapasitesindeki artışları beraberinde getirir. Sabit sermaye yatırımları, yatırımın yapıldığı ülke ekonomisi üzerinde teknoloji transferi, sermaye birikimi, üretim, istihdam ve gelir artışı, fiyatlar ve ödemeler dengesinde istikrar, ekonomik gelişme ve genel refah gibi olumlu etkiler yapmaktadır.
Bir ülkenin vatandaşlarının refah düzeyi, üretimi ve Gayri Safi Yurtiçi Hâsılası’nın artışı ancak o ülkenin Sabit Sermaye Yatırımlarının artışı ile sağlanır.
Sabit Sermaye Yatırımları; Kamu Kesimi Sabit Sermaye Yatırımları ve Özel Kesim (Sektör) Sabit Sermaye Yatırımları olarak iki kısımda incelenebilir.
Kamu Kesimi Sabit Sermaye Yatırımları daha çok vatandaşların refah düzeyini artırıcı altyapı yatırımlarından oluşur. Örneğin devletin (kamunun) ülkedeki ulaştırma ağını geliştirmek için kara yollarını artırması kamu kesiminin ulaştırma sektörüne yaptığı sabit sermaye yatırımı olarak kabul edilir. Elektrik, su altyapı yatırımları da kamu sektörünün sabit sermaye yatırımlarına örnek olarak gösterilebilir.
Özel Sektör Sabit Sermaye Yatırımları ise bir ülkenin üretimini ve işgücü istihdamını etkileyen yatırımlardır. Örneğin özel sektör tarafından yapılan bir yatırımı oluşturan bina, makine ve teçhizat v.b yatırımları özel sektör sabit sermaye yatırımlarına kaydedilir.
2012 yılında cari fiyatlarla 1,094.4 milyon TL olarak gerçekleşen Toplam Sabit Sermaye Yatırımları, 2013 yılında yüzde 4,9 artarak 1,147.7 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında ise bir önceki yıla göre yüzde 19,7 artışla 1,373.8 milyon TL olarak netleşmesi beklenmektedir
EN YÜKSEK ARTIŞ HABERLEŞME, TARIM VE TURİZMDE
2013 yılında sabit sermaye nitelikli yatırımlarda en yüksek artış yüzde 42,1 ile Haberleşme, yüzde 31,9 ile tarım ve yüzde 30,1 ile turizm sektörlerinde gerçekleşti. 2013 yılında sabit sermaye nitelikli yatırımlarda en yüksek düşüş ise yüzde 33,9 ile toptan ve perakende ticaret, yüzde 26,4 ile sanayi ve yüzde 19,4 ile serbest meslek ve hizmetler sektörlerinde gerçekleşti. 2014 yılında ise en yüksek artış gösteren sektörlerin yüzde 55,2 ile sanayi, 37,6 ile toptan ve perakende ticaret ve yüzde 37 ile serbest meslek ve hizmetler sektörleri olarak netleşmesi beklenmektedir.
2012 Yılında Toplam Sabit Sermaye Yatırımları içinde en yüksek paya sahip olan sektörler yüzde 41,2 ile konut sahipliği, yüzde 16,6 ile sanayi ve yüzde 9,4 ile ulaştırma sektörleri olmuştur. 2013 yılında ise Toplam Sabit Sermaye yatırımları içerisinde en fazla paya sahip sektörler yüzde 47,3 ile konut sahipliği, yüzde 11,7 ile sanayi ve yüzde 8 ile ulaştırma sektörleri olmuştur. 2014 yılında ise en yüksek paya sahip sektörlerin yüzde 44,3 ile konut sahipliği, yüzde 15,1 ile sanayi ve yüzde 7,7 ile ulaştırma sektörleri olarak netleşmesi beklenmektedir.
2014’TE YATIRIMLARIN GSYH İÇİNDEKİ PAYININ 16.8 OLMASI BEKLENİYOR
Ülkemizde Toplam Sabit Sermaye Yatırımlarının GSYH içindeki payı genel olarak yüzde 15’ler civarında seyretmektedir. 2012 yılında yüzde 15,7, 2013 yılında ise yüzde 15.1 olarak gerçekleşmiş olup, 2014 yılında ise 16,8 olarak netleşmesi beklenmektedir. Bu oran 2013 yılında Türkiye’de yüzde 20, Güney Kıbrıs’ta yüzde 13, Yunanistan’da yüzde 11, Malta’da yüzde 17, İspanya’da yüzde 19, Hollanda’da yüzde 18, İngiltere’de yüzde 16 Amerika’da ise yüzde 19 civarında gerçekleşti.
Kamu kesimi yatırımlarının 2012 ve 2013 yıllarında toplam sabit sermaye yatırımları içerisindeki payı sırasıyla 19,7 ve 18,9 olarak gerçekleşirken, 2014 yılında ise bu oranın 20,8 olarak netleşmesi beklenmektedir.
Özel kesim yatırımlarının ise toplam yatırımlar içerisindeki payı 2012 ve 2013 yıllarında sırasıyla 80,3 ve 81,1 olarak gerçekleşirken, 2014 yılında ise bu oranın 79,2 olarak netleşmesi beklenmektedir.”
