ANA BAŞLIKLAR: 2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’ne göre 8 ana strateji noktası bulunuyor. Belgeye göre: Kurumsal yapı güçlendirilecek. Bilinç ve farkındalık kampanyaları sürdürülecek. Enerji kayıplarını ve zararlı emisyonlar azaltılacak

3 ÖNEMLİ AMAÇ: Strateji Belgesi’nin hayata geçirilmesi halinde tüketilen enerji miktarının 2012 değerine göre yüzde 20 azaltılması ve KKTC’deki CO2 emisyonunun yüzde 10 daha az olması hedefleniyor. Bir diğer amaç ise KKTC’de yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimin yüzde 10’unu sağlaması

7 YILLIK SÜREÇ: KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi yedi yıllık bir süreci ele alıyor. 2016-2023 yılları arasında uygulanacak strateji hayata geçirilince kanayan yaraya dönüşen enerji sorunu ortadan kalkacak

İŞTE HAYATA GEÇİRİLMESİ PLANLANAN BAŞLICA DÜZENLEMELER:
- Enerji Verimliliği Üst Kurulu oluşturulacak (Şubat 2017)
- Enerji Verimliliği Yasası hayata geçecek (Mart 2018)
- Veri toplama ve saklama ağı kurulacak (Mart 2020)
- Yenilenebilir enerji için AR-GE çalışması yapılacak (Mart 2020)
- Ana iletim hatlar 154 kV’ye yükseltilecek (Aralık 2020)
- Şubat 2016’ya kadar tüm sayaçlar akıllı olacak (Şubat 2016)
- Baca gazı emisyonları artırılacak (Mart 2017)
- Yenilenebilir enerji için teşvik çalışmaları yapılacak (Mart 2017)
- Akıllı şebeke için yatırım yapılacak (Aralık 2020)
- Kamu binalarında enerji verimliliği artırılacak (Nisan 2018)
- Binalarda enerji verimliliği için ısı yalıtımı zorunlu olacak (Mart 2019)
- Gereksiz yakıt sarfiyatı önlenecek (Ocak 2019)

Bertuğ TOPAL
Ülkede kanayan bir yara halinde bulunan enerji konusunda önümüzdeki 7 yıl içerisinde çözüm bulunmasını amaçlayan 2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Resmi Gazete’de yayınlandı.

Devlet Planlama Örgütü tarafından hazırlanılan ve 2016-2023 yıllarını kapsayan strateji belgesi enerji konusunda ciddi ilerlemeler içeriyor.
Ay ve yıl olarak çıkarılacak yasalar ve yapılacak düzenlemelerin de içerisinde belirtildiği belgede, yıl yıl hedefler ortaya konuldu.

Belgenin tümünün hayata geçirilmesi halinde 2023 yılına kadar elektrik tüketiminin azalmasından yenilenebilir enerjinin artmasına kadar enerji sektöründe devrim niteliğinde birçok yenilik hayata geçmiş olacak.

3 önemli amaç

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’nin hayata geçirilmesi halinde KKTC’nin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla başına tüketilen enerji miktarının 2012 yılı değerine göre en az yüzde 20 azaltılması öngörülüyor.

Bir diğer devrim niteliğindeki hedef ise KKTC’deki CO2 emisyonunun 2012 yılına göre en az yüzde 10 daha olması.
Belgeye göre son olarak amaçlanan ise KKTC’de yenilenebilir enerji kaynaklarının birincil enerji üretimin en az yüzde 10’unuy sağlaması.

Stratejiler belirlendi

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’ne göre toplam 8 ana strateji noktası bulunuyor. Resmi Gazete’de yayınlanan belgeye göre bunlar şöyle sıralandı: 1- Enerji verimliliğini destekleyecek kurumsal yapının güçlendirilmesi. 2- Enerji verimliliğinde bilinç ve farkındalık kampanyalarının sürekliliği. 3- Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında verimliliği artırmak, enerji kayıplarını ve zararlı emisyonları azaltmak. 4- Binaların enerji verimliliğinin sağlanması. 5- Motorlu taşıtların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak, toplu taşıma payını artırmak ve şehir içi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek. 6- Sanayi, tarım ve hizmetler sektörlerinde nihai enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını azaltmak. 7- Teknik eğitimlerle enerji verimliliğinde bilgi akışını ve gelişimi sağlamak; kamu ve özel sektörde uzmanlar yetiştirmek. 8- Aydınlatma, su pompalama, beyaz eşya gibi sektörler arası büyük etkisi olan ürünlerde enerji verimliliğini sağlamak.

28 kuruma iş düşüyor

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’nin uygulanmasında bir çok kurum ve kuruluşa büyük görevler düşüyor. 7 yıllık yol haritasının hayata geçirilmesi için toplam 28 kurum ve kuruluşa görev verilmiş durumda. Aralarında Başbakanlık’tan YÖDAK’a kadar bir çok kuruluş KKTC’de enerjinin verimli kullanılması için üzerine düşeni yaparsa KKTC’deki enerji sorunu ortadan kalkacak.

Enerji Verimliliği Üst Kurulu oluşturulacak

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’nde yer alan Enerji verimliliğini destekleyecek kurumsal yapının güçlendirilmesi stratejisi kapsamında enerji verimliliği çalışmalarını tek bir çatı altında toplayacak bir Enerji Verimliliği Üst Kurulu oluşturulacak. Bu üst kurul enerjiden sorumlu bakanlık tarafından yönetilecek. Bu üst kurul ayrıca tüm enerji üretimi yapan ku7ruluşları ve enerji piyasasındaki diğer paydaşları denetleyebilecek. Üst Kurul ayrıca enerji verimliliği alanında faaliyet gösteren yapının diğer kurum ve kuruluşların enerji verimliliği çalışmalarını da yönlendirecek. Enerji Verimliliği Üst Kurulu en geç Şubat 2017’de hayata geçirilecek.

Enerji Verimliliği Yasası hayata geçecek

Enerji verimliliği uygulamaları için gerekli yasal altyapının ve koordinasyonun sağlanması amacıyla en geç Mart 2018’e kadar Enerji Verimliliği Yasası ve ilgili tüzüklerin oluşturulması planlanıyor. Bunun yanı sıra en geç 2019 yılına kadar enerji verimliliği uygulamaları için farklı sektörlere yönelik politika ve uygulamalar arasında koordinasyon sağlanması ve işbirliklerinin güçlendirilmesi planlanıyor.

Veri toplama ve saklama ağı kurulacak

Belgeye göre enerji verimliliği dahil enerji alanında belirlenen politikalar doğrultusunda değerlendirmeye yönelik mekanizma oluşturulması için en geç Mart 2020’ye kadar KKTC’de enerji verimliliğinin takibine yönelik olarak veri toplama, saklama ve ulaşma altyapısının oluşturulması planlanıyor.

Yenilenebilir enerji için AR-GE çalışması yapılacak

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’ne göre enerji verimliliği yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında AR-GE çalışmalarının desteklenmesi ve yatırımcıların teşvik edilmesi amacıyla bir takım düzenlemeler yapılacak. Mart 2020’de tamamlanacak bu sistem ile enerji verimliliği sağlayacak ürünlerin KKTC’de üretilmesi desteklenecek.

Ana iletim hatlar 154 kV’ye yükseltilecek

Belgede Strateji 3 olarak belirtilen “elektrik üretim, iletim, dağıtımında verimliliği artırmak ve enerji kayıpları ile zararlı emisyonları azaltmak” maddesi altında oluşturulan politikalarla 2018 yılına kadar elektrik üretimi iletim ve dağıtımında gerekli tedbirleri alarak bu alanlarda enerji verimliliğini artırmak amaçlanıyor. Bunu yanı sıra kombine ısı güç sistemlerinin özendirilmesi ve ana iletim hatlarının tamamının 154 kV seviyesine yükseltilerek iletimdeki verimliliği artırmak hedefleniyor. Enerji verimliliğinin artırılması için ön görülen zaman ise Aralık 2018 ve Aralık 2020 olarak hedefleniyor.

Şubat 2016’ya kadar tüm sayaçlar akıllı olacak

Belgedeki zaman çizelgesine göre yapımına başlanan akıllı sayaçlar için bitiş süresi Şubat 2016 olarak verilmiş durumda. Şubat 2016’ya kadar tüm sayaçların akıllı sayaçlarla değiştirilmesinin tamamlanması öngörülüyor.

Baca gazı emisyonları artırılacak

Elektrik enerjisi üretimi ile ilgili çevre emisyonlarının artırılmasının da planlandığı belgede, enerji santrallerinin zararlı baca gaz emisyonlarının azaltılması için elektrik üretim santrallerinin bacalarına filtre takılarak zararlı emisyonun azaltılması hedefleniyor. Mart 2017’ye kadar tamamlanması beklenen bu düzenleme Kıb-Tek ve Özel Enerji Üretim Kurumlarını kapsıyor.

Yenilenebilir enerji için ciddi adımlar

Yenilenebilir enerji üretiminin teşvikiyle dağıtık üretimin artırılmasına yönelik belli başlı düzenlemeler de belgede yerini aldı. Bina üstü güneş enerjisi PV elektrik üretiminin şebekeye bağlanmasında yeni teknolojinin kullanılması da amaçlanıyor.

Akıllı şebeke için yatırım

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’nde akıllı şebekeyi hedefleyen altyapının oluşturulmasına yönelik yatırımların yapılması da yer alıyor. Üretimden tüketime kadar tüm elektrik sisteminin otomasyonuna ve teknolojik altyapıya yönelik eylemlerin hayata geçirilmesi projesi en geç Aralık 2020’de hayata geçirilecek.

2016-2023 yıllarını kapsayan KKTC Enerji Verimliliği Strateji Belgesi’nde Strateji 4 olarak belirtilen binalardan enerji verimliliğinin sağlanması amacıyla binalarda ısı yalıtımı konusunda zorunlu standartların geliştirmesi planlanıyor. Öte yandan bina enerji sertifikası ve enerji performans yönetmeliğinin de geliştirilmesi hedefleniyor.

Kamu binalarında enerji verimliliği artırılacak

Kamu binalarında enerji verimliliğinin artırılması da strateji belgesinde yer alıyor. Buna göre kamu binalarında sertifikası olan enerji yöneticisi tayin edilecek, tüm duvar ve çatılara ısı yalıtımı yapılacak, aydınlatma ve enerji verimliliği artırılacak.

Gereksiz yakıt sarfiyatı önlenecek

Strateji Belgesi’ne göre Motorlu taşıtların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak, toplu taşıma payını artırmak ve şehir içi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek için çeşitli düzenlemeler yapılacak. Buna göre enerji verimliliği yüksek taşıtlar yaygınlaştırılacak, emisyon seviyesi düşük çevre dostu alternatif enerjili araçların kullanımı teşviklendirilecek, akıllı trafik yönetim uygulamaları hayata geçirilecek.

berrecvxuytgsd59d8s9d8s.jpg