Halkın Partisi, bugün Meclis’te görüşülmesi planlanan Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Önerisi konusunda açıklamada bulunarak sunulan önerinin önemli sorunlar barındırdığına, özellikle karma oyun son derece karmaşık bir hale dönüştürüldüğüne ve vatandaşların özgür iradesiyle tercihte bulunmasına müdahale niteliği taşıyan unsurlar içerdiğine dikkat çekerek kısa süre önce parti olarak Meclis’e gönderdikleri önerilerinin dikkate alınması çağrısında bulundu. Partiden yapılan açıklamada çarşaf liste uygulaması bağlamında mühür vurmak istemeyen ve sadece bazı adaylara oy vermek isteyebilecek olan vatandaşların oylarının geçerli olabilmesi için en az 24 adaya oy vermek zorunda bırakılmalarının demokratik olmadığına vurgu yapıldı.
Karma Oy ‘Karmaşık Oy’a Dönüştürülüp Fiilen Kaldırılıyor
Halkın Partisi söz konusu yasa önerisinin iyileştirilmesi açısından Halkın Partisi tarafından 13.01.2016 tarihinde K.K.T.C. Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na iletilen görüş ve önerilerin büyük bir çoğunluğunun dikkate alınmadığı ve mevcut hali ile yasa önerisinin yasallaşması halinde yeni seçim sisteminin halkın özgür iradesini yansıtmayacağı uyarısında bulundu. Açıklamada, söz konusu yasa önerisinin yasallaşması halinde karma oy kullanmak isteyen seçmenlerin oylarının geçerli olabilmesi için toplamda en az 24 aday seçmeleri ve bunu yaparken her ilçeden en az aday sayısının yarısı kadarına oy vermeleri gerektiği, bunun da inanılmaz karmaşık bir yapı ortaya çıkaracağı için aslında karma oy hakkının fiilen vatandaşların elinden alınması anlamına geldiğine dikkat çekildi. “2013 yılında yapılan erken genel seçimde karma oy oranındaki artıştan belli ki eski siyaset anlayışına sahip olanlar ciddi şekilde ürkmüştür ve şimdi karma oy kağıt üzerinde kaldırılmadan fiilen ortadan kaldırılmak isteniyor” ifadelerine yer verilen açıklamada bu yaklaşımın ya geçersiz oy sayısını artıracağı ya da mühür vurmak istemeyen vatandaşların da sandığa gitmemesine neden olacağı uyarısında bulunuldu. “Her ilçedeki aday sayılarının farklı olduğu gerçeği ışığında seçmenin hem her ilçedeki aday sayısına dikkat etmeye ve hem de her ilçedeki aday sayının en az yarısına oy vererek toplamda en az 24 adayı seçip seçmediğini kontrol etmeye zorlanması halinde karma oy kullananların büyük kısmının, sırf bu zorluk nedeniyle hür iradeleriyle oy kullanamayacakları ortadadır” denilen açıklamada yasanın bu haliyle geçirilmemesi çağrısı yaptı. Açıklamada ayrıca yeni seçim sisteminde halkın özgür iradesini yansıtması için yasa önerisinin tekrardan ele alınarak karma oy kullanmak isteyen seçmenin dilediği sayıdaki kişiye oy vermesinin sağlanması gerektiğine de değinildi.
Olası değişikliklerle ortaya çıkacak olan yeni sistemin “tek bölgeli seçim sistemi” olmadığını, fiiliyatta ülkede yaşayan seçmenlerin her ilçedeki adaya oy kullanabileceğini, ancak her ilçenin adaylarının kendi aralarında yarışacağını ve bu nedenle de bölgeciliğin korunduğunu savunan Halkın Partisi açıklamasında, “önerilen sisteme göre bir ilçede diğer ilçelere göre çok daha az oy alan adaylar milletvekili seçilebilecek ve bunun doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan sonuçlarsıkıntı yaratabilecektir” denildi.
Açıklamada söz konusu yasa önerisinin ilk halinin daimi ikametgâhını son iki yıl içerisinde değiştiren kişilerin seçilme haklarını elinden aldığını, ancak bu konu hakkında Halkın Partisi tarafından sunulan önerinin ilgili meclis komitesi tarafındankabul edilmesi neticesinde bu sıkıntının giderilmiş olmasının olumlu olduğu da ifade edildi. Öte yandan söz konusu yasa önerisi ile ilgili komite çalışmaları hakkında bilgi almak ve süreci takip etmek amacıyla Halkın Partisi tarafından talep edilen komite tutanaklarına cevap verilmemesinin ve KKTC Cumhuriyet Meclisi İç Tüzüğü’ne aykırı bir şekilde komite tutanaklarının internet üzerinden kamuoyu ile paylaşılmamasınınşeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkeleri ile bağdaşmadığı da vurgulandı.
