Sefa Karahasan

Avrupa Komisyonu, Kıbrıs’ta hem Türk, hem de Rum tarafının sahiplendiği hellim peynirini bütün Kıbrıs’ın ürünü olarak tescil ediyor. Buna göre Türkler hellim, Rumlar halloumi adı ile satış ve ihracat yapabilecek.

Kıbrıs’ta Rumlar ve Türkler arasında uzun zamandır ciddi tartışmalara neden olan hellim peynirinde barış sağlandı. Avrupa Komisyonu, hellimin Yunanca ve Türkçe olarak bütünKıbrıs’ın ürünü şeklinde tescil edilmesi başvurusu yaptı. Buna göre Türkler ‘Hellim’, Rumlar da ‘Halloumi’ adı ile satış ve ihracat yapacak. Adadaki kontrolleri ise uluslararası bağımsız denetim şirketi Bureau Veritas yapacak.

Rum yönetimi, hellimi tek başına tescil ettirmek için büyük çaba harcamıştı. Türk tarafının sert tepkileri üzerine bazı Avrupa Birliği (AB) ülkeleri Rumların ‘tek taraflı adımına’ karşı çıkmıştı.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Brüksel’e yaptığı ziyarette hellim sorununun çözülmesi gerekliliği üzerinde durdu. Hellim krizi Akıncı ile Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in görüşmesinin ana maddelerinden biri oldu. Akıncı, hellimin tek başına Rumlar tarafından tescil edilmesinin Kıbrıs Türk ekonomisine büyük zararlar vereceğini belirtti. Juncker de, uzmanlara konunun araştırılması ve sonuca bağlanması talimatını verdi.

Rum lider destek verdi

Kıbrıs’taki görüşmelere destek vermek amacıyla Ada’ya çıkarma yapan Juncker, hazırlattığı hellim dosyasını Rum yönetimi lideri Nikos Anastasiadis’in önüne koydu. Sorunun Türkler’i de kapsayacak şekilde çözülmesi gerektiğini ifade eden Juncker, Anastasiadis’ten olumlu yanıt aldı.

Mustafa Akıncı ile yapılan görüşmede de, sorunun çözülmesi konusunda karşılıklı adımların atılacağı düşüncesi ortaya konuldu. Kıbrıs’tan döndükten sonra hellim dosyası ile yakından ilgilenen Juncker, hellim ile ilgili olarak AB Komisyonu’nun adım atmasını sağladı. AB Komisyonu da, hellimin Türkçe ve Yunanca tescil edilmesinin başlangıcını yaptı. Juncker, “Bu, Kıbrıs’ta toplumların birlikte yaşayabileceklerinin bir göstergesi” dedi. Hellim’in bir mirası sembolize ettiğini kaydeden Juncker, Akıncı ve Anastasiadis’in süreçteki çabalarını takdir ettiğini belirtti.

Fiyatlar eşitlenecek

Kuzey Kıbrıs’tan yılda 5 bin ton hellim ihracatı yapılıyor. Güney’de ise bu rakam 20 bin ton. KKTC Hellim’in kilosunu 5 dolar iken, Rumlar 6.5 euro’ya satıyor. Hellim’in tescillenmesi ile birlikte fiyatlar da eşitlenmiş olacak.

Yemekte hellim konuştular

Mustafa Akıncı ile Nikos Anastasiadis, hellimde atılan adımların, Kıbrıs’ta devam eden sürece olumlu yansıyacağı görüşünü paylaştı. İki lider dün akşam Mağusa’da bir yemekte hellim konusunu konuştu. Liderler, bu gibi adımların atılmasının desteklenmesi üzerinde durdu.

Türkiye’de üretilemez

Milliyet’e konuşan Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı da, AB Komisyonu’nun aldığı kararın Kıbrıs Türk ekonomisi için çok olumlu bir adım olduğunu söyledi. Türk tarafı olarak çok memnun olduklarını ifade eden Çıralı, “Bundan sonra Hellim sadece Kıbrıs adasında üretilecek.Almanya, İngiltere ve Türkiye’de hellim olarak üretim yapılamayacak” dedi. Kıbrıslı TürkEkonomist Necdet Ergün de, hellimin tescili ile birlikte fiyatların artacağını söyledi. Hellimin gizli bir hazine olduğunu savunan Ergün, “Kuzey Kıbrıs’ta küçük baş hayvancılıkta ciddi anlamda artış olacak. İtalyanların parmesan peyniri gibi marka olacak hellim. Ekonomiye kazancı yüksek olacak” dedi. (Milliyet)