Suna Erden

AB’nin, Hellim isminin tescillenmesine yönelik attığı ilk adıma KKTC’yi de dâhil etmesi 15 yıllık ihracatımızı kurtardı.

Avrupa Komisyonu, Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözüm oluncaya kadar hellimle ilgili geçici bir ara formülü kabul etti. Alınan karar uyarınca “Helloumi/Hellim” AB kuralları altında coğrafi koruma altına alınacak. 

Kuzey Kıbrıs’taki hellim üretimi AB tarafından atanan bağımsız denetleme şirketi tarafından yapılacak. Ayrıca, Yeşil Hat Tüzüğünü hafifletmek yünündeki bir öneri de Hellim’in coğrafi koruma altına alındığının resmi gazetede yayımlanacağı gün komisyon tarafından onaylanacak. Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, hellimin tescillenmesi ile ilgili atılan ilk adımda KKTC’nin yer almasının olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti. Star Kıbrıs’a konuşan Çıralı, “Eğer tescilin dışında bırakılsaydık 15 yıldır Türkiye ve Arap ülkelerine yapılan hellim ihracatı tehlikeye girecekti” dedi. 

NE ANLAMA GELİYOR?

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, hellim markasının tescillenmesi için AB’ye başvurmuştu. KKTC ise Kıbrıs adasına özgü bir ürün olan hellim ile ilgili sadece Rumların değil Kıbrıslı Türklerinde hak sahibi olduğunu belirtmişti. AB, Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözüm oluncaya kadar bir ara formül geliştirdi ve böylelikle KKTC’de AB denetimi altında Hellim markası ile üretim yapmasına olanak sağladı. Alınan karar KKTC’nin AB ülkelerine hellim ihracatı yapmasını sağlamayacak ama 15 yıldır Türkiye ve Arap ülkelerine yapılan hellim ihracatını garanti altına alacak. Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, hellimin tescillenmesi ile ilgili atılan ilk adımda KKTC’nin yer almasının olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti. 

KIBRISLI TÜRKLER DE FAYDALANACAK 

Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, alınan karardan memnun olduklarını ifade ederek, Kuzey Kıbrıs’taki hellim üretimi denetiminin AB tarafından atanan bağımsız bir kurumun denetleyeceğini, denetimle ilgili raporlarında AB’ye aktarılacağını ifade etti.

Ali Çıralı, “Bizim en başta talep ettiğimiz bir konuydu. Tescil olduktan sonra Kıbrıslı Türk üreticiler mağdur edilmeyecek” dedi. Yeşil Hat Tüzüğü üzerinde değişiklik yapılacağını, hellimin tescilinin AB resmi gazetesinde yayımlanır yayımlanmaz hayata geçeceğini söyleyen Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, tescilin ekonomik getirilerinden böylelikle Kıbrıslı Türklerin de faydalanacağını kaydetti. 

HERŞEY KAYIT ALTINA ALINACAK 

Bağımsız denetleme biriminin hellim üretiminde kullanılan yağ, tuz, kuru madde gibi kimyasal oranların tescile uygun olup olmayacağını denetleyeceğini ifade eden Ali Çıralı, denetlemede kullanılan büyükbaş ve küçükbaş hayvanların süt oranlarının, hangi cins hayvanlardan süt elde edildiğinin, imalatçının sütleri hangi çiftlikten aldığının, hayvanların hani otlaklardan beslendiğinin kayıt altına alınacağını ifade etti. 

Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, hellim ismi ile peynir üretimin sadece Kıbrıs adasına özgü olacağını, böylelikle bu sektörden ekmek kazanan hayvancılar, süt üreticileri ve yem üreticileri gibi yan sektörlerde çalışanların faydalanacağını belirterek,” KKTC’de 17 bin kişi bu işten geçimini sağlıyor. Hem ülke ekonomisi hem de üreticiler kazanacak” şeklinde konuştu. 

ŞİMDİDEN ÖNLEMLER ALINMASI İÇİN BAŞVURACAĞIZ 

Hellim üretiminde inek ve koyun sütü kullanıldığını, ilk etapta yüzde 20 oranında küçükbaş hayvan sütü olmasının şart olduğunu kaydeden Çıralı, KKTC’de tescil şartlarına uyacak tüm imkânlara sahip olunduğunu ancak önümüzdeki 10 yılda talep edilecek küçükbaş hayvan süt miktarının yüzde 50’ye çıkacağını söyledi. 

Ali Çıralı, bu nedenle küçükbaş hayvancılığı geliştirecek önlemlerin şimdiden alınması gerektiğini vurguladı. Çıralı, yeni kurulan hükümetten küçükbaş hayvancılığı ile ilgili istatistiki çalışma yapılmasını ve eksik noktalarla ilgili çalışma yapılmasını talep edeceklerini vurguladı. 

KRİTERLERE UYMAYAN İŞLETMELER 

Tescil kriterlerine uymayan üreticilerin ilk etapta uyarılacağını, gerekli ikazlar yapıldıktan sonra hataların tekrarı halinde söz konusu işletmenin üretiminin durdurulacağını kaydeden Sanayi Odası Başkanı Çıralı, böylece daha kaliteli hellim üretileceğini ifade etti. 

TESCİL DIŞINDA KALSAYDIK İHRACATIMIZ TEHLİKEYE GİRECEKTİ 

KKTC’nin Avrupa Birliği ülkelerine hayvan ürünlerini satamadığını, alınan geçici kararın yeşil hat tüzüğü üzerinden ihracat yapılabileceği anlamına gelmediğini ifade eden Çıralı,15 yıldır Türkiye ve Arap ülkelerine hellim ihracatı yapıldığını, geçici formül ile bu ihracatın garanti altına alındığını söyledi. Ali Çıralı, “Geçici formül ile tescilin içine alındık eğer dışında bırakılsaydık Türkiye ve Arap ülkelerine yapılan hellim ihracatı tehlikeye girecek ve artık yapamayacaktık” dedi. Sanayi Odası Başkanı Çıralı, alınan kararın AB ülkelerine hellim ihracatının kapısını açmasa da diğer ülkelere yapılan ihracat hacmini çoğaltacağını ifade etti.