Kıbrıs adası ile özdeşleşen ve sofralardan eksik edilmeyen milli ürünümüz hellim için tehlike çanları çalıyor. Kıbrıs Türk Süt İmalatçıları Birliği Başkanı Candan Avunduk, hellim imalatçılarının battığını ve sektörün bittiğini söyledi. Avunduk, imalatçıların büyük sorunlarının olduğunu belirterek, temel sıkıntılarının, gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin tarımsal, sanayi ve tarımı planlamadan hareket etmeleri olduğunu belirtti. Avunduk, Türkiye’de üreticiye 142 çeşit destek yapıldığını, KKTC’de üreticiye 2 veya 3 çeşit yapılan desteğin ise göze battığını ifade ederek, üreticinin cebinden 10 lira alındığını, 4 lira geri koyulduğunu ifade etti ve bunun destek değil köstek olduğunu söyledi. 

Avunduk, hellim konusunda yapılacak görüşmeler ve atılacak adımlarda imalatçılar, üreticiler gibi aktörlerin de masaya çağrılması gerektiğini belirterek, “Masalarda oturuyorlar, saatler boyunca planlar projeler, sektörde bir kurgulama yapıyorlarmış ancak bu kurgulamadan, planlardan sektördeki aktörlerin haberi yok. Öte yandan Karpaz’dan Güzelyurt’a kadar bütün fabrikaları gezin yüzde 50’si zor durumda ve yarısı battı ” dedi. 

AKTÖRLER OLMADAN MASA TOPLANTISINA TEPKİ 

Ada TV’de Nazmi Pınar’ın hazırlayıp sunduğu Ada Raporu programının konuğu olan Kıbrıs Türk Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği(SUİB) Başkanı Candan Avunduk, imalatçıların büyük sorunlarının olduğunu belirterek, temel sıkıntılarının, gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin tarımsal, sanayi ve tarımı planlamadan hareket etmeleri olduğunu belirtti. 

Avunduk, Hellim üreticisinin olmadığı toplantılarda birkaç bürokratın masa başında Hellimin geleceğini dizayn etmesinden duydukları rahatsızlığı dile getirerek, şunları söyledi “ Sektör, sektörün paydaşları olmadan masa başında bürokratlar tarafından dizayn ediliyor ve organize ediliyor bu şekilde masaya yatırılıyor. Deyim yerindeyse yemek bürokratlar tarafından hazırlanır masanın üstüne getirilir konulur ve ondan sonra masanın başına gelinir ve denir ki bizim yaptığımız bu yemek budur al bunu ye. Tuzlu mu, acı mı, pişmiş mi, pişmemiş mi hiç belli değil. Bizim deneyimli veya işi bilen bürokratımız neredeyse yok. Bu konuda iddialıyım ve iddiamızda hemen ispatlamaya hazırım.” 

BÜTÇE İLE TERS ORANTILI 

Bir karar verilecekse üreticiler ve imalatçıların da masaya çağırılması gerektiğini kaydeden Avunduk sözlerini şöyle sürdürdü: “ Eğer bürokrat deneyimli ise eğer isi biliyorsa bu yemeği pişirirken yemeğin başına oturacakları çağırması lazım. Üreticileri, imalatçıları, tüketicileri yani en çok etkilenen kesimi çağırmanız gerekmektedir. Siz bunlar olmadan ofislerinizde bir masanın başında oturuyorsunuz, her ay maaşınızı alıyorsunuz ve yaptığınız yemeği zorla yedirmeye çalışırsınız. Böyle bir düzen dünyanın hiçbir ülkesinde yoktur. Denizin öbür tarafında Türkiye Cumhuriyeti var. 

Türkiye’de böyle işler sivil toplum örgütlerininim temsilcilerinin katıldığı ve onların görüşleri doğrultusunda hazırlanır. Bu durum her yerde bu şekilde böyledir, bir tek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde böyle değildir. Bürokratlar üreticilere üretin ne kadar üretebilirseniz diyor, üreticide üretiyor. Daha sonra bu ürünlerin alınması lazım, işlenmesi lazım, satılması lazım. Eğer sen, her yıl yüzde 14 oranında süt üretimini artırır isen, bütçendeki bunu destekleyen kaynağı da ters orantılı olarak aşağıya çekersen bu sektör nasıl ilerleyecek? ” 

DESTEK DEĞİL KÖSTEK 

Avunduk, Türkiye’de üreticiye 142 çeşit destek yapıldığını, KKTC’de üreticiye 2 veya 3 çeşit yapılan desteğin ise göze battığını ifade ederek, üreticinin cebinden 10 lira alındığını, 4 lira geri koyulduğunu ifade etti ve bunun destek değil köstek olduğunu söyledi. 

Pazarda imalatçının rekabet şansının olmadığını da vurgulayan Avunduk, yetkililerin üreticiyi hiçbir şekilde düşünmediklerini de dile getirdi. Süt konusunda ise kaliteli üretim yapan ile daha düşük kalitede üretim yapanın aynı keseye konduğunu söyleyen Kıbrıs Türk Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği(SUİB) Başkanı Candan Avunduk, bu şekilde verimliliğin aşağıya düştüğünü, hükümetin üstüne süspansiyon yükü binerken imalatçının da üstüne maliyet yükünün bindiğini savundu. 

“İŞLETMECİLERİN YARISI BATTI” 

Nazmi Pınar’ın Bakanlıkla, hükümetle ve ya bürokratlarla aranızda iletişim kopukluğu mu var sorusuna ise Candan Avunduk çarpıcı cevaplar verdi. Avunduk; “Biz durumuzu bürokratlara anlatıyoruz, defalarca anlattık ve halen daha anlatmaya da devam edeceğiz. Fakat anlattıklarımızı anlama kapasitesine sahip olmayan masa başı bürokratlar var. Bu hükümet, ‘ ben reform yapacağım’ diye geldi, ilk reformları da tarımsal sektör ve tarımsal sanayi olacaktı. Peki, bu tarımsal sektör ve sanayideki reformu kim yapıyor?. 5 tane bürokrat yapıyor. Peki, bu durumdan kim etkilenecek? .54 bin insan etkilenecek. Üreticiler ve imalatçılar bu reformlardan bihaberler. Masalarda oturuyorlar, saatler boyunca planlar projeler, sektörde bir kurgulama yapıyorlarmış ancak bu kurgulamadan, planlardan sektördeki aktörlerin haberi yok. Öte yandan Karpaz’dan Güzelyurt’a kadar bütün fabrikaları gezin yüzde 50’si zor durumda ve yarısı battı ” 

“TÜKETİCİLER VE BÜYÜK OTELLER ARTIK HELLİM KULLANMIYOR” 

Marketlerde bir kilo hellimin 22 TL olduğunu söyleyen Avunduk, tüketicinin başka ülkelerden gelen peynir ürünlerini tükettiğini, otellerin yapılan zamdan sonra üreticiden yarı yarıya daha az hellim aldığını vurguladı. Yetkililerin üreticinin girdi maliyetlerini de düşünmediğini söyleyen Avunduk, üreticiler ile imalatçıların kendi arasında kavgaları olmadığını, kavgalarının yönetenlerle olduğunu söyledi 

BİZİ BİRBİRİMİZE DÜŞÜRMEYE ÇALIŞIYORLAR 

Kıbrıs Türk Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği(SUİB) Başkanı Candan Avunduk ,“Üreticiler ile imalatçıların kavgası yönetenler iledir. Bizi birbirimize düşürmeye çalışıyorlar. Üretici olmadan imalatçı, imalatçı olmadan üretici var olamaz. Birinden birinin eksik olması diğerinin de eksik olması anlamına gelir. Siyasiler bir tarafı güçlendirip ,bir diğer tarafı zayıflatmaya çalışıyorlar ama bu da kendi bindiği dalı kesmeye benzer. Eğer siz imalatçıyı batırırsanız, hemen arkasından da üreticiyi batırmış olursunuz. Bu üreticiler kendi başlarına mı yapıyorlar bu işi? Bir sürü çalışanları var, hepsi kırsal kesimlerde yaşayan, sabahın köründe kalkıp inek sağan insanlar. Aynı saatlerde de imalatçılar uyanıyor onlardan aldıkları sütü işleyip mamul haline getiriyor. İmalatçının işi burada bitmiyor, yaptığı ürünü birde pazarlıyor. Pazarladıktan sonra bunun bir de tahsilatını yapıyor ve bu sirkülasyon bu şekilde her gün devam ediyor” şeklinde konuştu. 

HERKES BİLİYOR DA BİZ Mİ BİLMİYORUZ 

Diplomasi trafiğinin yaşandığı şu dönemde Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum Yönetimi Lideri Nikos Anastasiadis arasında hellim konusunun da görüşüldüğünü söyleyen Avunduk ,imalatçılar olarak hiç bir şekilde temsiliyetlerinin olmadıklarını, hatta kendilerinden görüş dahi alınmadığına dikkat çekti. Avunduk sözlerine şöyle devam etti ; “ Bu işi bizden başka herkes biliyor, Bir tek hellimciler ve biz bilmiyoruz. Ticaret odası, Sanayi odası, Sn. Akıncı bizden daha iyi biliyorlar. Bir tek biz bilmiyoruz bu konuyu.” Avunduk, hellim konusunda yapılacak görüşmeler ve atılacak adımlarda imalatçılar, üreticiler gibi aktörlerin de masaya çağrılması gerektiğini sözlerine ekledi.