Suna Erden
Başbakan Kalyoncu, Mali Protokol’ün bu hafta imzalanacağına dair sinyal verirken iş dünyası aylardır bu protokolü bekliyor.
Türkiye ile KKTC arasında ekonomik işbirliğini ön gören 2016-2018 Mali protokolü görüşmek üzere Ankara’ya giden KKTC Başbakanlık Müsteşarı Köseoğlu başkanlığındaki teknik heyet çalışmalarını tamamlandı. Türkiye’deki görüşmeler tamamlansa da Mali protokol ile ilgili çalışmaların KKTC’de de de devam edeceği belirtildi.
Star Kıbrıs’a konuşan Başbakan Ömer Kalyoncu, heyetin Türkiye’de yaptığı çalışmalar üzerinde değerlendirme yapacaklarını, hükümet olarak son şeklini vereceklerini ifade etti. Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı (KTİMB) Cafer Gürcafer ise 2016-2018 yıllarını kapsayan mali protokolün şuana kadar imzalanmamış olmasının piyasaları kötü etkilediğini vurguladı.
Vergi Uzmanı Göksel Saydam da devletin gelirlerinin giderlerini karşılayacak kadar büyük bir bütçeye sahip olmadığını, yatırımlar, projeler için Türkiye’den katkının şart olduğunu dile getirdi ve mali protokolün şuana kadar hayata geçmemesinden dolayı piyasaların kötü etkilendiğini dile getirdi.
PROTOKOL BU HAFTA NETLEŞECEK
Türkiye ile KKTC arasında ekonomik işbirliğini ön gören 2016-2018 Mali protokol ile ilgili Ankara’da gerçekleştirilen çalışmalar tamamlandı. Başbakan Kalyoncu, protokol ile ilgili son çalışmaların bu hafta içerisinde yapılacağını vurguladı. Kalyoncu, “Ankara’ya giden Teknik Heyet, mali protokolü satır satır görüştü ve Türkiye’deki çalışmalarını tamamladı. Şimdi sıra protokol üzerinde burada yapılan çalışmalar kaldı. Bizimde müdahale etmemiz ve son şeklini vermemiz gerekecek. Kabul edeceklerimiz ya da kabul etmeyeceklerimiz üzerinde görüşme yapacağız. Ancak burada yapılacak son çalışmanın uzun süreceğini sanmıyorum. Bu hafta içerisinde bir sonuca varacağız” ifadelerini kullandı.
GELİRLERİMİZ ARTTI
Mali protokolün bu ay içerisinde imzalanmaması halinde Nisan ayı maaşlarının tehlikeye gireceği söylemlerine karşın ise “Devlet gelirlerimiz arttı. Bu nedenle maaş ödemek için dıştan desteğe gerek yok. Hatta maaş tutarlarının üzerinde bir gelire sahip olduk. Maaş ödemeleri için gerekli olmasa da iş dünyasının olduğu gibi biz de protokolün hayata geçmesini bekliyoruz” şeklinde konuştu.
İŞ DÜNYASI PROTOKOLÜ BEKLİYOR
Başbakan Kalyoncu, Mali protokol ile ilgili çalışmaların bu hafta netleşeceğini belirtirken iş dünyası dört gözle protokolün hayata geçmesini bekliyor. KTİMB Başkanı Gürcafer, şimdiye kadar protokol imzalanmadığı için Türkiye tarafından finanse edilen projelerin durduğunu ifade ederek, protokolün en kısa zamanda hayata geçmesi gerektiğini vurguladı. Gürcafer, 2016-2018 yıllarını kapsayan mali protokolün şuana kadar imzalanmamış olmasının piyasaları kötü etkilediğini belirtti. Gürcafer, piyasaya nakit akışının durduğunu vurgulayarak, “İş dünyası protokolün biran önce hayata geçmesini bekliyor” dedi.
NE KADAR GEÇ O KADAR KÖTÜ
Gürcafer, protokolün imzalanmasına paralel açılan ihalelerden geçimini sağlayan binlerce insan olduğunu ve dünya kadar yan sektörün de hareketlendiğini söyledi. Gürcafer, aksi durumda ise kredilerin geriye dönüşünün yavaşladığını, işsizliğin arttığını söyledi.
KTİMB Başkanı Cafer Gürcafer, ülke ekonomisinin durgunluk yaşamasının her kesime yansıdığını ifade ederek, bin bir sorunla boğuşan inşaat sektörünün de kötü etkilendiğini, piyasaya nakit akışı olmamasından dolayı durgunluk yaşandığını ve bunun tüm ekonomiye zarar verdiğini dile getirdi.
SAYDAM, “KAMU DIŞINDAKİ SEKTÖRLER İÇİN PARA KALMIYOR”
Vergi Uzmanı Göksel Saydam ise, devletin gelirlerinin giderlerini karşılayacak kadar büyük bir bütçeye sahip olmadığını, yatırımlar, projeler için Türkiye’den katkının şart olduğunu dile getirdi. Saydam, Aralık ayında yeni yıl hazırlıkları için ithal ürün alımlarının çoğaldığını, ithalatın artması ile devletin gelirlerinin de arttığını belirterek, “Devlet ithal ürünlerden daha satılmadan yüzde 4 oranında kesinti yapmaktadır.
İthal ürünlerden Fiyat İstikrar Fonu ve KDV alınmaktadır. Aralık ayında artan ithalatın getirileri Mart ayının ortasına kadar etkisini sürdürür. Devletin gelirleri böylelikle artsa da bu gelir sadece kamu maliyesine yetebilmektedir. Yatırımlar veya projeler için kaynak kalmamaktadır. Gelirler kamu maaşlarını karşılamak için harcandığında özel sektöre ve diğer alanlara para kalmamaktadır. Bu eksiklikler ise Türkiye’nin yardımları ile tamamlanmaktadır. Bu nedenle protokol iş dünyası için önemlidir” şeklînde konuştu. Saydam, mali protokolün şuana kadar imzalanmamış olmasının iş dünyasını kötü etkilediğini ifade etti.
ÖNCE PROJE SONRA PARA
Türkiye ile KKTC hükümetleri arasında 2 yılda bir mali protokol imzalandığını ancak şimdiye kadar hükümetlerin protokollerde ön görülen maddeleri yerine getirmediğini kaydeden Saydam şunları söyledi.
“Eskiden Türkiye para verirken proje istemiyordu. Şimdiye kadar hükümetler imzalanan protokollerdeki şartları yerine getirmediği için Türkiye bu kez işleri sıkı tutmaya karar verdi. Artık bundan böyle önce proje sunulacak ardından Türkiye kaynak ayıracak” ifadelerini kullandı.
