SİSTEM BELLİ: Temmuz-Aralık 2014 arasında belirlenecek Hayat Pahalılığı miktarı, kamuda çalışanlar ve kamu emeklilerine eşit olarak bölünecek. Bu sürede yüzde 2.5 olarak öngörülen HP’den dolayı, tüm çalışanlar seyyanen 129’ar TL maaş artışı alacak. 2011 sonrası işe girenlere ise 129 TL’ye ek olarak, “refah payı” adı altında ek bir maaş artışı daha yapılacak

VEKİLE YÜZDE 1,21, ÇALIŞANA 7.89 ARTIŞ: Yeni uygulamayla, 47- 2010 sayılı yasayla 1 Ocak 2011’den sonra devlette istihdam edilen 2 bin 400 kişi 129 TL artışa ek olarak “refah payı” adı altında 20-30 TL arasında ek bir artış daha alacak. Barem 19’un 10’uncu kademesinden maaş alan milletvekilleri 129 TL artış alacak. Üst kademe yöneticilerinin tamamı da yüzde 2.5 öngörülen HP’den 129 TL artış alacak

MESAFE DARALACAK: 47- 2010 sayılı, nam-ı diğer Göç Yasası’nın ardından devlete istihdam edilen 2 bin 400 çalışan bu uygulama ile kamudan maaş alan çalışan yaklaşık 15 bin 400 kişi ve 13 bin emekli daha fazla artış alacak, bu da aradaki maaş uçurumunun az da olsa kapanmasına neden olacak

BAREM 13/7’NİN AŞTI DA ARTIŞLI: 1 Ocak 2011’den önce kamuda istihdam edilen ancak barem 13/7’nin altında maaş alan çalışanlar da 129 TL’lik artışla, eski sistemden farklı olarak 40-50 TL arasında fazladan artış almış olacak. Kamuda Barem 13/ 7 altında,  yaklaşık 6 bin kişi maaş çekiyor, maaşları ise 3 bin TL ile 4 bin 775.48 TL arasında değişiyor


Ocak 2015 sonundan itibaren geçerli maaşları gösteren tablo yüzde 2.5 HP öngörülerek hesaplanmıştır. Az da olsa hata payı mevcuttur

Bertuğ TOPAL

Hükümetin kanun hükmünde kararname ile 2015 yılında Hayat Pahalılığı sistemini durdurması ve yerine uygulayacağı yeni sistem netleşti.

Temmuz- Aralık 2014 sonu itibarı ile öngörülen hayat pahalılığı yüzde 2.5. Yüzde 2.5 üzerinden belirlenecek kaynak, kamuda 47- 2010 sayılı “nam-ı diğer Göç Yasası” ile istihdam 2 bin 400 kişi 15 bin 400 çalışan ve 13 bin emekli sayısına bölünerek, eşit olarak dağıtılacak.

Buna göre, kamuda çalışan tüm kesimlere, HP’nin yüzde 2.5 olarak gerçekleşmesi halinde alenen 129’ar TL artış öngörülüyor. Kamuya 1 Ocak 2011 sonrası giren 2 bin 400 kişiye, 129 TL’ye ek olarak, “refah artışı” adı altında, 20 ile 30 TL arasında bir rakam daha artış olarak yansıyacak.
Yüzdelik olarak hesaplandığında ise, kamuda yeni işe başlayan biri yüzde 7.89 artış alacak. Eski sistem devam etmiş olsaydı, bu kesimlerin alacağı artış sadece yüzde 2.5 olacaktı.

Kamuda Barem 19/ 10’dan maaş çeken milletvekiline ise 129 TL’nin yüzdelik olarak yansıma oranı ise, sadece 1.21.

Milletvekilleri yanında, müdür ve müsteşarlara yapılacak artış da yüzde 1.48 ile yüzde 1.85 arasında. 

47- 2010 sayılı, nam-ı diğer Göç Yasası’nın ardından devlete istihdam edilen 2 bin 400 çalışan bu uygulama ile kamudan maaş alan çalışan yaklaşık 15 bin 400 kişi ve 13 bin emekli daha fazla artış alacak, bu da aradaki maaş uçurumunun az da olsa kapanmasına neden olacak.

Eşit artış

Yeni sistemde uygulanacak tabloya göre 1877,77 TL başlangıç maaşı olan bir ilkokul mezunu %2,5’luk hayat pahalılığı ile 47,19 TL artış alacakken %7,89 ile Ocak’ta 149 TL artış alacak.
2011’den sonra işe giren bir lise mezununun 2099,94 TL olan maaşı eski sisteme göre hayat pahalılığından 52,50 TL pay alacakken yeni sisteme göre %7,1 artışla maaşına 149 TL artış alacak.
Yeni sisteme göre müsteşar/milletvekili maaşlarına %1,19 hayat pahalılığı yansıyacak. Buna göre eski sisteme göre bir müsteşar veya milletvekili 271,46 TL hayat pahalılığı artışı alırken yeni sistemde %1,19 artış ile çalışan ile eşit miktarda 149 TL artış alacak. Milletvekili bu duruma göre 138 TL daha az almış olacak.

2011 öncesine de olumlu yansıyacak

1 Ocak 2011’den önce kamuda istihdam edilen ancak barem 13/7’nin altında maaş alan çalışanlar da 129 TL’lik artışla, eski sistemden farklı olarak 40- 50 TL arasında fazladan maaş artışı artış almış olacak.

Yüzde 2.5 üzerinden yapılan eski sistem hesaplamada, 80- 90 TL arasında artış alması gereken yaklaşık 6 bin çalışan, yeni uygulama ile 129 TL artış alacak.

Kamuda Barem 13/ 7 altında,  yaklaşık 6 bin kişi maaş çekiyor, maaşları ise 3 bin TL ile 4 bin 775.48 TL arasında değişiyor.

Rakam olarak 40- 50 TL arasındaki miktar küçük olarak görülse de, yıllar içerisinde bu rakamlar emeklilik haklarına ciddi oranda yansıma yapacak noktada.

2016’da eski sisteme dönüş

Hayat Pahalılığı’nda uygulanan sistem, 2015 yılı itibarıyla askıya alınacak. 2016 itibarı ile eski sisteme dönülecek.

Maaşlara yansıyan oransal prensip, yeni uygulama ile değiştirilirken, böylelikle üst baremler ve alt baremler arasındaki uçurum da bir nebze de olsa azalacak.

Hükümetin hayat pahalılığı sisteminde yaptığı değişiklikle alt gelir grupları hayat pahalılığından daha fazla yararlanabilecek. Değişiklikle hayat pahalılığının düşük maaşlara daha fazla, yüksek maaş alana daha az yansıtılması hedefleniyor.

Yapılan düzenlemeden devlet çalışanları, emekliler, sosyal sigorta emeklileri, cemile yardım alanlar, muhtaç yoksullar, koruyucu aileler, özürlüler, şehit eşi-malul-malul gaziler etkilenecek. Düzenleme yaklaşık 41 kişinin alacağı hayat pahalılığı artışını etkileyecek.