Döviz kurlarının seyri KKTC ile Güney Kıbrıs arasındaki et fiyatlarını dengeledi. KKTC’ye kaçak yollardan et getirenler ise niteliksiz inek eti ile domuza yöneldi. Sektör temsilcileri kaçağın önüne geçilmesi için cezaların artırılmasını istiyor

YA DOMUZ YA NİTELİKSİZ İNEK: Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğluları, KKTC ile Güney Kıbrıs arasındaki et fiyatlarının dengelendiğini buna bağlı olarak KKTC’ye kaçak et getirme denemelerinin azaldığını kaydetti. Naimoğluları, “Eğer bu dönemde ülkeye kaçak et getirilirse bu niteliksiz inek eti ya da domuzdur” dedi

KAÇAK ET RESTORAN İÇİNMİŞ: Metehan Kara Kapısı’ndan 4 Kasım 2015 tarihinde Önder Cankara isimli kişi tarafından KKTC’ye kaçak sokulmak istenilen 200 kilo etin dana eti olduğu belirtilirken Cankara’nın söz konusu eti, Girne’de faaliyet gösteren bir restoran için restoran işletmecisinin talebi üzerine ülkeye sokmak istediği öğrenildi

CEZALAR MAKUL: Gümrük ve Rüsumat Dairesi Müdürü Mustafa Çobanoğlu, ülkeye kaçak mal getirmek isteyen kişilere kesilen para cezalarının makul olduğunu savundu. Çobanoğlu, yasaya göre kaçak getirilen malın kıymetinin en çok üç katına kadar para cezası kesilebileceğini, ceza kesilirken kaçırma şekli ve olayın tekrarının olup olmadığının göz önünde bulundurulduğunu söyledi

Duygu ALAN

Güney Kıbrıs’tan KKTC’ye birçok malın yanı sıra kaçak et getirme denemeleri de devam ediyor.
Tespiti halinde ülkeye kaçak sokulmak istenilen mallara Gümrük ve Rüsumat Dairesi tarafından el konulurken suçu işleyen kişiye yasa çerçevesinde para cezası kesiliyor.

İlgili mevzuata göre ülkeye kaçak mal getirmek “Gümrüksüz mal tasarrufu ve ithali” suçu kapsamında değerlendiriliyor, suçu işleyen kişiye para cezası kesilirken kaçırma şekli ve suçu işleyen kişinin bu suçu daha önce işleyip işlemediği göz önünde bulunduruluyor.
İlgili mevzuat kapsamınca kaçak getirilen malın kıymetinin en çok üç katına kadar para cezası kesilebiliyor.
Gümrük ve Rüsumat Dairesi Müdürü Mustafa Çobanoğlu’na göre, “Gümrüksüz mal tasarrufu ve ithali” suçuna daire tarafından yasa çerçevesinde kesilen cezalar makul.

Sektör temsilcileri ise kaçakçılık yapan yani “Gümrüksüz mal tasarrufu ve ithali” suçu işleyen kişilere uygulanan para cezası makul olmamak ile birlikte caydırıcı bir ceza olmadığı iddiasında.

Sektör temsilcileri, suçun önlenebilmesi için bu suçu işleyenlerin işyerinin kapatılması ve hapislik dahil en ağır şekilde cezalandırılması gerektiği görüşünde.

Fiyatlar birbirine yakın

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği’nden alınan bilgiye göre döviz kurlarındaki dengeye bağlı olarak Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs arasındaki et fiyatları da dengelendi.

Birlikten yapılan açıklamaya göre,  iki ülkede de karkas kuzu etinin kilo fiyatı aynı iken canlı oğlak fiyatı kilo başına KKTC’de 1.50 TL daha ucuz.

KKTC’de karkas inek etinin kilosu 12 TL’den satılırken Güney Kıbrıs’ta karkas inek etinin kilosu 9 TL’ye satılıyor. KKTC’de1 kilo dana eti 28 TL’ye satılıyor, Güney Kıbrıs’ta dana etinin kilosu 25 TL.

Karkas dana etinde (1 kilo) iki ülke arasında 1 TL’lik bir fark var. KKTC’de kilosu 15 TL’ye satılan dana eti Güney Kıbrıs’ta 14 TL’ye satılıyor. Karkas kuzu etinin kilosu KKTC’de 22 TL, Güney Kıbrıs’ta da 22 TL. Karkas oğlak etinin kilosu KKTC’de 18 TL’ye satılırken Güney Kıbrıs’ta 22 TL’ye satılıyor. Güney Kıbrıs’ta canlı kuzu ve oğlaklarda kilo fiyatı 11.5 TL iken KKTC’de canlı kuzunun kilosu 12 TL, canlı oğlak fiyatı ise 10 TL. 

Naimoğluları: Et kaçakçılığı eskiye nazaran azaldı

Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğluları, KKTC ile Güney Kıbrıs arasındaki et fiyatlarının dengelendiğini belirterek buna bağlı olarak KKTC’ye Güney Kıbrıs’tan kaçak et getirme denemelerinin de geçmişe nazaran daha az olduğunu kaydetti.

Naimoğluları, aradaki fiyat farkının dengelenmesine bağlı olarak halkın da artık et alışverişini Güney Kıbrıs’tan yapmadığını belirtti.

Et kaçakçılığının tamamen bitmemesinin ise suçu işleyen kişilere uygulanan cezaların yeteri kadar caydırıcı olmadığından kaynaklandığını savunan Naimoğluları, “İki ülke arasında et fiyatları döviz kurlarındaki artışa bağlı olarak dengelendi. Eğer bu dönemde ülkeye kaçak et getirilse bu niteliksiz inek eti ya da domuzdur. Kaçak et olayının önüne tamamen geçebilmek ise tamamen yasalarda ve uygulanan cezalarda yapılacak düzenlemeler ile mümkündür” dedi.

Mustafa Naimoğluları, “Kaçak et işini meslek edinenler ne yazık ki bu yöndeki icraatlarına devam ediyorlar. Bu insan sağlığını düşünmeyen ve amacı tamamen rant sağlamak olan kişiler ciddi şekilde cezalandırılmalıdır. Et kaçakçılığına dair ciddi önlemler alınmalıdır” diye konuştu.

Akbıçak: Alan da satan da ağır cezalandırılmalıdır

Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak, insan sağlığını hiçe sayan bazı kişilerin Güney Kıbrıs’tan niteliğine ve kalitesine bakmaksızın uygun fiyata aldığı etleri KKTC’ye kaçak olarak ve sağlıksız koşullarda sokmaya çalıştığını ve ülkeye kaçak olarak et getiren kişilerin ciddi şekilde cezalandırılması gerektiğini kaydetti.

KKTC’de bu dönemde kesimlik hayvan bulmada sıkıntı yaşandığını belirten Akbıçak, ülkeye kaçak et sokulması olaylarının son zamanlarda daha da arttığını ifade etti.

Halil Akbıçak, “Bugün bu suçu işleyen kişilere cüzi miktarda para cezası kesiliyor. Oysa bu tarz iş yapan kişilerin hapislikle aynı zamanda yüksek para cezası ile cezalandırılması, eğer kişi kasap ise meslekten men edilmesi, dükkanının kapatılması gereklidir. Ceza ancak bu şekilde caydırıcı olur” diye konuştu.

Akbıçak, ülkeye kaçak getirilen etleri satın alan kişi veya işletme sahiplerinin de ağır biçimde cezalandırılması gerektiğini sözlerine ekledi.

Çobanoğlu: Cezalar makul

Gümrük ve Rüsumat Dairesi Müdürü Mustafa Çobanoğlu, Metehan Kara Kapısı’ndan 4 Kasım 2015 tarihinde Önder Cankara isimli kişi tarafından KKTC’ye kaçak sokulmak istenilen 200 kilo etin dana eti olduğu belirtti. Cankara’nın söz konusu eti, Girne’de faaliyet gösteren bir restoran için restoran işletmecisinin talebi üzerine ülkeye sokmak istediği yönünde ifade verdiğini kaydeden Çobanoğlu, yasa gereği cezanın suçu işleyen kişiye yani Önder Cankara’ya kesildiğini ifade etti.

Ülkeye kaçak mal getirmek isteyen kişilere kesilen para cezalarının ise makul olduğunu savunan Çobanoğlu, yasaya göre kaçak getirilen malın kıymetinin en çok üç katına kadar para cezası kesilebileceğini, ceza kesilirken kaçırma şekli ve olayın tekrarının olup olmadığının göz önünde bulundurulduğunu söyledi.

Çobanoğlu, “Önder Cankara, ifadesinde etin dana eti olduğunu ve kilosunu 4.5 Euro’ya aldığını beyan etti. Ayrıca Cankara ifadesinde söz konusu dana etini Girne’de faaliyet gösteren bir restoran için getirdiğini bunu restoran işletmecisinin talebi olduğunu belirtti. Ancak yasaya göre suçu işleyen kişi cezalandırıldığından para cezasını Önder Cankara’ya kestik. Uygulanan ceza miktarı ise yasaya göre kesildi. Bir indirim yapılmadı. Makul” diye konuştu.

“Kaçakçılığın nedeni fiyat ve kalite”

Mustafa Çobanoğlu, ayrıca KKTC ile Güney Kıbrıs arasındaki et fiyatlarının dengelendiği yönündeki söylemleri çok inandırıcı bulmadığını kaydetti.

Çobanoğlu, “Daima ucuz olan ülkeden pahalı olan ülkeye kaçırılır. Eğer ortada bir kaçakçılık varsa ya kaçırdığınız ülkede fiyatta sıkıntı vardır ya da malı kaçırdığınız ülkede o malın ederi uygundur fakat niteliksizdir” dedi.

İşte kuzey ve güneydeki et fiyatları:

KKTC’de fiyatlar (1 KG)  Güney Kıbrıs’ta fiyatlar (1 KG)
İnek eti (Karkas): 12 TL  İnek eti (Karkas) 9 TL
Dana eti: 28 TL   Dana eti: 25 TL
Dana eti (Karkas): 15 TL  Dana eti (Karkas):14 TL
Kuzu eti (Karkas): 22 TL  Kuzu eti (Karkas): 22 TL
Oğlak eti (Karkas): 18 TL Oğlak eti (Karkas): 22 TL
Kuzu canlı (1 kilo): 12 TL Kuzu canlı (1 kilo): 11.5 TL
Oğlak canlı (1 kilo): 10 TL Oğlak canlı (1 kilo): 11.5 TL