Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Ercan Hoşkara ile DAÜ TV Haber Spikeri Çiğdem Duvarcı’nın moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Kent ve Mimarlık” adlı programa bu hafta DAÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi, Restorasyon Uzmanı Doç. Dr. Ege Uluca Tümer konuk oldu. Söz konusu programda “Gazimağusa Surları ve Restorasyonu” konusu değerlendirildi.

Restorasyon Uzmanı Doç. Dr. Tümer, Gazimağusa surları için son dönemde yapılan çalışmalardan bahsetti. Konunun bir sosyal medya platformunda sorun olarak gündeme geldiğini ifade eden Doç. Dr. Tümer, Has Kıbrıslılar ve Çocukluğumun Mağusalıları adlı iki facebook grubu yöneticisi Mehtap Celiloğlu ve Eyüp Hüdaverdioğlu’nun surların taşlarının dökülmesiyle alarm verdiğini kamuoyu ile paylaştığını bildirdi. Eyüp Hüdaverdioğlu’nun taşları dökülmüş sur duvarlarının fotoğraflarını sosyal medyada paylaştığını ve böylece bir farkındalık oluştuğunu bildiren Doç. Dr. Tümer, sonrasında sorunların çözümü için 16 Ekim 2015 tarihinde bir çalıştay düzenlendiğini anlattı.

Doç. Dr. Tümer, çalıştayın milletvekilleri, belediye, kaymakamlık, sivil toplum örgütleri, akademisyenler gibi birçok farklı paydaşı biraraya getirdiğini kaydederek, surlardaki acil sorunları olan bölgelere müdahale etme kararı alındığını ifade etti. Çalıştay sonucunda kendisine proje yapması ricasında bulunulduğunu anlatan Restorasyon Uzmanı Doç. Dr. Tümer, ciddi sorun barındıran bölgelerden ölçü aldığını, çizimlerini ve raporlarını hazırladığını ifade etti. Doç. Dr. Tümer, “Gazimağusa Limanı’nın deniz tarafında bulunan kemerli geçitin duvar yüzeyi tespit edebildiğimiz en sorunlu bölgeydi. Kemerli geçitin 10 metre karelik duvar yüzeyinde, iş makinelerinin çarpmasıyla yıkılmalar oluştu ve ciddi boşalmalar var. İlk etapta bunun için yola çıktık.” ifadelerini kullandı. En büyük avantajlarının yıkılan duvar taşlarının hala bölgede bulunması olduğunu dile getiren Doç. Dr. Tümer, yeni bir taş arayışına girmeden, sadece uygun bir harç ile duvarı örebileceklerini kaydetti.

Othello Kalesi’ni güçlendirme çalışmaları sürecinden de söz eden Doç. Dr. Tümer, AB’nin verdiği kaynakları yöneten birim olan UNDP PFF’in, Kıbrıs için büyük bir şans olduğunu vurguladı. İki toplumlu olan söz konusu çalışmaların teknik danışmanlığını ise Kültürel Miras Teknik Komitesi’nin yaptığını hatırlatan Doç. Dr. Tümer, son 1-2 yıldır Gazimağusa’ya büyük bir ağırlık verildiğinden söz etti ve çalışmalarını hızlandırdığını söyledi. Doç. Dr. Tümer, “İlki Othello Kalesi’ydi ve çok kapsamlı bir kurtarma projesiydi. Çok acil müdahaleler yapıldı. Su hendeklerden uzaklaştırıldı ve en azından yıpranma ve bozulma süreci yavaşlatılmış oldu. Bu süreçte farkındalık da arttı. Şimdilerde ise gündemde olan projeler, Martinengo Çifte Mazgallar, Ravelin Akkule ve Othello Kalesi ile Canbulat Kapısı arasındaki deniz duvarlarının restorasyonu. Projeler ihale edildi ve projeler Othello Kalesi’ni de yapan İspanyol bir firma tarafından hazırlandı. Konu ihaleye çıkacak.” şeklinde konuştu.

Tam bu noktada restorasyonun en önemli kısmının taşı temin etmek olduğunu ifade eden Doç. Dr. Tümer, surlarda kullanılan taşların limandaki taşocağından sağlandığını anlattı. Doç. Dr. Tümer ancak bu konudaki sıkıntıyı şöyle anlattı.

“Taşın varlığı çok büyük bir şanstır. Hala restorasyona yetebilecek kadar taş vardır. Ancak tam da restorasyon aşamasında hükümet taşocağını bir şirkete özelleştirdi. Söz konusu firma da Güney Kıbrıs ile kıyaslandığında 4 katı bir fiyat sundu. Her şey hazırlandı ancak yüksek fiyata satışa sunulan taştan ötürü çalışmaları sonuçlandıramıyoruz.”

Doç. Dr. Tümer, söz konusu çalışmanın son aşamasında böyle bir sorunla karşılaşmalarından ötürü rahatsızlıklarını dile getirerek, sorunun çözülmesi dileğinde bulundu.   

“Kent ve Mimarlık” programının söz konusu bölümü 16 Ocak 2016 Cumartesi günü, 19:00 – 19:45 saatleri arasında, BRT 2 kanalında yayınlanacaktır.