Mihrişah Safa
İngiltere’de yaşayan, Türk Tarih Kurumu Şeref Üyesi, Avrupa’nın en eski Türk derneği Kıbrıs Türk Cemiyet’inin üyesi, ünlü tarihçi, yazar Prof. Salahi Sonyel, hayatını kaybetti. Mustafa Kemal Atatürk , Cumhuriyet tarihi ve Ermeni sorunu konusunda çok önemli çalışmalara imza atan Prof. Sonyel, Perşembe günü Woking’de düzenlenen dini tören ardından, Brookwood mezarlığında toprağa verildi.
Uzun yıllardır Birleşik Krallık’ta yaşayan, Türk tarihi, kültürü, dış politikası, Ermeni sorunu konularında yıllardır yaptığı çalışmalarla tanınan, Türk Tarih Kurumu Şeref Üyesi, Türkiye Cumhuriyeti Üstün Hizmet Madalyası sahibi Kuzey Kıbrıslı Prof. Dr. Salahi Sonyel, hayatını kaybetti.
Prof. Sonyel,Londra’nın güneyinde Woking’de Shah Jahan camiinde düzenlenen dini tören ardından, Brookwood’daki mezarlıkta toprağa verildi. Prof. Dr. Salahi Sonyel’in vefatı İngiltere’deki Türk toplumu arasında büyük üzüntü yarattı.
Edinilen bilgiye göre, Prof. Dr. Salahi Sonyel, 25 Aralık tarihinde Güney Londra’daki evinde vefat etti. 1932 yılında Britanya koloni döneminde Kıbrıs’ta dünyaya gelen Sonyel, 1957 yılına kadar adada İngilizlerle çalıştı. Daha sonra Belfast’da Queen Üniversitesini bitirdi. Londra Üniversitesinde lisansüstü diplomasını aldı. Prof. Dr. Salahi Sonyel, özellikle Mustafa Kemal Atatürk, Osmanlı İmparatorluğunun son dönemleri, Ermeni sorunu tarihi konusunda sayılan bir araştırmacıydı. Yakın tarih yazımında özellikle İngiliz belgeleri olmak üzere yabancı devlet arşivlerindeki araştırmaları ve bunları çok iyi kullanıp, bilgi çıkarmasıyla ünlüydü. Özellikle milli mücadele ve Osmanlının son yılları konusunda uzman kabul ediliyordu. Prof. Sonyel’in çok sayıda kitabı bulunuyordu. Tarihle ilgili çok sayıda makale ve yazısı Türk, Yunan, Rum, İngiliz, ABD ve değişik ülkelerin bilimsel dergilerinde yayınlanmıştı.
Prof. Dr. Salahi Sonyel’e, Türk tarihi, kültürü, dış politikasına yaptığı değerli araştırma ve akademik kariyeri nedeniyle Londra’da, dönemin büyükelçisi Korkmaz Haktanır tarafından törenle, Türkiye Cumhuriyeti Üstün Hizmet Madalyası verilmişti. Prof. Sonyel, Avrupa’nın en eski derneği Kıbrıs Türk Cemiyeti’nin aktif üyelerindendi. Cemiyetin yayınlarına ve çalışmalarına yıllarca emek vermişti.
Prof. Salahi Sonyel kimdir ?
1932 yılında Kıbrıs’ta doğan Sonyel, İngiliz Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1957 yılına kadar Ada’daki İngiliz yönetimine bağlı kuruluşlarda görev yaptı. Aynı yıl Kuzey İrlanda’da Belfast’taki Queen’s Üniversitesi’nden kazandığı burs ile çalışmalarını Britanya’da sürdüren Sonyel, burada siyasal bilimler, ekonomi ve eğitim konularında eğitim gördü. Ünlü Birbeck College’da siyaset ve diplomasi tarihi üzerine çalışmalar yapan Prof. Sonyel Londra Üniversitesi’nde doktora yaptı. Kuzey Kıbrıs’taki Yakın Doğu Üniversitesinden de bir süre konuk öğretim üyeliği yapan Soneyl, Ankara’da bulunan Türk Tarih Kurumu’nun da üyesi.
Prof. Sonyel, çok sayıda makalesi ve araştırmasının yanısıra Türk Kurtuluş Savaşı üzerine 2 ciltlik bir eseri de konu üzerine yazılmış önemli eserler arasında yeralıyor. Prof. Sonyel’in ayrıca, Azınlıklar ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Parçalanışı, Büyük Savaş ve Anadolu Trajedisi, Türkiye’nin Bağımsızlık Mücadelesi ve Ermeniler adlı ünlü eserleri de bulunuyor. Prof. Sonyel’in, İngiliz belgelerinden yararlanarak kaleme aldığı “Büyük Türk Atatürk” adlı bir eseri de var.
