Eniz Orakcıoğlu

Kolokas Üreticisi Seyhan Karafistan, kolokas üretiminin maliyetinin yüksek, satışlarının düşük olduğunun altını çizerek, “Satışlar maalesef ki maliyetleri karşılamıyor. Bunun yanında Güney Kıbrıs ile kolokas ihracatında rekabet edemiyoruz. Çünkü, Devlet bizden ihracatta vergi alırken, Güney Kıbrıs üreticiye ihracat yapması için teşvik vermektedir. Bu yüzdende biz ihracata açılamıyoruz” dedi.

Kolokas Üreticisi Atalay Cansever de, bu yıl kolokas mevsiminin kötü geçtiğini vurgulayarak, “Maalesef satışlarda 2 TL’nin üzerine çıkamadık ve maliyetleri bile karşılayamadık. Geçtiğimiz yıllarda 3-4 TL den sattığımız kolokas bu yıl 2 TL’nin üzerine çıkmadı” şeklinde konuştu.

Kolokas Üreticisi Salahi Atalar ise, fiyatların düşük olduğuna vurgu yaparak, “Bunun sebebi ise yeni neslin artık kolokası fazla tüketmemesidir. Bunun yanında maliyetlerin ve özellikle de suyun fiyatının yüksek oluşu nedeni ile satılan ürün maliyeti karşılayamadı. Kolokas üretimi çok külfetli olmasına rağmen, devletin uyguladığı format ve tüm sebzelere verdiği katkı aynıdır. Bu katkı da yetersizdir” dedi.

Kolokas Üreticisi Mehmet Serdağ da, bu yıl kolokas üretiminde fiyatların kötü oluğunun altını çizerek, “10 sene önce sattığımız rakamlar bugün maalesef yok. Bunun yanında devletten de katkı alamıyoruz. Devlet hayvancıya ve narenciye üreticisine yaptığı katkıyı bize yapsaydı, kolokasın da önü de ihracatta açılmış olurdu” diye konuştu.

Yeni Bakış’a konuşan Kolokas üreticileri sektörün içinde bulunduğu durum ve sıkıntılarını anlattı. Maliyetlerinin çok yüksek olmasına karşın  satışların bunu karşılayamadığını anlatan üretici, sektörün her yıl biraz daha geriye gittiğini vurguladı.

Kolokas Üreticisi Seyhan Karafistan “Devlet sadece köstek oluyor”

Kolokas Üreticisi Seyhan Karafistan, bu yıl üretimin düştüğünü belirterek, “Eskiden 20 dönüm kolokas eken üreticiler bu yıl 5 dönüm ekti. Bunun başlıca sebebi de fiyatların her yıl düşmesi. Örneğin geçtiğimiz yıl ben 8 dönüm ekerken, maliyetlerin yüksek oluşu ve satışın da düşük olması sebebi ile 3 dönüm ektim. Maalesef üretmek için verdiğimiz parayı alamadık. Bize kolokas üretmenin maliyeti 2 buçuk TL’dir, fakat 1 TL’ye kadar düşen fiyatlarla kolokas satmaktayız. Tüccar bizden zaman zaman kolokası 2 TL’den zaman zaman da 1,20 TL’ye kadar düşen fiyatlarla almaktadır. Devletin kolokascıya destek olması önemli bir noktadır, gerek mazot desteği, gerekse elektrikte destek verilerek, üretici desteklenmelidir. Devlet üreticiye köstek olmakta, destek olmamaktadır” şeklinde konuştu.

“Güney Kıbrıs’la rekabet edemiyoruz”

Karafistan, Kolokasın ihracatının serbest olmasına karşın devletin ihracat yapılacağında üreticiden çok yüksek tutarlarda vergi aldığının altını çizerek, “Bu sebeple de Güney Kıbrıs ile kolokas ihracatında rekabet edemiyoruz. Devlet bizden ihracatta vergi alırken, Güney Kıbrıs üreticiye ihracat yapması için teşvik vermektedir. Bu yüzdende biz ihracata giremiyoruz” diye konuştu.

Kolokas Üreticisi Atalay Cansever, “Maliyetler yüksektir”

Kolokas Üreticisi Atalay Cansever de, bu yıl kolokas sektörünün kötü geçtiğini vurgulayarak, “Maalesef satışlarda 2 TL’nin üzerine çıkamadık ve maliyetleri bile karşılayamadık. Geçtiğimiz yıllarda 3-4 TL den sattığımız kolokas bu yıl 2 TL’nin üzerine  çıkmadı. Örneğin bu hafta sattığım kolokas karşılığında 2,70 TL kirli olarak ödendim, bu tutardan 0,60 TL de devletin bizden aldığı  kesintidir, elimize geçen para 2,10 TL’dir. Kolokas yaz aylarında çok su istemekte ve buna bağlı olarak da maliyetlerimiz yükselmektedir. Eskiden 20 dönüm kolokas ekerken, sorunlar nedeni ile ekimi 5 dönüme kadar düşürdüm” dedi.

“Devlet üreticiyi desteklemeli”

Devletten sadece az miktarda mazot katkısı aldıklarını belirten Cansever, “Devletin üreticiyi desteklemek adına önlemler alması ve teşvikler vermesi gerekmektedir. Örneğin Güney Kıbrıs’taki mazot sistemini buradaki üreticiye destek olmak için uygulasalar, üretici de biraz olsun rahat eder. Üretimi desteklemek adına ihracatın önünün açılması da önemlidir. Sadece kolokas üretiminde değil Sarma ve Marul üretiminde de aynı sıkıntılar yaşanmaktadır. Örneğin ben geçtiğimiz günlerde 11 ton sarma kestim kilosunu 0,40 kuruştan aldılar” diye konuştu.

“Vergiler yüksek olduğu için ihracat yapamıyoruz”

İhracatın serbest olmasına rağmen, yurtdışına ihracat yapamadıklarının altını çizen Cansever, “ihracatta vergi ve maliyetlerin yüksek olması bizim yurt dışında Pazar bulmamızı engelliyor. Güney Kıbrıs’ın kolokası daha ucuza mal etmesi  ve gümrük sıkıntısı yaşamamaları nedeniyle de ihracatta Güney Kıbrıs ile rekabet edemiyoruz. Eskiden Güney kolokası Kuzey’den alırdı, onların da üretimi artırması ve teşviklerinin fazla olması ile o pazarda bizlere kapanmış oldu” dedi.

 Kolokas Üreticisi Salahi Atalar, “Fiyatlar bu yıl çok düşük”

Kolokas Üreticisi Salahi Atalar ise, rekoltenin bu yıl iyi olmasına karşın fiyatların düşük kaldığını anlatarak, “Bunun sebebi ise yeni neslin artık kolokası fazla tüketmemesinden ve üretimin daha yoğun olmasından dolayıdır. Bunun yanında maliyetlerin yüksek oluşu, özelliklede su maliyetlerinin yüksek oluşu sebebiyle satılan ürün maliyetleri karşılayamadı. Tüm ürünlerde fiyatları tüccarlar belirler, şu anda tüccarın verdiği fiyat 2,70 kirli fiyattır bunun içinde kesilen komisyon da var. Üreticinin eline 2 TL civarı bir para geçiyor. Fakat üreticinin maliyet fiyatı bu tutarın çok çok üzerindedir” diye konuştu.

“İhracat yapmamız vergiler nedeni ile imkansızdır”

Hükümetin verdiği katkının Doğrudan Gelir Desteği üzerinden ve sebze üretimi için olduğunu belirten Atalar, “Kolokas çok külfetli olmasına rağmen, devletin uyguladığı format ve tüm sebzelere verdiği katkı aynıdır. Bu katkı da yetersiz bir katkıdır. İhracattın yapılamama sebebi izolasyonlar ve vergilerin yüksek oluşudur. Bu nedenle de Güney Kıbrıs’ın ihracat fiyatlarına bizim ihracat yapmamız imkânsızdır. Örneğin Güney Kıbrıs’ta bir konteynır İngiltere’ye 800 Euro’ya gidecekse bizden İngiltere’ye gitmesi için 2 bin Euro istemektedir” şeklinde konuştu.

Kolokas Üreticisi Mehmet Serdağ, “Maliyetler yüksek, fiyatlar düşük”

Kolokas Üreticisi Mehmet Serdağ da, bu yıl kolokas üretiminde fiyatların kötü oluğunun altını çizerek, “Her yıl fiyatlarda bir düşüş yaşanmaktadır. 10 sene önce sattığımız fiyatları bu sene maalesef ki alamıyoruz. Üretimlerimiz çok yüksek maliyetlerle yapılmakta. Ama fiyatlar düşük olduğunda zarar etmekteyiz. Bunun yanında 2 yıldan beri devlet katkısı için başvurmaktayım ama bir kuruş para henüz alamadım. Devlet hayvancıya ve narenciye üreticisine yaptığı katkıyı bize yapsaydı, kolokasın  önü de ihracatta açılmış olurdu. Devlet üreticiyi desteklemek adına örneğin düşük kredi vermek, mazotun hiç değilse yarısını karşılamak, sulamada kullandığımız damlama sistemini daha düşük fiyatlar almamızı sağlamak gibi katkılar yapabilir” dedi.

“Yurtdışı pazarına açılamıyoruz”

Serdağ, sözlerini şöyle tamamladı; “İhracatın önü açık olmasına rağmen vergi, gümrük gibi ücretlendirmelerin fazla olması sebebi ile Yurtdışı pazarlarına açılamıyoruz. Güney Kıbrıs kolokasını İngiltere pazarına kolaylıkla gönderebilirken, bizim önümüzdeki engeller yüzünden rekabet edemiyoruz” diye konuştu.