Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda tarımla ilgili genel görüşmenin ön görüşmesi sırasında söz alan Ulusal Birlik Partisi (UBP) Gazimağusa Milletvekili Dursun Oğuz, tarımda bir kaos, bir belirsizlik olduğunu savunarak, 2016 bütçesinde tarıma daha fazla kaynak ayrılması gerektiğini söyledi.

Konuşmasında Toprak Ürünleri Kurumu (TÜK),  hayvancılık gibi konulara değinen Oğuz,  TÜK’ün yanlış yönetimden dolayı bugünkü haline geldiğini ifade etti.

Oğuz, üreticilerin yerli tohum kullanmaya yöneldiğini, TÜK’teki tohumluk arpanın satılamadığını kaydetti.

Kurumun 3 milyon TL’sinin atıl vaziyette olduğunu savunan Oğuz, “ Üretici ‘Akhisar 98’ tohumluk arpayı buradan bedelsiz şekilde alacaksa devletten garanti istesin” dedi.

Devlet Üretme Çiftliği’nin arazileriyle ilgili planlama olup olmadığını da soran Oğuz, hali arazi dağıtımında adil davranılmadığını savundu.

“Partizanlıktan kurtulalım, adaleti bozmayalım” diyen Dursun Oğuz, bunun İçişleri Bakanlığı kadar Tarım Bakanlığı’nı da ilgilendirdiğini söyledi.

Genel Tarım Sigortası’nın üretimde ayrımcılık yaptığı görüşünü ifade eden Oğuz, Genel Tarım Sigortası’nda ilan edilen münhale ve sınava değindi; ilk sınavın soruların ele geçirilmesi nedeniyle iptal edildiğini söyledi.

Oğuz, “Hâlâ yanlış işler yapılıyor, yapılmaya devam ediyor” dedi.

Tarım Bakanlığı’nın hayvancılık konusunda programları olması gerektiğini ifade eden Oğuz, “Hayvan hastalıkları belli bir seviyeye inmezse hellimi kimseye satamayız”  dedi.

Dursun Oğuz, bütçede hayvan hastalıklarıyla mücadele için bütçe ayrılmadığını söyledi, Maliye Bakanı Birikim Özgür ve Başbakan Ömer Kalyoncu’ya çağrı yaptı.

Oğuz, “Bu yıl hayvan hastalıklarıyla mücadele için kalem ayrılmazsa Tarım Bakanlığı bütçesine ret oyu vereceğim” dedi.

Oğuz, Tarım Bakanı Erkut Şahali’nin tarımdaki reform konusunda kamuoyunu bilgilendirmesini de istedi.

TATAR

UBP Lefkoşa Milletvekili Ersin Tatar, tarımda her yıl yüzde 1 buçuğa yakın daralma olduğunu ifade etti, “Tarımda doğru politika geliştirmeliyiz, tarıma, gıdaya önem vermeliyiz” dedi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin işbirliği protokolü kapsamında tarım alanında birçok projeyi desteklediğini ifade eden Tatar, tarımla ilgili laboratuvarda doğru standartların yakalanmadığını savundu.

Tatar, konuşmasında 2016 için ayrılan bütçenin yeterli olmayacağını da söyledi.

SENNAROĞLU: “BİR SÜRE SONRA TÜK PERSONELİ ÖDENEMEYECEK”

CTP İskele Milletvekili Önder Sennaroğlu, tarımdaki sıkıntıların 2015 yılındaki yanlış yönetimden ve idareden kaynaklanmadığını ifade etti.

Sennaroğlu, 2015 yılında bütçede Doğrudan Gelir Desteği için135 milyon TL ayrıldığını ancak 60-65 milyon ek kaynağa ihtiyaç olduğunu söylediğini anımsattı.

Tarım bakanlarının bütçe hazırlanırken çok da inisiyatifi kullanamadığını ve en acı tarafın da bu olduğunu söyleyen Sennaroğlu, “Üretim mi desteklenmeli, üretici mi desteklenmeli… Bunu tartışmamız lazım” dedi.

CTP’nin tarımla ilgili politikaları arasında “halka ucuz, kaliteli ve güvenilir gıda sunmak” olduğunu ifade eden Sennaroğlu, “Doğrudan Gelir Desteği kalemine sığınmaksa talebiniz, kavganız buysa, 2 bin üreticiye 2 bin TL verin, başka hiçbir şeye karışmayın ama dünya bunu yapmıyor. Desteği üretici bazında düşünmüyor” şeklinde konuştu.

Sennaroğlu, diğer yıllardaki desteklere de değinerek, “Bazı sektörlerin gözü tarımdaki 135 milyon TL’dedir.  Üreticinin tanımını yaparak 135 milyonu daha aza indiremeyeceksiniz. Bu ülkede 750 bin dönüm arazi varsa, doğrudan gelir desteği verilecek” dedi.

TÜK konusuna da değinen Önder Sennaroğlu, “2013 hükümetinde Tarım Bakanlığı’nı devraldığımda TÜK zaten batmıştı. TÜK hayatiyetini bu şekilde devam ettiremez” ifadesine yerdi.

Yılda 23 milyon TL maliyeti olan TÜK’ün ayda 10 bin ton arpayı 10 kuruşluk kârla satması gerektiğini ifade eden Sennaroğlu, arpa alım satımının özel sektöre serbest bırakılmasıyla TÜK’ün battığını söyledi.

Önder Sennaroğlu, “Bunun böyle olacağını bu kararı 2011’de alanlar görmeliydi. Bir süre sonra TÜK personeli ödenemeyecek” dedi.

Sennaroğlu’ndan sonra yeniden söz alan UBP Milletvekili Dursun Oğuz, Sennaroğlu’nun açıklamalarına atıfta bulunarak, ülkeye sertifikasız arpa getirilmesinin yanlış bir karar olduğunu söyledi, bunun için eski Bakanı suçladı.

ANGOLEMLİ

TDP milletvekili Hüseyin Angolemli, ürün karşılığının ödenmesi gerektiğini söyleyerek,2016’da Doğrudan Gelir Desteği için ayrılan 145 milyon TL’nin yeterli olmayacağını savundu.

Angolemli, Beyarmudu’ndaki kooperatifin kayyumla idare edildiğini kaydederek, kooperatifçiliğin de çöktüğünü belirtti.

Kooperatif Merkez Bankası’nın devlet tarafında n 32 yıldır işgal edildiğini öne süren Angolemli, devletin bu bankaya borcu olduğunu söyledi.

Bir yıldır Kooperatif Merkez Bankası konusundaki yazılı sorusuna cevap alamadığını kaydeden Hüseyin Angolemli, “Üretici can çekişiyor” dedi.

Bütçe komite aşamasındayken Tarım Bakanı Şahali’yi uyarmak istediğini kaydeden Hüseyin Angolemli, “Hayatını hayvancılık ve üretimle sağlayan insanlara destek olmak zorundayız. Hayvancı yok oldu, ürün bedelini alamıyor ama başka kesimlerin gözü 13’üncü maaşa çevrildi. Bu, halk içinde bölünmeye, kavgaya neden olacak ” şeklinde konuştu.

ŞAHALİ

Konuşmaları yanıtlayan Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali, yıllar itibarıyla oluşan hataların önemli bir bütçe açığı yarattığını kaydetti; hedefin “sürdürülebilir tarım”, “kırsal kalkınmanın önünü açabilecek üretimin başlatılması” olduğunu söyledi.

Geçtiğimiz yıl 135 milyon TL olan tarım bütçesinin bu yıl 215 milyon TL civarında olması gerektiğini ifade eden Şahali, “Böylesi bir radikal artışın sağlanabilmesine imkan yoktur. Komite ve Genel Kurul’da belki bu rakam biraz daha artırılabilir” dedi.

Reformların tam da bu noktada hayata geçirilmesi gerektiğini kaydeden Şahali, Doğrudan Gelir Desteği ödemelerinin aksadığını söyledi, “Öngörülen ödenekler yerli yerli yerinde durmaktadır” dedi.

“DGD ÖDEMELERİ HAFTAYA”

Doğrudan Gelir Desteği ve ürün bedellerinin ödeme tarihi konusunda da açıklama yapan Şahali, ödeme çalışmasının sonuçlanmak üzere olduğunu söyledi, hazine imkanları doğrultusunda önümüzdeki haftayı geçmeyecek şekilde bu ödemenin kısmi şekilde yapılacağını söyledi.

Tarlaların ekim ayı olduğu için çiftçilere gübre desteği sağlanmasının opsiyonları arasında olduğunu da kaydeden Şahali, ürün bedellerin ödenmesi konusuna da değindi, farklı finansman arayışları içinde olduklarını söyledi.

“TÜK, ürünleri satmadan bedelleri ödeyemez” diyen Şahali, ihracat ve bunun gibi yolların arandığını söyledi.

Mazot paralarının bir kısmının ödendiğini anımsatan Şahali, küçükbaş süt üretiminin artırılması konusuna değindi, yıllar içinde yüzde 15’lik bir artış olduğunu söyledi

“HAYVAN HASTALIKLARI İÇİN YILDA 10 MİLYON TL GEREKİYOR”

Üretimin ve üreticinin desteklenmesinin esas olduğunu söyleyen Şahali, hayvan hastalıklarıyla mücadele için ilk yılda 10 milyon TL’ye ihtiyaç olduğunu söyledi.

Veteriner, Hayvancılık, Su Ürünleri gibi dairelerde kadro ihtiyacına değinen Şahali, bu dairelere istihdam yapılmasının bütçe nedeniyle sınırlı olacağını kaydetti.

Bakan Şahali konuşmasında, Süt Ürünleri Kurumu, Türkiye’den gelen su, tarımsal ürünlerin çeşitlendirilmesi, narenciye, hali arazilerin kiralanması, yeni dönemdeki reformlar gibi konulara değindi.

Toprağa bağlı yaşamın hayatı güvence altına alacak şekilde olması gerektiğine işaret eden Şahali, Angolemli’nin kooperatifçilik konusundaki açıklamalarına atıfta bulunarak, “Yeni dönemde tedbirler arasında kooperatifçiliğin teşvik edilmesi de olacak” dedi.

Şahali, reform programıyla hem tabanının genişleyeceğini hem de birim destek programlarında artış olacağını söyledi.