Fehime Alasya
Hastalıkların ve ölüm oranlarının her geçen gün arttığı KKTC’de ülkeye gelen ithal ilaçlarda da artış görülüyor. 2015 yılında ülkeye kamu sağlık servisleri kullanımı için yaklaşık 33 milyon dolarlık ilaç ithal edilirken, bu ilaçların en başında ise onkoloji grubu ilaçları yer aldı.
2013 yılında KKTC’ye ithal edilen ilaç miktarı 33 milyon doları (Yaklaşık 95 milyon TL) aşıp, bu ithalat 2014 yılında 31 milyon dolar (Yaklaşık 90 milyon TL) sularında seyretti. İthal edilen ilaç grupları içinde ilk sırada onkoloji bölümü yer alırken, iç hastalıkları, kan, nöroloji-MS, antibiyotik ve psikiyatri grupları da oldukça yüksek.
2015 yılında ithal edilen yaklaşık 95 milyon TL’lik ilacın sadece 33 milyon TL tutarındaki miktarı, kamu sağlık servislerinde kullanıldı. İthal edilen ilaçların neredeyse üçte ikisi özel sağlık servislerinde ve eczanelerde kullanıldı.
YERLİ ÜRETİMDE TABLET VE KAPSÜL
İlaç ve Eczacılık Dairesi Müdürü Uzm. Ecz. Mertdoğan Soyalan’ın çalışmalarından derlenen verilere göre kamu sağlık servislerinde kullanılan 33 milyon TL’lik ilaç yurt dışından ithal edilirken, bir milyon TL’lik ilaçların ise yerli üretim olduğu görülüyor. Yerli üretimin düşük olduğu piyasada sadece kapsül ve tablet üretimi yapılıyor. Yerli ilaç üretiminin artırılmasını yüksek teknolojik gelişimler, ruhsatlar, yüksek maliyetler, altyapı, sterilizasyon gibi birçok önemli faktörün etkili olduğu biliniyor. Türkiye’nin dahi yüksek düzeyde ilaç ithal ettiğini belirten Soyalan, yerli üretimin çok da zayıf olmadığının altını çiziyor.
İTHAL İLAÇLAR LİSTESİNDE KANSER İLK SIRADA
Ülkeye ithal edilen ilaç cinsleri içerisinde adada çok yaygın olan hastalıklar, listede ilk sıralarda yerini alıyor. Bu listede ilk sırayı Onkoloji Bölümü alıyor. Onkoloji başta olmak üzere, İç Hastalıkları, Kan Ürünü, Nöroloji-MS, Hemodiyaliz (Böbrek Hastalıkları), Thalasseimia (Kansızlık), Kalp Damar, Antibiyotik, Antipsikotik (Psikiyatri), Göğüs, Göz ve Dikkat Eksikliği gibi bölümler bu listenin ilk sıralarında yerini alıyor. SağlıkBakanlığı’nın 2015 yılında ülkeye ithal ettiği ilaçlara bakıldığı zaman Onkoloji Bölümü ilaçlarının ilk sırayı aldığı görülüyor. Her geçen yıl yüksek oranla kullanımında artış olduğu görülen İç Hastalıkları, Kan Ürünü, Nöroloji-MS, Hemodiyaliz (Böbrek Hastalıkları), Thalasseimia (Kansızlık), Kalp Damar, Antibiyotik, Antipsikotik (Psikiyatri), Göğüs, Göz ve Dikkat Eksikliği ilaçları ise sırasıyla Onkoloji’yi takip ediyor. Onkoloji ilaçları kullanımında görülen yüksek maliyet, ülkedeki kanser hastalıklarının ciddi boyutlarda arttığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
ANTİDEPRESANLARIN HATIRI SAYILIR ORANI KORKUTUCU
Adada giderek yayılan ve toplumun korkulu rüyası haline gelen kanserin yanında Hemodiyaliz (Böbrek Hastalıkları), Thalasseimia (Kansızlık), Klap gibi bölümlerde de yüksek oranda ilaç ithal edildiği görülüyor. Özellikle dikkat eksikliği, antidepresan ve antibiyotik ilaç ithallerinin binlerce ilaç içerisinde ilk sıralarda yer alması endişe yaratıcı ve korkutucu bir başka neden olarak görülüyor. Yakın zamanda gündeme gelen, haricen kullanılan antibiyotiklerin reçetesiz satışının yasaklanması ise her geçen gün artan antibiyotik kullanımının önüne geçmeyi amaçlayan büyük bir adım olarak görülüyor.
İTHALLERİN %80’İ TÜRKİYE’DEN
Ülkeye ithal edilen ilaçların büyük bir kısmının, yaklaşık %80’inin Türkiye Cumhuriyeti’nden ithalatının gerçekleştiği, geri kalan kısmın ise İngiltere’den ve diğer ülkelerden ithal edildiği görülüyor. KKTC’ye ithal edilen ilaçların ülkelere göre dağılımına bakıldığı zaman ilk sırada Türkiye, ardından İngiltere gelirken, bunları ABD, Belçika, Macaristan, Polonya, İspanya ve İtalya gibi ülkeler takip ediyor.
SAĞLIĞA AYRILAN RAKAM STABİL
KKTC’ye ithal edilen ilaçların pazar payında, yıllara göre yapılan ödemelere bakıldığında devamlı bir artış gösterdiği dikkatleri çekiyor. Her geçen gün ülkede artan veya yeni var olan hastalıklara karşın ithal edilen ilaçlara ayrılan bütçenin ayni sularda seyrettiği görülüyor. 2006 yılında ithal edilen ilaçların parasal tutarı 30 milyon Türk Lirası sularında iken bu rakam 2015 yılında yaklaşık 90 milyon TL’ye çıkıyor. Rakamlar son yıllarda artış gösterse de ithal ilaç harcamaları, ortalama 30 ila 40 milyon TL arası seyrediyor.
