Ceren Özbil

Cumhurbaşkanı tarafından bir daha görüşülmek üzere Cumhuriyet Meclisi’ne geri gönderilen ve geçtiğimiz pazartesi günü Cumhuriyet Meclisi’nde görüşülmesi beklenen İnsan Hücre Doku ve Organlarının Bağışlanması Yasa Tasarısı’nın görüşülmesi değişiklik önergeleri nedeniyle haftaya kaldı.

TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, özel hastanelerin belli bir süre organ nakli yapmasını engelleyen ve organ nakli yapılacak yabancılar için 2 yıl KKTC’de ikamet etme şartı getiren maddelerin kaldırılmasını içeren önergeyi Meclis’e sundu.

İdari ve Sosyal İşler Komitesi’nin yasa tasarını yeniden ele alıp değişiklik önerilerini değerlendirmesinin ardından tasarı pazartesi günü yeniden Meclis’te görüşülecek.

Erçal: Beklediğimiz sonuç

İdari ve Sosyal İşler Komite Üyesi CTP-BG Güzelyurt Milletvekili Dr. Hüseyin Erçal, yasa tasarısının görüşülmesinin haftaya kalmasını beklediklerini söyledi. Tasarıda yer alan organ nakilleri için ilk iki yıl özel hastanelere kısıtlama getirilmesine ve yabancı uyruklularında 2 yıl KKTC’de ikamet etmesi şartı olmasına itiraz edildiğini kaydeden Erçal, komitede yasa tasarısını yeniden değerlendireceklerini söyledi.

“Artık yasa geçer”

Bu yasanına artık mutlaka geçmesini beklediğini ifade eden Erçal, ancak bu iki maddenin değişmesi durumunda organ ticareti açısından ciddi kuşkular ortaya çıkacağını anlattı. Erçal şu şekilde konuştu:
“Yasanın artık mutlaka geçeceğini düşünüyorum. Her iki değişiklik önerisi de dikkate alınarak değerlendirilecektir. Eğer bu iki madde konusunda uzlaşabilirsek bu yasa geçecektir. Ancak organ ticareti konusunda ciddi kuşkular var.”

“1991’de yapılan yasa yetersiz”

Organ nakilleri konusunu içeren 1991 yılında da yapılmış bir yasa olduğundan söz eden Erçal bu yasanın yetersiz olması nedeniyle organ nakillerinin gerçekleşmediğini anlattı. Erçal şu ifadeleri kullandı:

“1991 yılında yapılan yasa yetersiz kalıyor. Tek arzum bu yasa tasarısının bir an önce Meclis’ten geçmesidir. Bu yasayı dört gözle bekleyen insanlarımız var ve onlar için çok önemlidir. Her kaybedeceğimiz can bizim için çok önemlidir.”

Akalın: Bir an önce geçmeli

Diyaliz ve Böbrek Hastaları Dayanışma Derneği Başkanı Zerrin Akalın her geçen gün organ nakli bekleyen hastaların ölüme bir adım daha yaklaştığını anlattı. “Ne olursa olsun bir yasa olsun” mantığıyla bir yasada istemediklerini kaydeden Akalın şu an ki yasa tasarsının Türkiye ve Avrupa Birliği’nden uzmanlarla birlikte hazırlandığını hatırattı. Akalın şu şekilde konuştu:

“Yasanın suistimale açık olmaması için Avrupa Biriliği ve Türkiye’deki uzmanlardan görüş alındı. Organ nakli konusu çok hassas bir konudur ve suistimale fırsat vermemek gerekir. Bu nedenle tedbiri en başından elden bırakmamak gerek.”

“Değişiklik önerileri nedeniyle ertelendi”

Yasa tasarısının görüşülmesinin iki muhalefet partisinin yaptığı değişiklik önerileri nedeniyle ertelendiğini kaydeden Akalın “Umarım bu yasa tasarısı sulandırılmaz” dedi. Akalın şu ifadeleri kullandı:

“Sunulan önerilerden bir tanesi özel hastanelere 2 yıl organ nakli yapmanın yasaklanmasının kaldırılması ve diğeri de yabancı uyruklularda 2 yıl burada ikamet etme şartı aranmasıdır. Komitenin özel hastaneleri denetlemesi için 2 yıllık bir hazırlanma sürecine ihtiyacı var. Denetim tam anlamıyla yapılması ve bazı kişilerin hastaların üzerinden zengin olmaması için komitenin denetime hazır olması gerekiyor. İyi bir yasa yapılmazsa tüzüklerde boşluklar çıkar. Bunun örnekleri Türkiye’de yaşandı. Ayrıca yabancı uyruklularla ilgili düzenleme de uluslararası organ ticaretinin önüne geçmek içindir.”

“Kat kat detaylı bir yasa”

1991 yılında da “organ nakli” ile ilgili bir yasa hazırlandığını ancak bu yasanın hem uygulanamaz hem de suistimale açık olduğunu kaydeden Dr. Zerrin Akalın, yeni yasanın yürürlüğe girmesi ile bu yasanın ortadan kalkacağını belirtti. Akalın şu şekilde konuştu:

“Yeni yasa yapıldığı zaman eski yasa yürürlükten kalkar. Bizim yasamız var dedikleri 1991’de yapılan yasadır. Ancak bu yasa yetersiz ve suistimale açıktır. 1991’den beri bu yasa uygulanamadı. Şimdi üzerinde çalışılan yasa ise kat kat detaylı bir yasadır. Uzmanlarla çalışıldı. Delinebilecek bir yeri olmaması için didik didik incelendi. Ayrıca bu yasa sadece organ bekleyen hastaları değil Tüp Bebek konusunu da düzenliyor.”

Gülle: Titiz bir çalışma yapıldı

Sağlık Bakanı Ahmet Gülle, yasa tasarısı hazırlanırken uzmanlar eşliğinde ve titiz bir çalışma yapıldığını anlattı. Tasarının Cumhurbaşkanlığı’ndan dönmesinin ardından yine titiz çalışmaya devam edildiğini kaydeden Gülle, komite de görev alan tüm milletvekillerinin etkin ve dinamik çalıştığını söyledi.

“Önemli olan hata yapmamak”

Önemli olanın yasa yürürlüğe girdiğinde doğru iş yapılmış olması olduğunu kaydeden Gülle, Pazartesi günü yasanın yeniden ele alınacağını söyledi. Gülle şu şekilde konuştu:

“Önemli olan yasanın bir hafta gecikmesi değil, yasanın doğru bir şekilde hazırlanmasıdır. Bu nedenle Pazartesi günü tasarıyı yeniden gündeme almaya karar verdik. Bu konuda tüm siyasi partiler hem fikir oldu.”

“Hekimlerimize güveniyorum”

Gülle, bu yasa ile ilgili herkesin kaygıları olduğunu ancak bu konuda hekimlere güvendiğini anlattı. Organ nakli konusunun hasa bir konu olduğuna dikkati çeken bakan Gülle şu şekilde konuştu:

“Bu yasa ile ilgili bazı kaygıların olduğu herkesin hem fikir olduğu bir konu. Bu nedenle sağlıklı bir zeminde tartışmak gerekir. Tüm bu şartlar altında bir hafta ertelemek yanlış değildir. Ayrıca organ nakli konusunda hekimlerimize güveniyorum.”

Çakıcı: Devlet ve özel eşit olmalıdır

TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, organ nakli yapmaya hazır olan üniversite hastaneleri de olduğunu söyleyerek bu nedenle değişiklik önergesi sunduğunu anlattı. Çakıcı, “Devlet hastanesi ve özel hastaneler eşit olmalıdır” diyerek, yine de bu yasa tasarısı geçtiğimiz pazartesi günü mevcut hali ile oylamaya sunulsaydı yasanın geçmesine “evet” oyu kullanacağını açıkladı.

“Devlette de risk var”

Özel hastanelerde olduğu kadar devlet hastanelerinde de organ bağışı ile ilgili riskler olduğunu kaydeden Çakıcı, denetlemek için kurullar oluşturulduğunu ifade etti. Çakıcı şu şekilde konuştu:

“Benim itiraz ettiğim nokta özel hastaneler ve devlet hastanelerinin eşit olması yönündedir. Devlet Hastanelerimizde bu ameliyatları yapmaya hazır değildir. Bunun için çalışmalar başlamalıdır. Ayrıca organ nakillerini yapmaya hazır olan üniversite hastanelerimiz var. Bunu devlet yapar özel yapamaz demek yanlış bir yaklaşımdır. Hem devlet hem özel hastanelerde yapılması ile vatandaşlarımızın seçeneği artar.”

“Cumhurbaşkanlığı’ndan dönmeyebilirdi”

Yasa tasarısıyla ilgili aynı itirazları daha önce de yaptığını anlatan Mehmet Çakıcı, ancak bu yasanın yine de şart olması nedeniyle yürürlüğe girmesi için evet oyu kullandığını kaydetti. Çakıcı şu ifadeleri kullandı:

“Eğer o zamanda yaptığım itirazlar dikkate alınsaydı Cumhurbaşkanlığı’ndan dönmeyebilirdi. Ama yine de evet oyu kullanmıştım ve yine evet oyu kullanacağım. Ayrıca yasa tasarısının görüşülmesinin pazartesine ertelenmesini ben istemedim. Sağlık Bakanımız daha sağlıklı değerlendirebilmek için istedi. Ona bu önerileri dikkate aldığı için teşekkür ederim. Özel hastanelerde devlet hastaneleri gibi Sağlık Bakanlığı’na bağlıdır.”

“Tüzükler de hızlandırılmalı”

Çakıcı sunduğu ikinci önergenin ise tüzüklerin en geç 6 ay içinde hazırlanması olduğunu söyledi. Şu anki tasarıda tüzüklerin 2 yıl içinde hazırlanmasından söz edildiğini kaydeden Çakıcı ilgili tüzüklerin 6 ay içinde hazırlanıp yasanın uygulamaya geçebileceğini ifade etti.