Ceren Özbil
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı 1 Ocak 2016 itibariyle ülkeye normal motorin ithal edilmesini yasakladı. Motorin yerine kükürt oranı 10 miligram/kilogramın altında olan Euro Dizel ithal edilecek
Bu karar Akaryakıt İstasyonu sahipleri ve çevreciler tarafından olumlu karşılanırken, otobüs işletmecileri tarafından olumsuz karşılandı.
Ülkede bulunan otobüslerin yüzde 90’nının motorinle çalışması nedeniyle bu sektörden emek yiyen onlarca kişi kara kara düşünmeye başladı.
Çağdal: Geç bile kalındı
Benzinciler Birliği Başkanı Levent Çağdal, motorin ithalinin yasaklanması için geç bile kalındığını söyledi. Yaklaşık 20 yıldır motorinin yasaklanması için mücadele ettiklerini kaydeden Çağdal, Euro Dizel’in motorine göre daha çevre dostu olduğunu anlattı.
“Fiyat farkı giderilmeli”
Çağdal, Euro Dizel ile motorin arasında az da olsa bir fiyat farkı olduğunu hatırlatan Çağdal, bazı sektörlerin bu durumdan zarar görmemesi için bu fiyat farkının giderilmesi gerektiğini ifade etti. Benzinciler Birliği Başkanı Levent Çağdal, ülkede bulunan otobüslerin büyük çoğunluğunun motorinle çalıştığını ancak Euro Dizel’e eklenecek bir madde ile de bu sorunun çözülebileceğini kaydetti.
Sarpten: Çok büyük bir adım değil
Biyologlar Derneği Genel Sekreteri Hasan Sarpten dünyada birçok devlette motorin kullanımının yıllar önce kaldırıldığını belirtti. KKTC’de de motorinin kullanımının yasaklanması için geç bile kalındığını ifade eden Sarpten, ancak bunun yinede çok büyük bir adım olmadığını söyledi. Sarpten, Euro dizel’inde fosil atık olduğuna dikkati çekerek bu yakıtların kullanılması yerine elektrikli araçların kullanılması gerektiğini anlattı.
Aytaç: Araçlarımız dizelle çalışıyor
Kar-İş Başkanı Menteş Aytaç, ülkede bulunan otobüslerin yüzde 90’ının motorin ile çalışan araçlar olduğuna dikkati çekti ve motorinin ithalinin yasaklanmasıyla bu araçların ne olacağını sordu. Otobüslerin tüm çalışma sistemlerinin dizele göre olduğunu hatırlatan Aytaç, ayrıca otobüs işletmecilerinin mali tablolarının da dizele göre olduğunu ifade etti.
“Bu karar sektörü çökertir”
Otobüs işletmecilerinin şu anda araç değiştirebilecek durumda olmadığının altını çizen Aytaç, norma dizel yasaklanması durumunda elerlinde olan otobüsleri kullanamayacaklarını belirtti. Aytaç bu kararı çok büyük şaşkınlıkla karşıladığını belirterek, bu kararı alanların toplu taşımacılık sektörünü de düşünmesi gerektiğini söyledi.
“Paramızı bile alamadık”
Otobüs işletmecilerinin hala öğrenci taşımacılığı nedeniyle devletten alacağı parayı alamadığını söyleyen Aytaç, “Bu parayı bile alamazken nasıl araç değişelim” diye sordu. Aytaç, ayrıca toplu taşımacılık sektörü için bu yıl milyon TL bütçe ayrıldığını ancak buna rağmen ödemelerin yapılmadığını kaydetti.
“Çalıştay yaptık”
Kısa süre önce toplu taşımacılıkla ilgili bir çalıştay düzenlediklerini kaydeden Aytaç, bu çalıştay sonucunda ülkede toplu taşımacılığın gerekli oluğunun ortaya çıktığını söyledi. Aytaç, toplu taşımacılık sektörüne hibe yöntemi ile destek olunması gerektiğini belirtti.
“Yine eylem yapacağız”
Geçtiğimiz yıl aralık ayında toplu taşımacılık sektörünün eyleme gittiğini kaydeden Aytaç, bu yıl da eylem yapmak zorunda bırakıldıklarını anlattı. Aytaç, “Paramızı alamadığımız yetmezmiş gibi, şimdi de otobüslerimiz de kullandığımız motorin yakıt yasaklanıyor. Sektörün hali ortada… Para kazanamıyoruz. Bu araçları nasıl değişelim” diyerek isyan etti.
Yeşilada: Çevreci bir adım
Kıbrıs Türk Patates Üreticileri Birliği Başkanı Ahmet Yeşilada, 1 Ocak 2016 tarihi itibari ile motorin yasaklanıp Euro dizel’e geçilmesini doğru adım olarak değerlendirdi. Ancak bu adım atılırken tarım sektörlerinin de unutulmaması gerektiğini hatırlatan Yeşilada, tarımda kullanılan iş aletlerinin mazotla çalıştığının altını çizdi. Yeşilada Euro Dizel ve motorin arasındaki fiyat farkına dikkati çekerek hükümetin bu konuda önlem alması gerektiğini belirtti.
“Renkli mazota geçmenin tam zamanı”
Yeşilada, üreticinin yıllardır savunduğu tarımda renkli mazot uygulamasına geçilmesi için artık hiç bir engel kalmadığını ifade ederek, daha önce böyle bir teklif sunduklarında kendilerine akaryakıt istasyonlarında yeterli depo olmadığının söylediğini hatırlattı. Artık motorinden boşalacak depoların renkli mazot için kullanılabileceğini kaydeden Yeşilada, “Üreticiye daha ucuza renkli mazot satılabilir. Böylece aradaki fiyat farkı da dengelenmiş olur” dedi.
“Tüm üreticiyi yalancı olarak görmesinler”
Yeşilada, renkli mazot uygulamasına geçilirken de tüm üretici yalancı olarak algılanması ve bu doğrultu da formaliteler hazırlanmasının üreticiyi zora sokacağını kaydederek, sadece yanlış yapanın cezalandırılması gerektiğini belirtti. Aksi halde tüm üreticinin bundan zara göreceğini söyleyen Yeşilada şu ifadeleri kullandı:
Eğer devlet üreticiyi desteklemezse üretici Euro Dizel uygulamasına geçişten büyük zarar görecek. Özellikle patates üreticileri mazotu en çok tüketen üreticidir. Biz yılda iki kez üretim yapıyoruz. Sulamada, ilaçlamada, tarla sürmede hep mazot tüketiyoruz. Üreticinin zora girmemesi için devlet önlem almalıdır. Renkli mazot uygulamasının tam zamanıdır. Zaten motorin depoları boşalacaktır ve bunun yerine renkli mazot kullanılabilir. Ancak bu yapılırken de çok ağır formaliteler olmamalıdır. Devlet tüm üreticiyi yalancı yerine koymamalı sadece yanlış yapana gereken cezayı vermelidir.
