Deniz Abidin
Maliye Eski Bakanı, CTP Milletvekili Birikim Özgür, tamamlanmak üzere olan e-vergi, e-maliye altyapısı ile ilgili ayrıntılı açıklamalarda bulundu. Birikim Özgür, e-vergi ve e-maliye altyapısının tamamlanmak üzere olduğunu belirterek, vergi adaleti açısından yeni bir döneme girileceğini söyledi. Özgür, partisinin vergi borçlarını silmeye tevessül eden maliye bakanlarının bu gibi imkanlara sahip olamayacağı yeni bir döneme girileceğini ifade etti.
Özgür, ülkede uzun yıllardır e-devlete dönük bir çalışmanın olduğunu belirterek, ancak bir türlü beklenen sonucun üretilemediğini söyledi. Özgür, Özkan Yorgancıoğlu döneminde maliye ile ilgili kısımların ikinci safhaya alınmasına dönük karar üretildiğini belirtti. Özgür, e-devletin Türkiye ile birlikte yürütülen bir proje olduğunu ifade ederek, projenin ihalesine çıkıldığını, TÜRKSAT’ın projeyi üstlendiğini söyledi.
Birikim Özgür, sisteme veri girişleri yapıldıktan sonra KKTC’nin girilen verileri denetlemesiyle ilgili ilerleme kaydedilemediğini belirtti.
Eski Bakan Özgür, maliye ile ilgili kısımların büyük önem taşıdığını dile getirerek, hükümette oldukları dönemde maliye kısmının öne alınmasını istediğini ve vergiyle ilgili düzenlemelerin yapılmasını önerdiğini hatırlattı.
2015 yılında komite başkanı olduğu dönemde vergi yasalarında bir takım değişiklikler yaptıklarını belirten Özgür, vergi mükelleflerinin elektronik ortamda vergi beyannamesi sunabileceği ve vergi yasalarında öngörülen sunulması zor olan bütün belgelerin de elektronik ortamda Gelir ve Vergi Dairesine sunabileceği bir mevzuat altyapısının hazırlandığını kaydetti.
“VERİLER TÜRKİYE TARAFINDA MI DURACAK YOKSA KKTC’DE Mİ SAKLANACAK?”
Özgür, mevzuatla ilgili yapılması gereken çalışmalar ve vergi usul yasasındaki değişikliklerle hayata geçirildiğini belirtti. Projenin Türkiye ile birlikte yürütüldüğünü ifade eden Özgür, bütçe, hazine ve vergi mükellefleriyle ilgili verilerin Türkiye tarafında mı duracağı, yoksa KKTC’de mi saklanacağı şeklinde bir tartışmanın doğduğunu söyledi. Özgür, bu şekilde bir ikilemin gündeme geldiğini belirterek, özgün bir yazılımla otomasyon sisteme geçişin sağlanmasının öngörüldüğünü kaydetti. Özgür, Türkiye ile birlikte söz konusu yazılımların desteklenmesi için yoğun çalışmaların yürütülmeye başlandığını belirtti.
“BAKANLIKLARIN YAPACAĞI HARCAMALAR BÜTÇE DAİRESİ’NİN ONAYINDAN GEÇECEK”
Özgür, şunları söyledi, “E-maliyenin üç tane bacağı var. Bunlardan biri e-vergidir. Bütün vergi mükellefleri yer alacak. Elektronik ortamda saklanan belgeler gelir ve vergi dairesine sunulacak. Dolayısıyla çok daha pratik, hızlı bir şekilde vatandaş vergi işlemlerini hayata geçirmiş olacak. Bir diğer bacağı e-bütçedir. Bakanlıkların yapacağı bütün harcamalar maliye bakanlığındaki bütçe dairesinin onayından geçirilerek hazine dairesine gönderilir. Bu maliye bakanlığını ve bütçe dairesi müdürünü çok yoran bir süreçtir. Bunun otomasyon sistemi içinde otomatik bir şekilde yapılabilmesi çok büyük önem arz ediyor. Herhangi bir devlet biriminin yıllık bütçesi ve yıllık bütçeye bağlı olarak çeşitli kalemlerde yapabileceği aylık harcamaların sisteme girildikten sonra bütçe dairesi onayını gerektirmeyecek şekilde ilgili tarihte otomatik olarak bütçedeki kaynağın ilgili devlet birimi tarafından kullanılabileceği bir yapı oluşturulacak. Bütün bütçe verileri de bu sistem içinde olacak. Otomasyon sisteminin sunduğu olanaklarla bütçe çok daha rahat yönetilmiş olacak. Üçüncü bacak ise e-hazinedir. Bu da devletin yaptığı harcamaları sağlıklı sonuçlar alınabilmesi ve sıfır hata ile çalışılabilmesi için hazinenin çok güçlü bir otomasyon sistemine ihtiyacı vardır”
“PROJE YAKLAŞIK 10 MİLYON LİRA TUTARINDA”
Özgür, mevcut kullanılan yazılımların güncelliğini yitirdiğini belirterek, onay süreçlerinin babadan kalma yöntemlerle yürütüldüğü için çok da kolay olmadığını söyledi. Özgür, her şeyin teknoloji ortamında hızlı bir şekilde hazine ve muhasebe dairesinde yürütülebileceğini kaydetti. Özgür, hem e-vergi, hem e-bütçe hem de e-hazinenin hızlı bir şekilde yazılımların hazırlanması, sunucuların KKTC’de uygun bir ortamda barındırılması ve bir takım tedbirleri de gözeterek projenin sürdürülmekte olduğunu belirtti. Projenin yaklaşık 10 milyon lira tutarında olduğunu ifade eden Özgür, altyapısının CTP döneminde hazırlanmakla birlikte KKTC maliye bakanlığıyla Türkiye maliye bakanlığı arasındaki resmi protokolün Kasım 2016 yılında imzalandığını kaydetti.
“SU EVLEĞE GİRDİ”
Özgür, projenin hayata geçmesine dönük teknik çalışmaların devam etmekte oluğunu ifade ederek, Ağustos-Eylül ayı itibarıyla e-verginin başlayacağını söyledi. Özgür, teknik çalışmaların diğer iki bacakta sürdürüleceğini dile getirdi.
Özgür, otomasyon sistemlerinin dünyada en küçük şirketlerin bile kullanmaya başladığı sistem modeli olduğunu belirterek, yaşamı kolaylaştırmak için gerek devletlerin gerekse de işletmelerin teknoloji altyapısını en doğru şekilde kullanmak gibi bir sorumluluğun olduğunu söyledi.
Özgür, “KKTC olarak maalesef bu konuda çok geç kaldık. Atılan olumlu adımları da takdir etmek ve daha iyisini nasıl yapabiliriz diye bir tartışma içinde olmak, bu ülkeye siyasi anlamda hizmet etmek isteyenlerin en temel yaklaşımı olmalıdır” diye konuştu.
“Su evleğe girdi” diyen Özgür, sistemin hayat bulacağını, ancak önemli olanın teknoloji kullanımıyla ilgili sürdürülebilir bir yaklaşımın kamu tarafından hayata geçirilebilmesi olduğunu söyledi.
“MALİYE BAKANLIĞI’NIN GÜNCELLEME GİBİ BİR SORUMLULUĞU OLACAK”
Özgür, örneğin, Maliye Bakanlığı bünyesinde e-vergi, e-hazine ve e-bütçeyi sürekli güncellemek gibi bir sorumluluğun olacağını belirtti. Özgür, insan kaynağı noktasında maliyenin kendini hızlı bir şekilde yeni koşullara adapte etmesi gerektiğini kaydetti. İnternet ortamında veri tabanı uygulamalarının sınırı olmadığını belirten Özgür, şöyle devam etti, “örneğin, cep telefonundan girilerek 30 saniye içinde seyrüsefer harcımı ödeyebilecek miyim? En hızlı şekilde yapmak istediklerimizi yapabileceğimiz şekilde bütün imkanlarımızı kullanabilecek miyiz? Yoksa dostlar alışverişte görsün mantığıyla Türkiye’nin desteğiyle bir altyapı oluşacak ve bu hayat bulacak mı? Kritik nokta budur. Kritik nokta yine her zamanki gibi iyi yönetimdir. İyi yönetebilirsek ve bu sistemleri sürekli geliştirebilirsek vatandaşa yeni hizmetler sunulabilirse bu proje başarıya ulaşmış sayılacak”
“SİYASİ İRADE GEREKLİ”
Özgür, “Türkiye, hem finansman hem de teknik yaşama destek buluyor diye hükümet övünmesin. Biz başlattık, Serdar Denktaş bitiriyor. Vatandaşın yaşamını kolaylaştıracak e-vergi için siyasi irade gerekir. Bu sistem siyasi iradeyle tahakkuk edilen vergilerin manipüle edilemeyeceği çok güvenlikli bir sistemle birlikte vergi adaletini sağlayabilmek açısından önemli bir avantaj sayılacaktır” diye konuştu.
