Rumlar KKTC'deki inşaatlarda çalışmaya başladı

Yurdagül Atun

Türkiyeli işçilerin ülkelerine dönmesiyle birlikte inşaat sektörünün girdiği işçi darboğazı Rumlara yaradı. Rum kesiminde inşaat sektöründe yaşanan durgunluktan ötürü iş sıkıntısı çeken Rumlar KKTC’deki inşaatlarda çalışmaya başladı. Günlüğü 30 Euro olan işçilerden işverenlerin de çok memnun olduğu, Rum işçilerin, Türkiye ve üçüncü ülkelerden gelen işçilerden daha ucuza mal olduğu öğrenildi.

Tüm dünyayı etkisi altına alan ekonomik kriz ve bazı iş sahalarında yaşanan durgunluklar, Kıbrıs adasındaki dengeleri de değiştirdi. Bundan beş yıl öncesine kadar Kıbrıslı Türkler çalışmak için Güney’e geçerken, birkaç yıldır tersine esen rüzgarlar, Kıbrıslı Rumların Kuzey’e geçmesine neden oldu.

Konuyla ilgili olarak Haberal Kıbrıslı Gazetesi’ne konuşan Lefkoşa İnşaatçılar, Yapsatçılar ve Altyapıcılar Derneği (LİYAD) Başkanı Hulusi Harper, KKTC’de ciddi anlamda bir işçi sıkıntısı yaşandığını, Güney Kıbrıs’ta inşaat sektöründe yaşanan durgunluğun da Rum işçileri bu tarafa yönlendirmiş olabileceğini söyledi. 

“Güneyde inşaat sektörü çöktü”

“Güney Kıbrıs’ta inşaat sektörü tamamen çöktü. Rum müteahhitler çok zor durumda. Birçoğu iki yıldır ofisini kapattı. Bir daire bile satamıyorlar” diyen Harper şöyle konuştu: 

“Birçoğu sızlanıyor, ama bu derece olduğuna inanamıyordum. Bir keresinde Baf Müteahhitler Birliği Başkanı’nın yanına yaklaşarak sordum. O da çok kötü durumda olduklarını söyledi. Güney’de, emlak fiyatları da çok düştü. Eskiden bizde 60-80 bin Euro olan evler orada 180 bin Euro’ydu. Şimdi neredeyse bizim fiyatlarımıza düştü veya biraz bizimkinin üzerindedir. Dolayısıyla zor durumdalar ve bizden yardım istiyorlar. İşbirliği teklif etsek hemen kabul edecekler. Dünden hazırdırlar buna…”

“Türkler o tarafa akın ederdi, şimdi biz ‘evet’ desek buraya akın edecekler”

Geçtiğimiz yıllarda KKTC’den Güney Kıbrıs’a işçi akını olduğunu anımsatan Hulusi Harper, şu anda bunun tam tersi bir durumun yaşandığına dikkat çekerek, “eskiden Türk akını vardı, şimdi biz ‘evet’ desek bu yana akın edecekler” dedi. Güneyde işsiz kalan bazı inşaat işçilerinin Kuzey’de çalıştıklarını doğrulayan Harper şunları söyledi: 

“İşsiz olan ne yapsın! Arkadaşları vasıtasıyla buraya gelip çalışıyor. İnsanlar ekmek parasını nerede kazanırlarsa oraya giderler. 

“KKTC’de işçi çalıştırmanın maliyeti ağır”

Rum işçiler buradaki inşaatçıların da işine geliyor çünkü inşaatta çalışacak adam kalmadı. Türkiyeli işçiler, ülkelerindeki yaşam koşullarının iyileşmesiyle birlikte dönüş yaptılar.  Burada da üçüncü ülkelerden gelen işçilere kaldı. Bir işçinin SSK, oturma izni gibi maliyetleri ayda 700 TL’yi buluyor. Bunun yanında maaşı var, yemeği var, yatacak yeri var… KKTC’de düz bir işçi çalıştırmaya kalktığınızda günlüğü size 100 TL’ye gelir. Asgari ücret verecek olsanız dahi size maliyeti 2 bin 500 civarıdır en ucuz işçinin…” 

“Üçüncü ülkelerden gelen işçilerdeki tehlike…”

Bugün KKTC’de Kazakistan, Türkmenistan ve Pakistan gibi ülkelerin yanı sıra Vietnam, Tayland, Meksika, Küba, Kolombiya’dan gelen işçilerin de olduğunu belirten Hulusi Harper, bunun ciddi tehlikeleri beraberinde getirdiğini savundu. Bu işçilerin aylık 450 Euro’ya çalıştıklarını kaydeden Harper sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Bunları 450 Euroya getirirler. İçlerinde çok iyi ustalar olabilir, ama olmayanlar da olabilir. İnşaatın kalitesi açısından bunlar son derece önemlidir.” 

“Bir günde usta olunmaz”

KKTC’de kalifiye eleman yetişmediğini ve kimsenin teknik işlere yönelmediğini ifade eden Harper, devletin bu konuda yönlendirmeci bir pozisyon üstlenmesi gerektiğini söyledi. Bugün Esnaf ve Zanaatkârlar Birliği’ne ustalık için başvuran kişilerin çeşitli sınavlara tabi tutulduğunu, ancak bunun da yetersiz olduğunu belirten Harper sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Esnaf ve Zanaatkârlar Birliği ustalık belgesi için kişileri bir takım sınavlara sokuyor. Onu başaran bir günde usta oluyor. Oysa bir günde usta olunmaz. Ben 12 yaşımda çamur taşırdım ustalarıma. Zaman içinde önce kalfa oldum, sonra da usta… 

“Kazaların nedeni vasıfsız işçiler…”

Şimdi bir günde alınan ustalık belgesiyle yapılan iş ne derece sağlıklı olur? Kazaların yaşanmasının sebebi tecrübesizlik ve bilgisizlik… Devlet herkesi öğrenci yapacağına, belli kesimleri inşaat işlerine yönlendirmeli… ‘Senin SSK’nı ödüyorum, filancanın yanında çalışacaksın, yarım asgari ücret alacaksın’ demeli… Aksi takdirde bizi çok kötü günler bekler. Böyle giderse Rum tarafı bir yana, Afrika’dan gelecek işçilerimiz.”