Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali, 2016 “Tarımsal Destek Paketi”ni açıkladı.
Bakanlıkta düzenlediği basın toplantısında konuşan Şahali, destekleme sisteminin sürdürülebilirliğini yitirdiğini söyledi.
2016 yılında uygulanacak Tarımsal Destekler Paketi’nin yaşama geçirilmesiyle kayıtlılığı sağlayarak, sürdürülebilir, rekabet gücü yüksek, gıda güvenliğinin tesis edildiği bir yapı yaratmayı amaçladıklarını anlatan Şahali, büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde işletme başına verilecek desteğin yılda 150 bin TL’yle, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine verilecek desteğin ise 70 bin TL ile sınırlandırıldığını ifade etti.
Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olma şartıyla en az 30 arılı kovana sahip arıcılara, arılı kovan başına 20 TL destek ödemesi yapılacağını anlatan Şahali, kuru tarıma yönelik tahıl alanlarına dönüm başına verilen desteğin 30 TL’den 32 TL’ye çıktığını kaydetti.
2. İŞ YASAĞI DIŞINDAKİLER DESTEKLERDEN YARARLANACAK
Daha önce desteklerden yararlanmak için sigorta kaydı arayacağını ve emekli olma yaşına gelenlerin muaf tutulacağını açıkladıklarını hatırlatan Şahali, ancak Avrupa Birliği uyum çalışmaları sonucu sadece 2. iş yasağı olanlar dışında herkesin desteklerden yararlanması prensibini kabul ettiklerini dile getirdi.
Bir süredir bakanlık olarak “Tarım Reform Paketi” üzerinde yoğun çalışma yürüttüklerini anlatan Şahali, “Paketin önemli bir unsuru olan ve mevcut kaynakların en verimli şekilde kullanılmasını hedefleyen 2016 Yılında Uygulanacak Tarımsal Destekler kısmını tamamlayarak önceki gün gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu’ndan geçirmiş bulunuyoruz” dedi.
Paket hazırlanırken üreticiler ve imalatçılarla yoğun istişarelerde bulunduklarını anlatan Şahali, tüm kesimlerin hassasiyetlerini dikkate aldıklarını dile getirdi.
“MEVCUT DESTEKLEME SİSTEMİ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİ YİTİRDİ”
Mevcut destekleme sisteminin sürdürülebilirliğini yitirdiğini kaydeden Şahali, “Tarımda her yeni bütçe yılına daha fazla açıkla girdiğimiz mevcut sistemi, sürdürülebilir bir yapıyla değiştirmek için atmakta olduğumuz bu adımın, sektörün geleceği için üreticilerimiz tarafından da sahiplenilmesini ümit etmekteyiz” diye konuştu.
2016 yılında uygulanacak Tarımsal Destekler Paketi’nin yaşama geçirilmesiyle kayıtlılığı sağlayarak, sürdürülebilir, rekabet gücü yüksek, gıda güvenliğinin tesis edildiği bir yapı yaratmayı amaçladıklarını anlatan Şahali “Bu nedenle, desteklerin yeniden yapılandırılması sürecinde, sertifikalı, çevreye duyarlı üretimi yaygınlaştıracak, gıda ve yem güvenliğini, erkenciliği, kayıtlılığı, verimi ve kaliteyi artıracak uygulamaları teşvik etmeyi gözettik” dedi.
“ARICILIK SERACILIK VE BALIKÇILIĞA DESTEK VERİLECEK”
Şahali şöyle devam etti:
“2016 Yılında Uygulanacak Tarımsal Destekleri düzenlerken, yine tarımsal ve hayvansal üretimin rekabet edebilir bir düzeye çekilmesi amacıyla, geçmiş uygulamalarda destekten yoksun olan sektörlerin ve ürünlerin de desteklenmesi için bazı düzenlemeler öngördük.
Bu bağlamda, geçmişte doğrudan gelir desteği almayan arıcılık, seracılık, patates ve balıkçılık gibi sektörlerin gelişimini sağlamak amacıyla desteklerden yararlanabilmesi düzenlenirken, kuru tarım ve sulu tarım arasındaki dengesiz destekleme biçimi de değiştirilmiştir.
Ülkemizin en önemli ihraç ürünlerinden biri olan süt sektörünün gelişmesine yönelik olarak, Hellimin AB’de coğrafi tescilini sağlamaya yönelik yoğun çalışmalarımızla birlikte önemli bir potansiyel oluşmuştur. Bilindiği gibi Hellimin tescilinin gündeme gelmesiyle birlikte küçükbaş hayvan sütüne olan ihtiyaç da önemli ölçüde artmıştır. İşe bu potansiyelin değerlendirilmesi amacıyla küçükbaş hayvancılığın özendirilmesi ve geliştirilmesi için mevcut uygulamanın iki katı oranında destek artışına da gidilmiştir.
Bu bağlamda hayvan hastalıklarıyla mücadele yanında, hayvan refahına bağlı olarak süt verimini ve kalitesini artırma yönündeki çalışmalar bakımından 2016 yılının yeni bir dönemin başlangıcı olması en büyük çabamız olacaktır.
“ORGANİK ÜRETİME ÖNEM VERMEK KAÇINILMAZ”
Pazar olanaklarını genişletmek amacıyla sürdürdüğümüz çalışmalarımızda gelişmiş pazarların olmazsa olmazı olan sertifikalı üretim, Global G.A.P, ve organik üretim biçimlerine de önem vermek kaçınılmazdı. Ticari güvenin önemsendiği ve ürünün daha fazla değer bulduğu bu pazarlara erişimi sağlayabilmek için de destek programımız sertifikalı üretim ve organik üretim açısından önemli bir çalışma içermektedir.”
Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali, açıkladığı tarımsal desteklerin Tarım Reform Paketi’nin sadece bir bölümünü oluşturduğunu vurgulayarak “Çalışmamız bütününde yalnızca mali düzenlemeleri değil, bakanlığımız ve bağlı dairelerinin idari ve teknik kapasitesini artırmaya yönelik tedbirleri de içermektedir. Verimli mesai düzenini sağlayacak yeniliklerle, muhataplarımızın daha etkin hizmet almasını amaçlamaktayız” ifadelerini kullandı.
Bakanlığın gıda güvenliğine hayli önem verdiğini vurgulayan Şahali, gıda güvenliğini temin etmek ve halk sağlığını korumak amacıyla reform çalışması çerçevesinde Tarım ve Veteriner Dairelerinin hem denetim, hem de eğitim misyonunu ön plana çıkararak verimliliğini artırmaya yönelik de ciddi çalışma içinde olduğunu ifade etti.
BÜYÜKBAŞ YETİŞTİRİCİLİĞİNE 150 BİN TL ÜST LİMİT
Şahali basın toplantısında daha sonra verilecek desteklerin detaylarına değindi.
Şahali’nin verdiği bilgiye göre büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde işletme başına verilecek destek yılda 150 bin TL’yle sınırlandırıldı.
Buna göre günde 1600 litreye kadar çiğ inek sütünün SÜTEK’e teslim edilmesi koşuluyla her litre çiğ süt için Bakanlar Kurulu’nca belirlenen miktar kadar çiğ süt destekleme ödemesi yapılacak.
Bunun yanında Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasıyla sisteme kayıtlı anadan ve Veteriner Dairesi tarafından kullanımına izin verilen boğa sperması ile yapılan suni tohumlama sonucu doğan tüm buzağılara, buzağı başına 100 TL destek ödemesi yapılacak.
Yine Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasıyla soy kütüğü ve ön soy kütüğüne kayıtlı damızlık sığır yetiştiricilerine anaç sığır başına 20 TL Soy Kütüğü ve Önsoy Kütüğü Desteği ödemesi yapılacak.
KÜÇÜKBAŞ YETİŞTİRİCİLİĞİNE 70 BİN TL ÜST LİMİT
Bakan Şahali’nin verdiği bilgiye göre küçükbaş hayvan yetiştiricilerine verilecek desteklere ise yıllık 70 bin TL üst limit konuldu.
Buna göre küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan, Aralık 2015 – Haziran 2016 beyan tarihleri itibarıyla Hayvan Kayıt Sistemi’ne kayıtlı ve tanımlanmış on beş ayı geçmiş anaç küçükbaşa sahip olan yetiştiricilere, yılda iki kez olmak üzere ve işletme başına her durumda yılda 70 bin TL’yi aşmamak koşuluyla, 1-500 anaç küçükbaş için hayvan başına 80 TL, 501 ve üzeri için ise 72 TL destek verilecek.
Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasına müteakiben soy kütüğü ve ön soy kütüğüne kayıtlı damızlık küçükbaş hayvan yetirticilerine anaç hayvan başına 10 TL destek ödemesi yapılacak.
Küçükbaş çiğ süt üretiminin desteklemesi ve hellimin coğrafi tescili için ihtiyaç duyulan sütün SÜTEK’te toplanmasını temin etmek amacıyla, SÜTEK’e teslim edilen ve SÜTEK tarafından saptanan kalite kriterleri çerçevesine uyan sütlere litre başına 70 kuruşa kadar süt primi ödenecek.
Öte yandan hayvan gen kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi amacıyla yerli Kıbrıs sığırı için hayvan başına 500 TL, yerli Kıbrıs koyunu için de hayvan başına 100 TL ödeme yapılacak.
ARICILARA KOVAN BAŞINA 20 TL DESTEK
Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olma şartı ile en az 30 arılı kovana sahip arıcılara, arılı kovan başına 20 TL destek ödemesi yapılacak.
Bu kapsamda olan ve KKTC Arıcılık Kooperatifi’ne bal satan üreticilere de kilogram başına 1 TL destek verilecek.
Seralarda doğal polinasyonu sağlamak amacıyla bombus arısı kullanan yetiştiricilere koloni başına 150 TL ödeme yapılacak.
BALIKÇILARA YÜZDE 50 SOSYAL SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ
Balıkçılığı özendirmek, girişimciliği artırmak ve sosyal güvenlik sistemine dahil etmek amacıyla, 1975 Balıkçı Gemileri Yasası kapsamına giren küçük balıkçı gemileri sicili kayıtlı gemi sahibi mesleki balıkçılara, Bakanlık tarafından yüzde 50’ye kadar sosyal sigorta prim desteği ödemesi yapılacak.
Balon balığının balıkçılık malzemelerine verdiği zararlara karşılık Mayıs – Ağustos 2016 döneminde düzenlenecek sportif yarışmalar dahil avcılığı yapılan balon balıklarını Hayvancılık Dairesi’ne teslim eden izinli balıkçılara ise balık başına 3 TL destek sağlanacak.
KURU TARIM ARAZİLERİNE DÖNÜM BAŞINA DESTEK 30 TL’DEN 32 TL’YE ÇIKTI
Bakan Şahali’nin verdiği bilgiye göre dane üretimine (kuru tarıma) yönelik tahıl alanlarına dönüm başına verilen destek 30 TL’den 32 TL’ye çıktı.
Buna göre dane üretimine yönelik tahıl alanlarına, nadas alanlarına Genel Tarım Sigortası Fonu kapsamına giren beyanlar dikkate alınarak 4 bin dönüme kadar olan alanlar için dönüm başına 32 TL destek verilecek.
Üretim sezonunda kaliteli kaba yem üretimine yönelik, hububat ve baklagil alanlarına dönüm başına 40 TL destek yapılacak.
Üretim sezonunda veya çok yıllık olarak üretilen sulu yem bitkisi ekimi yapan çiftçiler için tek yıllık mısır, lolium, karamba, sudan otu gibi ürünlerde dönüm başına 60 TL, yonca gibi çok yıllık ürünler için de dönüm başına 75 TL destek öngörüldü.
Konvansiyonel narenciye ekim alanlarına yönelik olarak üreticilere, 1-5 dönüm arası için 200 TL, 5 dönüm ve üzeri olanlar için de dönüm başına 250 TL ödeme gerçekleştirilecek.
Çok yıllık erik, zerdali, kayısı, bağ, zeytin, ceviz, badem, harnup, nar üretiminde dönüm başına 120 TL, Diğer türler için ise dönüm başına 100 TL destek ödemesi yapılacak.
Sebze alanlarının desteklenmesine yönelik dönüm başına 80 TL, üretim sezonunda üretilen patates üretiminin desteklemesine yönelik olarak da dönüm başına 100 TL destek ödemesi yapılacaktır.
İKLİM KONTROLLÜ SERA ALANLARINA DÖNÜM BAŞINA 1000 TL DESTEK
Örtü altı yetiştiriciliğinin geliştirilmesi amacıyla; iklim kontrollü sera alanlarına dönüm başına 1000 TL, modern sera alanlarına dönüm başına 500 TL, bunların dışında kalan alanlara 400 TL ve alçak tünel sistemi olan alanlar için de dönüm başına 100 TL destek verilecek.
SERTİFİKALI TOHUM KULLANIMI DESTEKLENECEK
Sertifikalı üretim ve organik tarımın özendirileceği yeni destek programında organik tarım ve iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip üreticilere ek olarak sertifika başına 500 TL destekleme ödemesi yapılacak.
Buna ilaveten organik tarım ve iyi tarım uygulamaları yapan ve üretim sezonunda üretilerek satışı yapılan ürünler için çiftçilere organik üretimde meyve ağaçları için dönüm başına 150 TL, sebze ve patates için dönüm başına 270 TL, tarla bitkileri için dönüm başına 16 TL, anaç sığır üretiminde hayvan başına 150 TL, anaç koyun keçi için hayvan başına 15 TL, arılı kovanlar için kovan başına 15 TL destek verilecek.
İyi tarım uygulamaları için ise meyvede dönüm başına 100 TL, sebze ve patateste dönüm başına 120 TL, örtü altı üretiminde dönüm başına 300 TL destek ödenecek.
Kaliteye, teknoloji kullanımına ve çevre koruma önceliklerine göre bitkisel üretim faaliyetinde sertifikalı tohumluk kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla Toprak Ürünleri Kurumu ve Kooperatif Zirai Levazım Makine ve Gıda Pazarlama Koop Ltd. tarafından sağlanan sertifikalı tohumu kullanan tahıl üreticilerine 2016 yılı ekimleri için kilogram başına 50 kuruş destek ödemesi yapılacak.
NARENCİYEDE TÜR DEĞİŞİKLİĞİ DESTEKLENECEK
Narenciye sektöründe piyasanın talep ettiği ürün yelpazesini oluşturmak ve buna bağlı ihracatta rekabet gücünü artırarak sürdürülebilir bir pazar oluşturmak amacıyla tür değişikliği özendirilecek.
Bu kapsamda, gençleştirme budamasının yüzde 100 uygulanması halinde ağaç başına 22 TL, yüzde 50 uygulamalarda ağaç başına 17 TL, aralara yeni dikim yapılması halinde de ağaç başına 27 TL destek verilecek.
Narenciye bahçelerinde yapılacak aşılama ile çeşit değiştirme uygulaması için de ağaç başına 22 TL ödenecek. Narenciye bahçelerinin yerine yeni bahçe tesisi söz konusu olan durumlarda narenciye çeşitleri için ağaç başına 42 TL, diğer meyve çeşitleri için de ağaç başına 50 TL destek verilecek.
“HAZİRAN-ARALIK DÖNEMİ KÜÇÜKBAŞ DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ İÇİN 7,5 MİLYON TL ÖDEME EMRİ VERİLDİ”
Bakan Şahali toplantının sonunda Haziran-Aralık dönemi küçükbaş doğrudan gelir desteği ödemesi için 7,5 milyon TL’lik ödeme emri verildiğini belirtti.
Şahali, paranın en geç salı günü üreticilerin hesaplarında olacağını dile getirdi.
