Çiğdem Aydın

Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkanı Fikri Toros, olası bir çözümde adanın kuzeyinde sorunlar yaşanabileceğine dikkat çekerek çözüm olsun veya olmasın Avrupa Birliği (AB) standartlarına ulaşılması gerektiğini belirtti. 

Olası bir çözümde eğer önlem alınmazsa en kötü etkilenecek sektörün hayvancılık, tarım ve gıda sektörü ve üreticilerin olduğunu belirten Toros, acil önlem alınmaması ve gerekli çalışmaların yapılmaması halinde bu sektörlerin ciddi darbe alacağını ifade etti. 

Kıbrıs’ta çözümün anahtarının siyasal eşitlik olduğunu ifade eden Toros, iki toplum arasındaki güvensizliğe de dikkat çekti. Toros, gerek mülkiyet konusunda gerek askeri, gerekse de diğer hususların hep güvensizliğe dayandığını kaydetti.

“Coğrafi yetki hakkı çok önemli…”

Fikri Toros, adanın kuzeyinde Türkiye’den bayilik almış olan şirketlere çağrıda bulunarak Türkiye Odalar Birliği ile de görüşerek adanın kuzeyindeki şirketlerin coğrafi yetki hakkının KKTC olarak değil Kıbrıs olarak değiştirilmesi gerektiğini söyledi.

Toros, çözümün önemli olduğunu, ancak ilerleyen dönemde bazı koşulların değişmesi halinde adanın tümünde ticaret yapabilmek için coğrafi tescilin Kıbrıs olarak değiştirilmesi gerekeceğinin altını çizdi. Toros bunun yapılmaması halinde güneyde bulunan iş insanlarının adanın tümünde ticaret yaparken Kıbrıslı Türklerin bunu yapamayacağını dile getirdi. 

“Gerekli tedbirler alınmalı”

Güney Kıbrıs’ta ticaretle uğraşanların coğrafi yetkililerini sadece Güney Kıbrıs olarak değil, Kıbrıs diye aldıklarına dikkat çeken Ticaret Odası Başkanı Toros, Kıbrıslı Türklerin ise bayilikleri Kuzey Kıbrıs veya KKTC olarak aldığını söyledi. Toros, bu durumun değişmesi halinde iş dünyasının çözümden sonra sıkıntı yaşamayacağını ifade etti. 

Toros, “Biz oda olarak böyle bir açıklama yaptık diye çözüm oluyor gibi yanlış algılar yaratılmasın. Böyle bir şey yok çözüm olmayabilir ama iş insanları olarak biz geleceği okumalı ve gerekli tedbirleri de almalıyız” dedi. 

“En büyük sorun güvensizlik”

Fikri Toros, KKTC’nin en büyük sorununun Avrupa Birliği standartlarına haiz olmayışı olduğunu belirtti. Yaşanan en büyük sorunların gıda güvenliğinde, sağlık alanında ve iş güvenliğinde bulunduğunu dile getiren Toros, Kıbrıs sorununun uzun yıllardır çözülmemesinin en büyük nedenlerinden birisinin güvensizlik olduğunu belirtti. Toros, gerek mülkiyet konusunda gerekse askeri, gerekse de diğer hususların hep güvensizliğe dayandığını kaydetti. 

“Anahtar siyasal eşitlik”

Toros, Kıbrıs sorununun temelinin ne güvenlik ne mülkiyet olduğunu, anahtarın siyasi eşitlik olduğunu belirterek 5’li konferansta iki tarafı da güvensizliğe itmeyecek bir çözüm bulunabileceğini, ama Rumların da Kıbrıslı Türklerle siyasi eşit ortak olacağını kabul etmesi gerektiğini aktardı. Siyasal eşitliğin nüfusla orantılı olduğunu düşünmediğine değinen Toros, “Netice itibariyle halkların her açıdan güvenle yaşamasını sağlayacak siyasi eşitliktir. İki bölgeli, iki toplumlu federal bir çözüm üzerinde müzakere ediliyor ama siyasal eşit statü önemlidir. Federal hükümette eşitlik olmalıdır. Bir tarafın vetosuyla federal devlet karar almamalıdır” diye konuştu. 

“Hayvancılık, tarım ve gıda sektörü en kötü etkilenecekler” 

Kıbrıs Türk toplumunu Avrupa Birliği müktesebatına uyumlaştırmak için bir karar alındığını açıklayan Ticaret Odası Başkanı Toros, ilk kez Avrupa Komisyonu ile Kıbrıs Türk otoritelerinin işbirliği yapacağını ve uyumlaşma sürecinin başlayacağını söyledi. Bu sayede Avrupa Birliği müktesebatında nelerin olduğunu ve neler yapılması gerektiği konusunda halkın bilgilendirileceğini düşünen Toros, Kıbrıslı Rumların AB’ye girmeden yaklaşık 10 yıl önce AB’yi tanımaya başladıklarını anımsattı. 

Olası bir çözümde eğer önlem alınmazsa en kötü etkilenecek sektörün hayvancılık, tarım ve gıda sektörü ve üreticilerin olduğunu belirten Toros, acil önlem alınmaması ve gerekli çalışmaların yapılmaması halinde bu sektörlerin ciddi darbe alacağını ifade etti.