Adalet Bakanlığı, Şırnak'ın Cizre ilçesindeki sokağa çıkma yasağının kaldırılması ve operasyonların durdurulması istemiyle yapılan başvurular nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Türkiye'den istediği bilgileri hazırlıyor.
Diyarbakır Barosu avukatlarından Muhammed Neşet Girasun ile Batman Barosu'ndan avukat Erkan Şenses, Cizre'de yaşayan Ömer Elçi adına, ilçedeki sokağa çıkma yasağının kaldırılması ve operasyonların durdurulması için doğrudan başvuru yaptı.
Ankara Barosu avukatlarından Oya Aydın da Sur ve Cizre'de yaşayan 6 kişi adına AİHM'e ayrı başvuruda bulundu.
Başvurularda, Şırnak Valiliğinin 14 Aralık günü ilan ettiği sokağa çıkma yasağının kaldırılması, güvenlik operasyonlarının durdurulması veya uluslararası standartlara uygun yürütülmesi için geçici tedbir talebinde bulunuldu.
Başvuruyu incelemeye alan AİHM, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nden konuyla ilgili bilgi istedi. AİHM tarafından Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dışilişkiler Genel Müdürlüğüne gönderilen yazıda, Türkiye'ye 8 Ocak gününe kadar süre verildi. Mahkeme, başvurucunun yasal temsilcilerine de 21 Ocak tarihine kadar esas başvuruyu yapmaları için çağrıda bulundu.
AİHM, hükümetin göndereceği metinde cevap vermesini istediği 3 soruyu da yöneltti. Sokağa çıkma yasağının yasal dayanağının ne olduğu, sokağa çıkma yasağının uygulandığı bölgede yeterli sağlık hizmetlerinin sunulup sunulamadığı ve temel ihtiyaçların karşılanıp karşılanamadığı, başvurucunun evini terk etmek istemesi halinde tahliyesinin sağlıklı bir şekilde yapılıp yapılamadığı sorusunun da cevaplanması istendi.
Adalet Bakanlığı, AİHM'in yazısı üzerine, Türkiye'den istenen bilgileri hazırlıyor. Bakanlık, 8 Ocak'a kadar AİHM'in sorduğu, "sokağa çıkma yasağının yasal dayanağı", "bölgede yeterli sağlık hizmeti sunulup sunulmadığı, temel ihtiyaçların karşılanıp karşılanamadığı" ve "başvurucuların evini terk etmek istemesi halinde tahliyesinin sağlıklı bir şekilde yapılıp yapılamadığı" sorularına yanıt gönderecek.
ANAYASA MAHKEMESİ TEDBİR İSTEMLERİNİ REDDETMİŞTİ
Cizre'de yaşayan İrfan Uysal, Evin Çağlı, Osman Kültür, Maşallah Özdemir, Halise Kulja, Nevroz Yılmaz, Abdulkerim Pusat ve Sedat Aydın, Şırnak Valiliği ve Sur Kaymakamlığınca uygulanan sokağa çıkma yasağına karşı Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.
Yüksek mahkeme, başvurucuların sağlık hizmetlerine ve temel ihtiyaçlarına ilişkin taleplerinin karşılanmadığına dair derhal tedbir kararı verilmesini gerektirecek bir durum bulunmadığı sonucuna vararak, başvuruları reddetmişti. Bunun üzerine başvurucuların avukatları, konuyu AİHM'e taşıdı.
AVUKAT OYA AYDIN'IN BAŞVURUSU
Sur'da yaşayan bir kişi ile Cizre'de yaşayan 5 vatandaş adına AİHM'e başvuruda bulunan avukat Oya Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sur'da yaşayan başvurucunun evini terk ettiğini ancak yasak nedeniyle evine dönemediğini, Cizre'de yaşayan başvuruculardan ikisinin hamile, birinin felçli hasta, birinin 80 yaşında kalp ve tansiyon hastası, diğerinin ise 15 yaşında engelli bir çocuk olduğunu söyledi.
Bu kişilerin temel gıda ve sağlık ihtiyaçlarının karşılanmadığını öne sürdüklerini belirten Aydın, bu kişilerin her an öldürülme tehlikeleri bulunduğunu da ifade ettiklerini anlattı.
Başvuru dilekçesinde, sivil toplum örgütlerinin raporlarını esas aldıklarını vurgulayan Aydın, AİHM'in başvuruyu ciddiye alarak, Türkiye'ye sorular yönelttiğini bildirdi.
Oya Aydın, "AİHM Türkiye'ye, bu kadar uzun süreli ve bu kadar kişiyi etkileyecek bir sokağa çıkma yasağının hukuksal dayanağını sordu. Sağlığa erişebilme konusundaki iddiaların belgelerle açıklanmasını istedi. Üçüncü olarak da yaşam hakkını kaybeden ve kaybetme riski altında olan herkes için 'tamam sen örgüt üyesi kişilere karşı bir operasyon yapabilirsin ama sivillerin yaşam haklarını korumak için ne tedbirler alıyorsun, bunları bana anlat' dedi" diye konuştu.
Avukat Erkan Şenses de AİHM'e yaptıkları başvuruda, uzun süreli sokağa çıkma yasağının ev hapsine dönüştüğünü, bunun da insanlık dışı muamele, özgürlük ve güvenlik hakkının ihlali anlamına geleceğini iddia ettiklerini, sivillerin yaşam haklarının korunması için önlem alınmasını da istediklerini kaydetti.
