“14 Haziran Dünya Gönüllü Kan Bağışçıları Günü”nde Başkent Lefkoşa’da kan bağış kampanyası gerçekleştirilecek; yetersiz kan bağışı, kan bağışında sürekliliğin önemi gibi konulara dikkat çekilecek.
“Gönüllü kan bağışına” ve “güvenli kana” da vurgu yapılacak; “Kan verelim, sağlıklı olalım, hayat kurtaralım” sloganıyla düzenlenen kampanya, Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği ile Sağlık Bakanlığı işbirliğinde yarın 09.00 ile 14.30 saatleri arasında Lefkoşa Kuğulu Park’ta yapılacak.
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Asbaşkanı Dr. Sonuç Büyük, konuyla ilgili yazılı açıklamasında “Ülkede 20 bin ünite kana ihtiyaç var, bulunabilen 11 -12 bin civarında. Böylesi önemli bir konuda tüm vatandaşların, örgütlerin, kurum ve kuruluşların desteğini almak bizler için önem arz ediyor” dedi.
Dr. Sonuç Büyük, açıklamasında kan bağışı konusundaki sıkıntılara da dikkat çekti.
“KAN BANKASI BİRİMİ’NDE SÜREKLİ BİR HEKİM BULUNDURULAMIYOR”
Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ndeki Kan Bankası Birimi’nde sürekli bir hekim bulundurulamadığını kaydeden Büyük, hekim eksikliği nedeniyle kan alma işlemlerinin çoğu zaman süreklilik arz etmediğini, kişilerin hekim tarafından sorgulanmadan kan verdiğini söyledi.
Büyük, burada kan alma ekibi olmadığını da ifade ederek, çoğu zaman gönüllü kan bağışçılarının aynı andaki taleplerine cevap verilemediğini kaydetti.
“20 BİN ÜNİTE KANA İHTİYAÇ VAR...BULUNABİLEN 11 -12 BİN ÜNİTE CİVARINDA”
Ülkede yıllık 20 bin ünite kana ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Büyük, söz konusu ihtiyacın yürütülen kampanyalarla sağlanmaya çalışıldığını anımsattı, “11 -12 bin ünite civarında kan bulunabiliyor ama bu da süreklilik arz etmiyor” dedi.
Sonuç Büyük, Thaleassamia hastaları için yaklaşık 7 bin 680, kanser hastaları için 2 bin 400, diyaliz hastaları için 600 ünite, açık kalp ve ortopedi operasyonlarıyla trafik kazaları ve diğer kanamalı hastalıklarla ameliyatlar için 10 bin üniteye yakın kana ihtiyaç olduğunu söyledi.
“LİSTELER OLUŞTURULUP KİŞİLERE SIRAYLA ULAŞILMALI”
Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği As Başkanı Büyük, “Bu ihtiyacın karşılanması sadece gönüllü kan bağışçılarından oluyor. Bu nedenle sürekliliği sağlamak ve eksikleri gidermek için listeler oluşturulup kişilere sırayla ulaşılmalı” dedi.
BAĞIŞ KRİTERLERİ
“Her insan kan bağışı yapamaz” diyen Sonuç Büyük, kan bağışçısının neden seçildiğini ve kriterlerin ne olduğunu özetle şöyle aktardı:
Kan bağışçısı seçiminin iki temel amacı vardır. Kan bağışı esnasında veya sonrasında bağışçıyı etkileyebilecek olası olaylardan korumak ve kan alacak hastaları enfeksiyon bulaşıcı veya bağışçının kullandığı ilaçların yan etkisinden veya diğer tıbbi risklerden korumaktır.
Kişi kan bağışından 2 saat önce tam bir öğün yemek yemiş olmalı, kan bağışı yapacak kişinin 19 yaşından gün alması 66 yaşından gün almamış olması, ilk kez kan verecek olanların ise 61 yaşını geçmemesi, düzenli kan verenlerin ise 70 yaşını geçmemesi gerekmektedir.
Kan verme aralığı erkeklerde 3 ay, kadınlarda 4 aydır. Yılda bir defayı geçmemek kaydıyla zorunlu durumlarda aralık 2 ay olabilir.
Çok yüksek ve çok düşük tansiyona sahip kişiler kan verememektedir. AIDS ve hepatit taşıyıcı gibi bulaşıcı enfeksiyon hastalıklarına sahip olanlar, anafilaksi bazında alerjik reaksiyonları olanlar kan bağışı hiçbir zaman yapamamaktadır. Bazı hastalıklarda ise bulgular düzelene kadar kişiler kan verememektedir. Bu nedenle kan bağışı için başvuran hastaların doktor tarafından detaylı bir şekilde sorgulanmaları gerekmektedir.
İdeal olan ve Avrupa ülkelerinde de uygulanan şudur; kan bankası ünitelerinde, kişiler önce danışmada karşılanmakta, kayıt memuru tarafından kaydedilmekte, doktor tarafından sorgulanıp izin verilenler kan bağışı yapmaktadır.”
ABO KAN GRUBU SİSTEMİNİ BULAN LANDSTEINER’İN DOĞUM GÜNÜ 14 HAZİRAN
Öte yandan Sonuç Büyük, 14 Haziran’ın ABO kan grubu sistemini bulan Nobel ödüllü bilim insanı Karl Landsteiner’in doğum günü olduğunu aktararak, “Bu nedenle her yıl tüm dünyada Dünya Gönüllü Kan Bağışçıları Günü olarak kutlanıyor” dedi.
