Haluk Doğandor

Vakıflar İdaresi ile yatırım amacıyla Mare Monte Otel ve çevresindeki araziyi kiralayan Net Holding arasında 21 Ağustos 2007 tarihinde imzalanan anlaşmanın üzerinden 7 yılı aşan bir süre geçmesine rağmen Net Ltd.’in varılan anlaşma gereği gerekli yatırımları zamanında yapmadığı, yayınlanan Sayıştay raporunda gerekçeleriyle ortaya koyuldu. Hatta Net Ltd. in Vakıflar İdaresi’ni mahkemeye vermekle zaman kazanmaya çalıştığı bilgisi edinildi.

8 yıl 6 ay geçti ortada yatırım yok, oysa 6 yılda bitmesi gerekiyordu

Yılan hikâyesine dönen Mare Monte Otel’in kiralanmasıyla ilgili olarak, 21 Ağustos 2007 tarihinde imzalanan anlaşma maddesine göre, anlaşmanın ardından ilk 1,5 yılı projelendirme süresi olmak üzere toplam 6 yıl içinde yatırımın tamamlanması gerekiyordu. Oysa bugün anlaşmanın yapıldığı 21 Ağustos 2007 tarihinden itibaren 8 yıl 6 ay geçmesine rağmen yatırım tamamlanmış değil. Bu bile sözleşmedeki 29. Maddeye uyulmamasından dolayı Mare Monte Otel kiralamasının feshine neden olabilir.

Net Ltd. sözleşmede imzaladığı toplam yatak sayısına da uymadı

Sözleşme gereği maddelere eklenen turistik tesisin toplam yatak kapasitesi 1484 olarak belirtildi. Ancak Net Ltd. Şehir Planlama Dairesi’ne sunduğu 2008 yılı genel vaziyet planında yatak kapasitesini 1030, 2010 yılında 1215, 2011 yılında ise 1011 olarak gösterdi.

Oysa sözleşmenin 7. Maddesine göre Net Ltd. toplamda 1484 yatak kapasiteli olan 800 yataklı 5 yıldızlı otel, 684 yataklı bungalov, golf tesisleri, teleferik tesisleri, alışveriş merkezi, su parkı fonksiyonlarını içeren yeni bir turistik tesis inşasını gerçekleştirmeyi kabul ve taahhüt etmişti. Ancak, KKTC Meclisi tarafından onaylanan ön anlaşma ile Vakıflar Örgütü ve Net Ltd. arasında imzalanan sözleşmede yatak kapasitesi 1484 olarak belirtilmişti. Buna rağmen, Net Ltd. 2008, 2010 ve 2011 yıllarında Şehir Planlama Dairesi’ne sunduğu genel vaziyet planlarında yatak kapasitelerini sırasıyla 1030, 1215 ve 1011 olarak belirtmiş ve imzaladığı sözleşmeye sadık kalmadığı ortaya çıkmıştır.

Net Ltd anlaşmada imzaladığı kira bedellerini ödemedi

21 Ağustos 2007 tarihli sözleşmenin 6 (c). Maddesine göre kira bedellerinin zamanında ödenmemesi halinde Vakıflar Örgütü’nün anılan sözleşmeyi feshetme ve kiralanan emlakin tahliyesini talep etme hakkına sahip olduğu belirtilmişti. Sayıştay’ın düzenlemiş olduğu raporun bulgular bölümünde belirtildiği üzere Net Ltd. 1 Eylül 2012 – 31 ağustos 2013 dönemine ait kira bedeli olan 100,666,7 Stg, 1 Eylül 2013 – 31 ağustos 2014 dönemi kira bedeli olan 720,000 Stg ve 1 Eylül 2014 – 31 Ocak 2015 dönemi kira bedeli olan 303,143,25 Stg olmak üzere toplam 1,123,809,95 Stg kira bedelini ödemediği belirtildi.

Net Ltd hiç mi kar etmiyor?

Sayıştay Başkanlığı 12 Şubat tarihinde yayınladığı denetim raporunda şu bulguları yaptı; Net Holding A.Ş.’nin KKTC’de faaliyet gösteren firmalarının işletmesini yaptıkları otellerin 2008-2012 döneminde zarar beyan ettiklerini belirten Sayıştay, Net Ltd.’nin ilerleyen yıllarda da zarar beyan edebileceklerini var sayarak, Vakıflar Örgütü ile Net Ltd. arasında imzalanan 20 Mayıs 2014 tarih ve K/171/2014 sayılı kararı ile kar payı oranının ilk 5 yıl %2,5, 5 yıldan sonra da %3’e yükseltilmesi sözleşmesinin Vakıflar Örgütü’nün gelirlerini artıran bir düzenleme olmadığı ifade edildi.

Kar üzerinden değil gelirden pay alınmalı

Net Ltd.’nin sürekli zarar gösterdiğini ifade eden Sayıştay Başkanlığı, “Bu görüşlere göre Vakıflar Örgütü sözleşmelerinde yer alan yıllık net kar üzerinden kar payı alınması düzenlemesi yerine, gelir üzerinden pay alınması düzenlemesinin getirilmesi değerlendirilmelidir” dedi ve bunu da raporunun sonuç bölümünde vurguladı.

Kira bedeli düşürülemez

Vakıflar Örgütü ile Net Ltd. arasında 21 Ağustos 2007 tarihinde imzalanan mevcut sözleşmeye göre Vakıflar Örgütü’nün elde edeceği kira bedelinin, Sayıştay Başkanlığı tarafından yapılan hesaplamalara göre yaklaşık 47.824.686 Sterlin olarak belirtildi. Kiralanan arazinin Taşınmaz Hazine Malları Kira ve Değer Takdir Komisyonu tarafından arazinin bir bölümünün sit alanı olduğu ifade edildi. Sit alanı olması nedeniyle 100,000 sterlin olarak belirlenen dönüm başı rayiç bedeli ile arazinin üzerinde bulunan binaların toplam rayiç bedeli dikkate alındığında toplam kira bedelinin 68.561.535 sterlin olacağı hesaplanmış. “Vakıflar Örgütü Yönetim Kurulu’nun 20 Mayıs 2014 tarih ve K/171/2014 sayılı kararında belirlenen kira bedelleri dikkate alındığında ise Vakıflar Örgütü’nün elde edeceği kira bedelinin 18.830.000 sterline düşeceği görülmektedir” diyen Sayıştay Başkanlığı bunun kabul edilemez olduğunu belirtti.

20 Mayıs 2014 tarihli Vakıflar Yönetim Kurulu kararları iptal edildi

Bu bağlamda da değiştirilmiş şekliyle 1871978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 22. Maddesine muhatap kalınmaması için Vakıflar Örgütü Yönetim Kurulu’nun 20 Mayıs 2014 tarih ve K/171/2014 sayılı kararının iptal edilmesi gerektiği sonucuna varıldı.

Anlaşma feshedilirse 1.500.000 Sterlin ne olacak?

21 Ağustos 2007 tarihli sözleşmenin 3. Maddesine göre “Net Ltd. Vakıflar Örgütü’ne ödediği 1.500.000 Sterlin peşinat bedelini, anılan sözleşmenin fesih edilmesi de dâhil olmak üzere herhangi bir şekilde tarafına iade edilmeyeceğini, bu bedelin Vakıflar Örgütünün geliri olduğunu kabul ve deruhte etmiştir” denildi. Sözü edilen maddeden açıkça görüleceği üzere Net Ltd. tarafından Vakıflar Örgütüne ödenen peşinat bedelinin firmaya iade edilmesinin mümkün görülmediği Sayıştay raporunda da açıkça belirtilmiştir.

Sözleşme fesih edilirse Net Ltd. tazminat talebinde bulunamaz

Sayıştay raporunda, bazı maddelere kısmen veya tamamen uyulmamasından dolayı Vakıflar Örgütü’nün sözleşmeyi 29. Maddeye tabi olarak feshetme hakkına sahip olduğu ve Net Ltd’nin tazminat talebinde bulunmayacağını sözleşmeyi imzalayarak kabul ettiği vurgulandı.

Sayıştay raporu Net Ltd’in kaderini belirleyecek

Sayıştay Başkanlığı’nın 12 Şubat 2015 tarihinde yayınladığı rapor sonrasında Vakıflar İdaresi ile Net Ltd. arasında devam eden mahkemenin seyrinin ne olacağı merak konusu oldu. Sayıştay raporuna göre Net Ltd. ya Vakıflara olan birikmiş borçlarını ödeyecek, sözleşme şartlarına uyacak, ya da anlaşmayı fesih ederek hiçbir tazminat talebinde bulunamadan Mare Monte Otel projesinden vazgeçecek.