AB Komisyonu’nun Yeşil Hat Tüzüğü’nün 2015 yılındaki işleyişine ilişkin hazırladığı ve bugün benimsenmesi beklenen raporda, tüzüğün beklen sonucu getirmediği, bunun sebebinin de tüzüğün hedeflerinin kısıtlı olması ve Kıbrıs Rum hükümetinin bazı uygulamaları olduğu bildirildi.

Fileleftheros gazetesi, “Doğrudan Ticaret Tüzüğüyle Flört” başlığı altında verdiği haberinde, AB Komisyonu’nun Güney Kıbrıs ile KKTC arasında ticareti düzenleyen Yeşil Hat Tüzüğü’nün 2015 yılındaki işleyişine ilişkin hazırladığı raporda, tüzük çerçevesinde gerçekleşen ticaretin yeterli olmadığı izlenimi verilerek doğrudan ticaretle “flört edildiğini” yazdı.

Habere göre, raporda, 2015 yılında gerçekleştirilen ticaretin 3 milyon 619 bin 736 Euro olduğu ve  3 milyon 520 bin 45 Euro’luk ticaret gerçekleştirilen 2014’e oranla az bir artış gerçekleştiği belirtildi.

Komisyon, tüzüğün belirlenmiş amacından ötürü ticaret hacminin düşük düzeyde kaldığı değerlendirmesinde bulunduğunu yazan gazete, “düşük ticaret hacminin sebebinin, tüzüğün belirlenmiş amacı olduğunu belirtmekle, tüzüğün amacının genişletilmesi imasında bulunulduğu” yorumunu yaptı.

Habere göre, raporda, Rum Yönetimi’ne atıfta bulunularak, tüzük çerçevesindeki ticaret hacminin düşük olmasının bazı sebepleri de sıralarında. Rapora göre, hacmi yedi buçuk tondan fazla olan Kıbrıs Türk kamyonlarının Güney Kıbrıs’a geçememesi de bu sebeplerden bir tanesidir. Kıbrıs makamlarından bu sorunu çözmesini bekleyen komisyonun, bu sorununun çözülmesinin ticaret hacminin artmasına önemli katkı sağlayacağı görüşünde olduğu belirtildi.

Gazete, komisyonun Kıbrıs Rum makamlarından “bu konuda bir çözüm öngörüldüğü” bilgisini aldığını yazdı.

Rum makamlarının bugüne kadar KKTC’den Avrupalı turistleri taşıyan Kıbrıs Türk otobüslerinin Güney Kıbrıs’a geçişine izin vermemesini de bir diğer neden olarak gören komisyon, Rum sağlık denetleme birimlerinin, KKTC’deki üretim süreçlerine ilişkin endişelerinden ötürü, işlenmiş hiçbir gıdanın Güney Kıbrıs’a geçirilmesine izin vermemesi de bir diğer neden olarak gösteriliyor.

Komisyon, bu maddeye ilişkin olarak, Yeşil Hat tüzüğü çerçevesinde KKTC’deki üretimin AB standartlarına göre mi gerçekleştiğini değerlendirme ve kontrol amaçlı bir girişimin mevcut olmadığını ifade etti.

Raporda, Rum makamların ürünlerden daha ayrıntılı analiz amaçlı örnekler alabileceğini vurgulayan komisyon, “tüm işlenmiş gıdaların ticaretinin engellenmemesi gerektiğini” belirtti.

Komisyon raporunda, Kıbrıslı Türklerin, ürünlerinin Güney Kıbrıs’taki marketlerde – mağazalarda satışlarında ve reklam yapabilme konusunda zorluk yaşadıklarına değindikleri de aktarıldı.

Her iki taraftan tüccarların işbirliği yapmakta “idari sorunlarla” karşı karşıya kaldıklarını belirten komisyon, tüccarların “iş yerlerinin gereksinimleri temelinde ticari alış veriş yapmakta özgür olmaları gerektiği” vurgusunda bulundu.

Raporda Kıbrıs Türk toplumuna da eleştirilerde bulunulduğunu yazan gazete, “mevcut ticaret rejiminin her zaman istikrarlı şekilde uygulanmadığı, bunun sonucunda da sürdürülebilir ticari ilişkilerin kurulmasının zorlaştığı” tespiti yapıldığını iddia etti.

Raporda, “Hellim” konusunun AB Komisyonu’nun önünde olduğu, Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın canlı hayvan ve süt ürünlerinin ticaretindeki sınırlamaların kaldırılması talebinde bulunduğu ve Rum makamların, Yeşil Hat Tüzüğü çerçevesinde ticareti yapılabilen ürünlerin listesini genişletmeyi inceleme niyetinde oldukları ifade edildi.

Komisyon ayrıca, balık çiftliklerince üretilen balıkların ticaretine izin verilmesi talebini de inceliyor.

Gazete, Kıbrıslı Türklerin finansmanı konusunda ise raporda, Kıbrıs sorununun çözümünün desteklenmesi ve yeni sınır kapılarının açılması için, tıpkı 2015’te olduğu gibi, ödenek sağlamaya devam edileceğinin belirtildiğini yazdı.

KAÇAK GÖÇMEN SAYISINDA ARTIŞ

Komisyonun raporunda KKTC’den Güney Kıbrıs’a kaçak göçmen geçişinde, 2014 yılına oranla, yüzde 30 artış gerçekleştiği belirtilerek, Güney Kıbrıs ve İngiliz Üsleri yönetimlerinden bu konuda tedbir almalarının talep edildiği kaydedildi.

Rum polisinin rakamlarına göre, 2015 yılında Yeşil Hat’tan Güney Kıbrıs’a geçen kaçak göçmenlerin sayısının bin 290 olarak belirtildiği raporda, kaçak ticaretin de, geçmiş yıllara göre aynı düzeylerde devam etmesinin endişe verici olduğu vurgulandı.

Rapora göre, KKTC’den Güney Kıbrıs’a kaçak ticaret vakalarında 2 bin 689 el koyma olayı yaşanırken, ilk ürün olarak tütün ürünleri başı çekti.

Raporda, bir diğer dikkat çekici unsur ise, 2015 yılında Yeşil Hattı kullanan AB vatandaşlarının sayısında bir önceki yıla göre büyük düşüş yaşanması oldu.

AB vatandaşlarının 2014 yılındaki geçiş sayısı 732 bin 856 iken, bu rakam 2015 yılında 491 bin 860 olarak kaydedildi.