Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in yoğunlaştırılmış müzakereler çerçevesindeki bugünkü görüşmesi Rum basınının ana gündem konusu oldu.

Gazeteler Güvenlik, Garantiler ve Toprak konularına, 2004 Annan planından beridir ilk kez bugün giriş yapılacağına dikkat çektiler.

Simerini “Toprak ve Garantilerde Poker Başlıyor… Lefkoşa’nın İşgal Orduları Hakkındaki Pozisyonu Net… Dikenli Başlıkları 2004’ten Sonra İlk Kez Açıyorlar” başlık ve spotlarıyla manşete çektiği haberinde “yakın dönemde müzakere dinamiğinin, liderlerin bugün açacağı Güvenlik, Garantiler ve Toprak başlıklarına bağlı olacağını” yazdı.

Bugün ele alınacak konuların Rum tarafı için “yaşamsal önemde”, Kıbrıs Türk tarafı için ise “kırmızı çizgi” olduğunu, Rum tarafının bugünkü görüşmeyi “zor ama çok önemli bir görüşmenin başlangıcı” addettiğini kaydeden gazete Anastasiadis’in önceki gün dile getirdiği şu sözü hatırlattı: “Devam eden yoğun diyalog devam edecek çünkü cuma (görüşme)  final aşaması olmayacak,  tarafların toprak düzenlemeleri, güvenlik ve garantiler gibi önemli konulara nasıl yaklaştığını görmemiz için bir görüş alış-verişinin başlangıcı olacak.” 

Habere göre, Rum Sözcü Nikos Hristodulidis ise Rum tarafında gerçekleştirilen Dış Rumlar toplantısında yaptığı açıklamalarda, Rum tarafının güvenlik konusundaki şu iki argümanından söz etti:

“1-Çözüm çerçevesinde Türkiye tarafından askeri garanti olamaz veya Türk ordusu Kıbrıs’ta kalamaz. Keza Türkiye’de yaşananlar bu argümanımızı güçlendiriyor.

2-Türkiye’deki gelişmeler, ya mevcut kabul edilemez Türkiye’ye bağımlılık durumunu veya Kıbrıs Cumhuriyeti’nde, yeniden birleşmiş AB üyesi Kıbrıs’ta ortak geleceği tercih etmesi gereken Kıbrıslı Türklere de net bir mesaj veriyor.”

Gazete Hristodulidis’in bugünkü görüşmeyle ilgili şu sözünün de altını çizdi: “Samimi ve gerçekçi olmalı,  yarın bir anlaşma olmasını veya sonuç çıkmasını beklememeliyiz. Yarın, bütün müzakere süreci açısından belirleyici olacak zor bir görüşmenin başlangıcı olacak ancak talep ettiğimiz neticeleri başarmayı umuyoruz.”

Habere göre Hristodulidis bugün liderlerin, gündemdeki konularda özlü bir görüş alış verişinde bulunacağı öngörüsünde bulundu ve ardından, “mantıken Ağustos’un son haftası başlayacak ve Anastasiadis’in BM Genel Kurul toplantısına gideceği aya kadar sürecek” bir sonraki turun görüşme günlerini ve gündemini belirleyeceklerini söyledi. Hristodulidis “Sabırlı olalım. Müzakereler Kıbrıs aidiyetindedir ve prosedürün nasıl ilerleyeceğine liderler karar verecek” dedi.

Gazete Ağustos’un ikinci yarısından sonra yoğun bir görüşme programı olacağına dair bilgi edindiğine işaret ederek “Yakınlaşma ve iki tarafın istekli olması şartıyla Eylül’den sonra, yani Ekim, Kasım ve Aralık’ta Mülkiyet teferruatlı şekilde görüşülecek”  ifadesini kullandı.

“TÜRKİYE’DEKİ GELİŞMELER GÜVENLİK VE GARANTİLER ARGÜMANLARIMIZI GÜÇLENDİRİYOR”

Gazeteye göre Hristodulidis’e Türkiye’deki gelişmelerden sonra Rum tarafının Kıbrıs sorunundaki stratejisinde değişiklik olup olmadığı soruldu. “Türkiye’deki gelişmeleri çok yakından takip ediyoruz. Türkiye’deki gelişmeler, kaçınılmaz olarak Kıbrıs sorunundan dolayı müzakere masasındaki gelişmeleri etkiliyor” dedi.

“Kıbrıs Türk liderliği Türkiye’deki istikrarsızlık nedeniyle Türk tehlikesini anladı mı?” şeklindeki bir soruya karşılık da Hristodulidis “Kıbrıs Türk toplumu adına konuşmam doğru olmaz. Her şey müzakere masasına bağlı olacak ancak genel hatlarıyla, yalnız Kıbrıslı Türklerin değil uluslararası toplumun da Türkiye’deki gelişmelerin bizim güvenlik ve garantilerle ilgili argümanlarımızı güçlendirdiğini anladığını düşünüyorum” cevabını verdi.

Dış Rumlara yapılan bilgilendirmenin içeriği de sorulan Hristodulidis şunları söyledi: “Başkan Anastasiadis, Dışişleri Bakanı Yoannis Kasulidis’in ve Müzakerecinin yaptığı bilgilendirme haricinde ben de Kıbrıs sorununun çözümünde izlemekte olduğumuz stratejiyi anlatma fırsatı buldum. İşgale son verme ve vatanımızı yeniden birleştirme ortak hedefimizi nasıl başarabileceğimize dair görüş alış verişinde bulunduk. Müzakere masasındaki durum ve iki lider arasında yarın yapılacak çok önemli görüşme hakkında bilgi de verdim.”

“EKİM’DE AL-VER”

Politis “Müzakereyi Toprak Belirliyor… 2004’ten Beri İlk Kez Gündemde… Haritalar ve Kat’i Sonuçlar Olmadan Niyetler Ortaya Çıkacak” başlıklı manşet haberinde bugünkü görüşmenin, “tarafların Toprak ve Garantileri, nihai al-verde Mülkiyet ve Dönüşümlü Başkanlığa bağlamaya bir adım daha yaklaşacaklarından, son ayların en önemli görüşmesi olduğunu”  yazdı.

Edindiği bilgilere dayanarak Rum tarafının bugün, Lefkoşa eski Havaalanı’ndaki görüşme salonuna temel ilkeler ile “yani, toprak düzenlemeleri aracılığıyla, daha çok Kıbrıslı Rum’un Kıbrıs Rum idaresi altında geri dönmesi ve gerekecek tazminatın azaltılmasını sağlanarak mülkiyetteki olgular kolaylaştırılabilir fikrini ileri götürmeye hazırlıklı” gideceğine işaret eden gazete özetle şunları aktardı:
“Geçmişte de görüldüğü gibi Toprak başlığı Mülkiyet başlığıyla birbirini etkiler ve böylece muhtemel birleşmeleri, aynı şekilde dönüşümlü başkanlık ve Kıbrıslı Türklerin siyasi eşitliğinin tanınması ile güvenlik sistemi ve garantilerde yapılması gerekli değişikliklerle birleştirilmesi de, sonraki al-ver aşamasını hazırlar.

Elbette al-ver’in Ağustos’un son haftasında da, Eylül başlarında da başlaması beklenmiyor.  O zaman ne olacağı, liderlere bağlı ancak son haftalarda kaydedilen yakınlaşmaların genişletilerek tarafların, Ekim başlarında (Anastasiadis BM Genel Kurulu için gideceği New York’tan dönmüş olacak) al-ver’e geçmek konusunda yakınlaşmaları için yapılması gereken işler var.”

Alihtia manşet haberine “Yangın Üçgeni… Toprak-Güvenlik-Garantiler Bugün İlk Kez Masaya Yatırılıyor” başlığını attı.

Gazete Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastaiadis’in müzakerelerin gidişatı hakkında bilgi vermek üzere Rum Siyasi Parti Başkanları Konseyi’ni yarın toplantıya çağırdığını, yarınki toplantıda Rum Ulusal Konseyi’nin işleyiş çerçevesinin de yarın ilk kez görüşüleceğini yazdı.

ANASTASİADİS “BUGÜNE KADAR VARILAN UZLAŞILAR ÇÖZÜM İÇİN YETERLİ DEĞİL”

Gazete Anastasiadis’in DışRumlar toplantısında yaptığı ve “Bugüne kadar varılan uzlaşılar Kıbrıs sorununun çözümü için yeterli olmadığını, bu yüzden bugünkü liderler görüşmesinin çok önemli olduğunu” söylediği konuşmasından detaylara yer verdi.

Habere göre Anastasiadis “Bugüne kadar Kıbrıs Türk liderliğiyle serbest dolaşım, çalışma ve mülkiyet hakkı üzerinde uzlaştık. Ancak halen, mülkiyet veya toprak düzenlemeleri, özellikle de güvenlik ve garantiler konuları askıda duruyor. Kıbrıslı Türk liderle (bugünkü) görüşme de, devam edecek olan yoğunlaştırılmış diyalog da çok önemlidir” dedi.

KIBRISLI TÜRKLERE MESAJ…

Anastaiadis konuşmasında Kıbrıslı Türklere de şu mesajı verdi:

“Müteveffa III. Makarios, iki bölgeli iki toplumlu federasyonu ya öncelikli ihtiyaç veya gerçekçilik nedeniyle kabul etti çünkü Kıbrıs Türk toplumunun endişeleri nedeniyle oluşan sorunların aşılmasını istiyordu.

Üniter bir devletin hem de coğrafik olarak iki bölgeli iki toplumlu federasyona dönüştürülmesini kabul ederek, toplumlardan birinin, belirli bir bölgede, diğerinin de başka belirli bölgede yaşayacağı veya o bölgeyi idare edeceğini güvence altına alırsınız.

Merkezi hükümetin bölgesel hükümetlere, her bir eyaletin sakinlerinin iradesini değiştirecek şekilde müdahale etmeyeceği konusunda anlaştığımıza göre, insan haklarını gözeten ve güvence altına alan Avrupa Birliği’nin tam üyesi olduğumuza göre,  endişeleri gidermenin başka yöntemleri  olduğuna göre bazılarımızın, Kıbrıslı Türklerin endişelerini güvence altına almak için garantilerin, işgal ordularının idamesini veya bir miktar işgal ordusu kalmasını olmazsa olmaz olduğunu söylemesine neden görmüyorum.

Kıbrıslı Rumların da 42 yıldan beridir işgalin, istilanın, işgal ordusunun mevcudiyetinin etkilerini yaşadıkları için aynı derecede endişeleri olduğunu anlamalıdırlar.”

Fileleftheros haberini “Zorluklara İlk ‘Dalış’…  Toprak ve Güvenlik Akıncı ve Anastasiadis’in Bugünkü Gündeminde” başlığı altında özetledi.