BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide ile Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis arasında, hidrokarbon konusunun sürecin sonunda müzakere masasında ele alınması konusunda polemik yaşandı.

Eide, Anastasiadis’in hidrokarbonla ilgili bütün konuların müzakere sürecinin sonunda masada olacağını söylediğini açıkladı. Anastasiadis ise Eide’yi yalanlayarak, “Bütün konuların değil, sadece geriye kalanların masada olacağını söyledim” dedi.

Simerini haberi “Eide Bütün Konular Masada Olacak Diyor, Başkan Sadece Geriye Kalan Konular... Eide (Haydi) Uzlaşın” başlığıyla aktardı.

Gazeteye göre Eide, Anastasiadis’in hidrokarbon konusunu müzakere süreci çerçevesinde görüşmeye niyetli olduğunu söyledi. Yakın zamana kadar hidrokarbonların müzakerelerin bir parçası olarak görüşülmesi konusunda bir anlaşma olmadığına işaret eden Eide, “Şu anda Sayın Anastasiadis, prosedürün sonuna doğru bütün konular masada olacak (all issues will be at the table) diyerek olumlu bir katkıda bulunuyor” ifadesini kullandı.

Eide’nin bu açıklamasıyla ilgili görüşü sorulan Anastasiadis ise “Sonunda, her şey masada olacak demedim. Uzlaşı sağlanamayan konuların, nihai çözümden önce anlaşma için geriye kalan konuların halledilmesi, bunun zamanının da ancak kapsamlı bir çözüme varılmasından hemen önce ve toprak düzenlemeleriyle ilgili haritaların sunulması halinde yapılması gerektiğini söyledim” dedi.

Anastasiadis konuyu (hidrokarbon) toprakla bağlamadığını savundu ve Kıbrıslı Türklerin toprak konusundaki hassasiyetine karşılık olarak Rumların doğal gaz hassasiyetini öne çıkardığı izahında bulundu.

Doğal gazın merkezi hükümetin yetkisinde olduğu ve doğal kaynaklar da dâhil federal devletin kaynaklarının paylaşımı konusunda halihazırda anlaşma sağlandığını söyleyen Anastasiadis şöyle devam etti:

“Bu nedenle Kıbrıslı Türkler, Ortak Açıklama sırasında veya karşılıklı öneriler sunulurken bu konuyu hiç gündeme getirmediler. Konunun, anlaşmanın bütününün tamamlanmasından önce görüşülmesi söz konusu değil ve uzlaşılacak olanlar da çözümden sonra uygulamaya konulacak.”

Gazete Anastasiadis’in yukarıdaki sözlerinin doğal gazın şimdiden ortaklaşa yönetilmesi talebine cevap olarak yorumlanmasına rağmen Rum iç cephesini tatmin etmediğini, çoğu partinin, Anastasiadis’in Türk baskılarına boyun eğerek hidrokarbonları masaya koyduğu görüşünde olduğuna işaret etti.

EIDE RUM TARAFININ KRİZİ YATIŞTIRMA YÖNÜNDEKİ HAREKETİNİ GÜVENLİK KONSEYİ’NE AKTARACAĞINI TAAHHÜT ETTİ

Habere göre Rum yönetimi, Güvenlik Konseyi’nde 26 Ocak’ta yapacağı bilgilendirme sonrasında BM Barış Gücü’nün görev süresiyle ilgili kararın oylanacak olması nedeniyle Eide’nin şu açıklamasını çok önemli buluyor:

“Sayın Anastasiadis’ten bir adım geldiğini ve bu adım üzerine daha fazlasını bina edebileceğimizi görmemiz gerekir kanaatindeyim. Şimdi bütün tarafları, Türk tarafını da bunu teslim etmeye çağırıyorum. Buna, Güvenlik Konseyi’nde işaret edeceğim. Kıbrıs’ta olanlar hakkında samimi ve gerçek bir sunum yapacağım."

Gazete Rum yönetiminin, Eide’nin kamuoyu önünde dile getirdiği bu sözlerin “aslında, Türk tarafı verimsiz olmaya devam ederken Rum tarafının krizin yatıştırılması yönünde harekette bulunduğunu Güvenlik Konseyi huzurunda teslim edeceği taahhüdü olduğu” görüşünde olduğuna dikkat çekti, Rum Sözcü Nikos Hristodulidis’in şu sözlerini aktardı:

“Sayın Eide Kıbrıs Cumhuriyeti’nin, MEB’i içindeki doğal kaynakları kullanma ve değerlendirme konusundaki beyan edilmiş hakkına vurgu yaptı ve Başkan Anastasiadis’in yapıcı yaklaşımını teslim etti ve memnuniyet belirtti. Biz BM’den olguları bizim tarafın lehine göstermesini istemiyoruz. Olguları olduğu gibi ortaya koymasını istiyoruz. Ne olduğu, diyaloğun yeniden başlamasının neden mümkün olmadığı konusunda objektif bir bilgilendirme istiyoruz.”

Alithia haberinde “Başkan Anastasiadis Espen Barth Eide’den Güvenlik Konseyi’ni Objektif Bilgilendirmesini İstiyor... Başkan Dün (Sürecin) Sonunda Bütün Konular Masada Olacak Demedim, Geriye Kalanlar Dedim İzahında Bulundu” başlık ve spotlarını kullandı.

Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis’in dün görüştüğü Eide’den, Güvenlik Konseyi’nde yapacağı bilgilendirmede, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasının neden mümkün olmadığı konusunda “objektif olmasını ve gerçek görüntüyü yansıtmasını” istediğini belirten gazete devamla Rum Sözcü Hristodulidis’in açıklamasına yer verdi.

EIDE DAVOS’TA DAVUTOĞLU İLE GÖRÜŞECEK VE ANASTAİADİS’İN ADIMINA KARŞILIK ADIM ATMASINI İSTEYECEK

Öte yandan Fileleftheros “Davos’ta ‘Yeni Tur’... Eide Davutoğlu İle Görüşecek, Bir De Türk Hareketi İsteyecek” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Eide’nin önümüzdeki hafta, İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenecek Dünya Ekonomik Forumu çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Ahmet Davutoğlu ile görüşeceğini ve Doğu Akdeniz’deki krizin yatıştırılması için bir harekette bulunmasını isteyeceğini yazdı.

Gazete BM’nin, Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis’in açıklaması ile Rum tarafının bir adım attığı, şu anda topun Türk tarafının sahasında bulunduğu görüşünde olduğu yorumunu yaptı.

Eide’nin KKTC’de ve Rum tarafında yaptığı temaslardan sonuç çıkmadığını, şimdi bir sonraki adımın, özellikle Davos sonrasında Güvenlik Konseyi’nin bilgilendirilmesi olduğunu belirten gazete Eide’nin dün Ada’dan ayrılmadan önce Güvenlik Konseyi daimi üyesi ülkelerin Güney Kıbrıs’taki büyükelçilerine bilgi verdiğini kaydetti.

Haberini “Pencerede Tan Yerini Gördü” başlığıyla iç sayfasında detaylandıran gazete Kıbrıs sorunundaki çıkmazı kırmayı başaramayan ve önümüzdeki hafta Davutoğlu ile görüşecek olan Eide’nin bir yandan tehlikeler konusunda uyarırken öte yandan –ihtimal kısıtlı olsa da- uzlaşı penceresini açık bıraktığını yazdı.

Gazete Ada’ya gerçekleştirdiği iki günlük ziyaret sırasında Eide’nin tarafların tezlerini not edip bazı taahhütler aldığını belirterek özetle şunları kaydetti:

“1- Anastasiadis’in olumlu bir katkı yaptığını ancak bunun müzakere prosedürünü çıkmazdan kurtaramadığını teslim etti. Lefkoşa tarafından atılan adım prosedür açısından kazanım addediliyor.  Aynı zamanda, harekette bulunma konusunda topun artık Türk tarafında olduğunu düşünüyor. Bu yönde sondajlarda bulundu ancak sonuç alamadı.

Söylediğine göre Başkan Anastasiadis bütün konuların prosedürün sonunda görüşülmesinden söz etti, hidrokarbon konusunun şu ana kadar hidrokarbon konusunun görüşmelere dahil edilmediğine işaret etti. Bu açıklaması Başkan Anastasiadis’in izahat yapmasına neden oldu.

2- Uzlaşı penceresini açık tutmak isteği nedeniyle ‘iki liderin müzakerelere dönmeyi hararetle istediğini’ görüyor. Ona göre sorun, müzakerelerin yeniden başlayabilmesi için olguları doğru şekilde çözemememizdir. Şimdiye oranla geleceğe dair daha büyük uzlaşma var ve bu korkunç bir paradokstur.

3- Türkiye tarafından yeni navtex yayımlanmasından önce cereyan eden perde gerisine işaret ederken, sondaj ve navtexin olmadığı kısa zaman sürecinin yapıcı değerlendirilemediğini söyledi.

4- Hedefin müzakereler değil bir noktaya varılması olduğuna işaret ederek, Güvenlik Konseyi’ne geri dönüp çözüm perspektiflerinden söz edebilmesi için, Kıbrıs’a döndüğünde görüşmelerle, belirlenmiş bir zaman çerçevesinde nasıl ve ne sıklıkla yapılacağıyla ilgili bir yapısal anlaşma olması gerektiğini kaydetti.”

Politis haberine “Anastasiadis Puan Kazandı... Eide’den Güvenlik Konseyi’nin Bilgilendirilmesi Konusunda Taahhüt... Eide Kıbrıslı Türkler Anastasiadis’in Önemli Katkısını Görsün Diyor” başlığını attı.

Haravgi ise “Başkanlık Açıklamasının İlk Yanlış Anlaşılması... Başkan Anastasiadis Eide’yi Düzeltmeye Koştu” başlığını kullandı.