Rum yönetimi BM’den izahat istemeye hazırlanırken siyasi partiler Eide’yi topa tuttu.

Simerini “Özel Danışman’ın ‘Tek Yanlı Faaliyetler’ Açıklaması Yangın Çıkardı... Espen Barth Eide Hükümetle Görüşmesinde, Tercüme Hatasından Söz Etti” başlıklı haberinde Eide’nin RİK’e mülakatında Rum yönetiminin hidrokarbonlar konusunda uzun vadeli etkileri olacak tek yanlı kararlar aldığı söyleminin Güney’de yarattığı gerilim üzerine dün Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le telefon görüşmesi yaptığını yazdı.

Gazete Anastasiadis’e RİK’e mülakatında tek yanlı kararlar ifadesini kullanmadığını, bu izlenimin tercüme hatasından kaynaklandığını söyleyen Eide’nin, mülakatın bant kaydını Rum Başkanlık Köşkü’ne göndermeyi de teklif ettiğini ancak dün geceye kadar bunu yapmadığından, tercüme hatası olup olmadığının denetlenemediğini belirtti.

Eide’nin yapıldığını söylediği tercüme hatasına işaret edilen herhangi bir yazılı açıklama da yayımlamadığına dikkat çeken gazete, Rum Yönetimi Sözcüsü Nikos Hristodulidis’in de RİK aracılığıyla Eide’ye cevap verdiğini kaydetti.

HRİSTODULİDİS: “SORUN EIDE’NİN NEDEN BURADA OLDUĞUNU ANLAMAMASIDIR”

Habere göre Eide’nin o ifadeyi, müzakerelerin yeniden başlamasına gösterdiği aşırı hevesten kullandığı görüşünü ortaya koyan Hristodulidis “Eide’yle yüz yüze de görüştük ve sorunun, Türkiye’nin neden burada olduğunu anlamaması olduğuna ve müzakerelerin yeniden başlaması çabaları çerçevesinde bu tür soru işareti yaratan görüşler belirttiğine inanıyoruz” dedi.

“Bir BM temsilcisi, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin egemenlik haklarını değerlendirmesini ‘tek yanlı faaliyet’ olarak nitelerse, sorun vardır” diyen Hristodulidis “müzakerelerin ertelenmesinin Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerinden kaynaklandığı” Rum tezini savundu.

“EIDE’NİN ‘TEK YANLI FAALİYETLER’ SÖZÜ İÇİN BM’DEN İZAHAT İSTEYECEĞİZ”

Fileleftheros “Lefkoşa BM’den Eide’nin Sözleri İçin İzahat İsteyecek” başlıklı haberinde Sözcü Hristodulidis’in, Rum yönetiminin BM ile irtibata geçerek Eide’nin Rum tarafının tek yanlı hareketleri ifadesi için izahat isteyeceğini açıkladığını bildirdi.

Gazeteye göre Hristodulidis RİK’e yaptığı açıklamada “Sayın Eide Türkiye’nin Kıbrıslı Türklerin değil kendi çıkarlarını korumaya çalıştığını anlamamış olabilir. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin doğal kaynaklarını kullanması ilk kez bu şekilde konu oluyor” iddiasında bulundu.

Simerini, Rum siyasi partilerinin Eide’ye ateş püskürdüğüne işaret ettiği haberinde AKEL Merkez Komite üyesi Stefanos Stefanu’nun, Eide’nin ifade ettiği görüşleri reddetmekten başka şansları olmadığını belirterek özetle şunları söylediğini yazdı:

AKEL: “EIDE HİDROKARBONLARLA İLGİLİ KARARLARI KIBRIS RUM TARAFININ DEĞİL KIBRIS CUMHURİYETİ’NİN ALDIĞINI GÖZ ARDI EDİYOR”

“Müzakere prosedürünün MEB’deki Türk faaliyetlerinden dolayı ertelenmiş olmasını ikinci plana atıyoruz. En önemlisi, Sayın Eide’nin Kıbrıs Rum tarafının gelecekte etkileri olacak kararlar aldığına vurgu yapmasıdır. Bu kararları Kıbrıs Rum tarafının değil uluslararası arenada tanınmış devletin aldığını göz ardı ediyor. BM Genel Sekreteri’nin Özel Danışmanı, Kıbrıs Cumhuriyeti’nden egemenlik haklarını kullanmaktan feragat etmesini isteyemez. Bu, ne görülmüş ne duyulmuş bir şeydir. Daha önce BM bizden böyle bir şey istemedi.”

TORNARİDİS: “ÖNCE BARBAROS ÇEKİLSİN”

DİSİ Meclis Grup Sözcüsü Nikos Tornaridis, Eide’nin tarafları müzakere masasına getirmeye çalışarak iyi yaptığını ancak bunun olması için önce Barbaros Hayreddin Paşa gemisinin Doğu Akdeniz’den çekilmesi, ardından da Türkiye’nin “korkutmaktan” vazgeçmesi gerektiğini savundu. Tornaridis “Türkiye tehdit ve şantaj yaparken Kıbrıs sorununda doğru bir çözüme varmak için müzakere etmemiz mümkün değildir” iddiasında bulundu.

EDEK: “TEK YANLI FAALİYETLER İFADESİ EIDE’NİN GÖREV VE YETKİSİNİ AŞIYOR”

EDEK Basın Sözcüsü Kostis Evstethiu, Eide’nin açıklamasının “çok büyük mesele olduğu” görüşünü ortaya koyarak özetle şunları söyledi:

“Tek yanlı faaliyetler ifadesi aslında Eide’nin görev ve yetkilerinin dışına çıkması meselesidir. Hükümetten, süratle BM’den, Eide’nin görev ve yetkisini kesin şekilde yinelemesini istemeye çağırıyoruz. Downer davranışlarının tekrarlanması bu sefer kabul edilmemelidir.”

Haravgi haberi “Eide’nin ‘Kıbrıs Rum Tarafının Tek Yanlı Faaliyetleri’ Açıklaması Daha Önce De Duyuldu Ne Görüldü... AKEL Başkan’ı Hareketlerin İnisiyatifini Almaya Çağırdı... Hükümet Özel Danışman ile İletişim Kurmak ve Kendisinden İzahat Almakla Yetindi” başlığıyla aktardı.

“EIDE FORMÜLÜNDE HİDROKARBONLARIN MÜŞTEREK YÖNETİMİNDEN SÖZ EDİLMİYOR”

Öte yandan Alithia, “Eide’nin Formülünde Müşterek Yönetimden Söz Edilmiyor” başlıklı haberinde Espen Barth Eide’nin, hidrokarbon krizinden çıkış için yaptığı önerinin doğal gazın müşterek yönetilmesi ile hiçbir alakası olmadığını açıkça belirttiğini yazdı.

Gazeteye göre Eide, Rum tarafında faaliyet gösteren “Kıbrıs Üniversitesi”nde düzenlenen bir etkinlikte konuşurken Rum yönetiminden, Doğu Akdeniz’de tek yanlı ilan ettiği “Münhasır Ekonomik Bölge”deki (MEB) sondajları durdurmasını istemediğini, bir başkasının benzer faaliyetlerde bulunmasını da meşrulaştırmadığını söyledi. “Önerimi liderlerden biri aşırı, diğeri az buldu” diyen Eide, her iki taraf da reddettiğinden formülünün artık masada olmadığını ekledi.

Kıbrıs Türk ve Rum taraflarından Norveç ve İngiltere’deki ‘Kraliyet Komisyonu’na benzer bir “Akil Adamlar Komisyonu” kurulması için temsilci seçmelerini istediğini anlatan Eide, bu komisyonun, gelecekteki yeniden birleşmiş federal devlet çerçevesinde hidrokarbon konusunun yönetilme şeklini görüşeceğini, çözüm olmaması durumunda önerilerinin bağlayıcılığının söz konusu olmadığını kaydetti.

Eide “Herhangi bir şeyden feragat edeceğinden korkanlar için maliyeti sıfır olacaktı” dedi ve bunun müzakere prosedürünün bir parçası mı olacağı sorusuna olumsuz yanıt verdi.

Jeopolitik ve ekonomik ortama değinirken “çözümsüzlüğün idamesi için çok kötü bir zaman” vurgusunu yapan Eide, Kıbrıs Türk ve Rum taraflarının hidrokarbon konusundaki argümanları için de “her iki görüşün de bazı dayanakları var” dedi. Eide, Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisinin sözde “MEB”de olmasının “uluslararası hukuku ihlal ettiğini” ancak “istila” olmadığını vurguladı.

EIDE: “KIBRIS SORUNU İLANİHAYE DEVAM EDEMEZ”

Kıbrıs sorununun ilânihaye devam edeceğine inanmadığını vurgulayan Eide iki tarafın bir noktada, birlikte yaşamak isteyip istemediklerine karar vermeleri gerektiğini kaydetti.

Eide’ye bu ifadesinin uyarı ve/veya tehdit mi olduğu soruldu. Tehdit edecek konumda olmadığını, tehdit etmek de istemediğini söyleyen Eide şunları ifade etti:

“Gözlemci olarak, bunun ilânihaye devam etmeyeceğini tahmin ediyorum. Yani, çözüm bulunmadan sadece ve sadece devam etsin diye çokça para ve kaynak harcayacak bir uluslararası çaba mı olacak? Bu yakın zamanda olacak demiyorum ancak sadece fiili durumun var olacağını ve hiçbir şeyin değişmeyebileceğini benimsememeniz gerekir.”