Kıbrıslı Rum göçmenler ile göçmen olmayanlar arasında Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin görüşlerde uçurum bulunduğu belirtildi. 

Politis gazetesi “Sesi Olmayan Göçmenler” başlıklı haberinde Kıbrıs Üniversitesi, Kent Üniversitesi, Kiel Üniversitesi ve St.Maris Üniversitesi öğretim görevlileri Haris Psaltis, Neofitou Loizidi, Hüseyin Çakal ve Goerge Stefanoviç tarafından, Crans Montana’dan bir buçuk yıl önce ve Crans Montana’dan 6 ay sonra yapmış oldukları araştırmanın sonuçlarına yer verdi. 

Araştırma sonuçları neticesinde, göçmen olanların, Kıbrıs sorununun çözüm parametreleri konusunda  göçmen olmayanlardan, önemli ölçüde farklı olduğunu yazan gazete öğretim görevlisi Haris Psaltis’e göre, bu görüş ayrılığının, çözüm sürecine yansımadığını, göçmenlerin veya Kuzey’de mal sahibi olanların nüfusun yüzde 40’ın teşkil etmesine karşın Bakanlar Kurulu’na bir göçmenin bile dahil edilmediğini ayrıca göçmenlerin Kıbrıs sorununun çözüm sürecine dahil olmadığını ifade ettiğini belirtti. 

İlk araştırmanın bin 605 Kıbrıslı Rum ile yapılan telefon görüşmeleri aracılığıyla Mart 2016 yılında gerçekleştirildiğini belirten gazete; “üzerinde anlaşmaya varılmış bir çözüm karşısındaki referandumda hangi görüşü ortaya koyacaksınız” şeklindeki soruya yüzde 20.9’u kesinlikle olumlu, yüzde 17.3’ünün kesinlikle olumsuz yanıtını verdiğini yazdı. 

Habere göre göçmen olan ve olmayanlar arasında ise bu oranlar değişiklik gösterirken, göçmenlerin yüzde 21.3’ü “şüphesiz evet”, göçmen olmayanların yüzde 20.5’i “şüphesiz evet”, diğer yandan ise göçmenlerin yüzde 12.5’i “şüphesiz hayır”, göçmen olmayanların ise yüzde 21’i “şüphesiz hayır” yanıtını verdi. 

Çözüm karşısında kararsız olan göçmen oranının yüzde 66.2, kararsız olan göçmen olmayanların oranının ise yüzde 58.5 olduğunu yazan gazete kararsızların önüne son 3 yıl içerisinde yoğun şekilde ele alınan garantiler, dönüşümlü başkanlık gibi parametrelerin de getirildiğini, bu konularda da göçmen olanlar ve olmayanlar arasında görüş ayrılığının bulunduğunu  belirtti. 

Habere göre dönüşümlü başkanlığın reddedilmesi konusunda göçmen olanların oranı yüzde 50.6 iken, göçmen olmayanların oranı yüzde 57.5. 

Bakanlar Kurulu’na çok az Kıbrıslı Türk’ün dahil olması konusuna göçmenlerin yüzde 13.8’inin “evet”, göçmen olmayanların ise yüzde 7.8’nin “evet” dediğini yazan gazete, başkanların, tüm konularda birlikte karar vereceği şartının, göçmenlerin yüzde 19.5’i, göçmen olmayanların 10.8’i için “evet” nedeni olduğunu  belirtti. 

Habere göre, Kıbrıs Türk başkan için Kıbrıslı Rumların kotayla oy kullanmasının, göçmenlerin yüzde 24.3’ünün çözüme dair tutumunu olumlu etkileyeceğini, göçmen olmayanlarda ise bu oranın yüzde 14.7 olduğu ifade edildi. 

Araştırmada kararsız göçmenlerin ve göçmen olmayanların tamamının 3’te 2’sinin göçmenlerin çoğunun dönmesine “evet” dediğini yazan gazete, kararsızların 3’te 1’nin ise Avrupa garantileri perspektifine “evet” dediğini belirtti. 

Habere göre göçmenlerin yüzde 73.4’ü, göçmenler arasında göçmenliğin haklarının adil bir şekilde tahsis edilmediğini  düşünürken, yüzde 68’i ise bu haksızlığın ortadan kalkması için talepkar bir tutum sergilemeye hazır olduğunu da ifade etti. 

Gazete, 811 kişinin katılımıyla 23 Kasım-28 Aralık 2017 tarihlerinde gerçekleştirilen ikinci araştırmada, Crans Montana’daki başarısızlığın, iki toplumlu iki bölgeli federal çözüm karşısındaki görüşü artırmasına karşın, Kıbrıslı Rumlar arasında bu çözüm şeklini destekleyenlerin oranın yüzde 58.2 olduğunu yazdı. 

Habere göre iki devlete dayalı çözümü, Kıbrıslı Rumların yüzde 70.8’i reddediyor. 

Guterres çerçevesi karşısında çoğu Kıbrıslı Rum’un kararsız olduğunu yazan gazete, “BM Genel Sekreteri’nin geçtiğimiz yaz iki tarafa sunduğu çerçeveye dayalı bir çözümü kabul ediyor musunuz?” şeklindeki soruya yüzde 57.2’sinin kararsız olduğunu, yaklaşık 3’te 1’ine denk gelen yüzde 23.8’nin bunu reddettiğini, yüzde 19.6’sının ise bunu kabul ettiğini ifade ettiğini belirtti. 

Gazete olguların analiz edilmesiyle birlikte araştırmanın, göçmenlerin, göçmen olmayanlara oranla, Guterres çerçevesini kabul etmesinin daha olası olduğunu yazdı. 

Göçmenlerin, mülklerin Kıbrıslı Türk kullanıcılarıyla ile ilgili görüşlerinin de yer aldığı araştırmada, Rum göçmenlerin yüzde 42’sinin “en azından evine bakıldığını”, ancak yüzde 47’sinin ise “kendi durumlarına anlayış göstermeksizin kullanıcıları acı, keder ve kırgınlıkla andığını yazan gazete”, göçmenlerin yüzde 40’ının, herhangi bir tazminat kabul etmeksizin mallarına ilişkin haklarının iade edilmesini arzuladığını belirtti. 

Öğretim görevlisi Haris Psaltis’e dayanarak, Kıbrıslı Rum göçmenlerden 3’te 1’nin, bugün, yerleri (köy, şehir)  konusunda hemen hemen hiçbir şey bilmediğini hissettiğini, bunun nedeninin de ikinci nesil göçmenlerin söz konusu olmasından kaynaklandığını  belirten gazete, göçmenlerin yüzde 60’ının, Kıbrıs’ın kuzeyinin kökleri olduğunu, yüzde 68’nin ise kendisinin bir parçası olduğuna inandığını yazdı. 

Habere göre Kıbrıslı Türk göçmenlere ilişkin olarak da, Psaltis, 3’te 1’nin , özellikle ikinci nesil göçmenlerin, yerleri hakkında hemen hemen hiçbir şey bilmediğini hissettiklerini söylediklerini  ifade etti.

Kıbrıslı Türk göçmenlerin sadece yüzde 15’inin yerlerini çok iyi bildiğini söylediğini yazan gazete, çok az sayıda Kıbrıslı Türk’ün, göçmenlerin yüzde 8’inin, köklerinin Kıbrıs’ın güneyi olduğunu da dile getirdiğini belirtti.