BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin dün, Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le görüşmesinin ardından ara bölgedeki BM İyi Niyet Ofisi önünde düzenlediği basın toplantısı ve Rum tarafından gelen ilk tepkiler Rum gazetelerinde geniş yer buldu.

Rum Sözcü Nikos Hristodulidis, Eide’nin basın toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Rum tarafının müzakereleri askıya alma kararını kaldırmaya hazır olduğunu bildirirken siyasi partilerden sadece DİSİ ve AKEL yeni prosedüre destek belirtti, diğerleri Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’i eleştirdi.

HRİSTODULİDİS: “MÜZAKERELERİ ASKIDAN İNDİRMEYE HAZIRIZ”

Fileleftheros haberine göre Hristodulidis, Rum tarafının, “tehdit ve şantaj olmadan, özlü ve samimi bir diyalog hedefiyle müzakereleri askıya alma kararını kaldırmaya hazır olduğunu” savundu. Eide’nin, müzakerelerin 19 Nisan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından başlayacağı açıklamasını hatırlatan Hristodulidis “öteki taraftan siyasi irade ve somut hareketlere de ihtiyaç var” dedi.

Hristodulidis Türkiye’nin verdiği teyitlerin nasıl doğrulanacağı sorusuna karşılık “Türkiye’nin Ekim 2014’te meydana gelen olguları ileri götürüp götürmeyeceğini müzakereler başlayana kadar göreceğiz” dedi.

“MÜZAKERELERDEKİ OLASI İLERLEME MASADA ORTAYA ÇIKACAK”

Rum tarafının, Eide’nin iyimserliğini paylaşıp paylaşmadığı sorusuna karşılık da Hristodulidis, “Müzakerelerdeki olası ilerleme müzakere masasında ortaya çıkacak. Olumlu sonuca varılması perspektifinden söz edebileceğimiz yer orasıdır (masa), orada karar vereceğiz” ifadesini kullandı.

Rum Yönetimi’nin enerji projelerinin planlandığı gibi devam ettiğini de belirten Sözcü “Bunu yakın geçmişte hepimiz gördük. ENI şirketinin kararı, şirketin,  yaptığı ilk iki sondajın sonuçlarıyla alakalıydı ve başarılı sonuç almak için Kıbrıs MEB’inde nasıl hareket edeceğini yeniden planlamak istiyor” dedi, şunları ekledi:

“Lefkoşa, bölgedeki olguların, Türkiye’nin muhtemel bir çözümün menfaatlerini anlama rasyonel düşüncesini gündeme getirdiğine inanıyor. Türkiye’nin bu menfaatleri anlayıp bu istikamette çalışmasını umuyoruz.”

Gazete “DİSİ-AKEL Yeni Prosedürü Destekliyor... Kıbrıs Sorununun Mayıs Ayında Gireceği Aşamayla İlgili Görüşler” başlıklı haberinde ise iki büyük Rum partisi DİSİ ve AKEL’in beklenmekte olan müzakere prosedürüne farklı tonlarda destek belirttiklerini yazdı.

DİSİ VE AKEL YENİ MÜZAKERE PROSEDÜRÜNE DESTEK BELİRTTİ

Gazeteye göre DİSİ Başkanı Averof Neofitu Kıbrıs sorununda çıkmazın kırılmasının tek yolunun diyalog olduğuna işaret ederek “sürekli hayır diyenler, önerilerini ortaya koysunlar” dedi, şunları ekledi:

“‘Yeni bir müzakere turuna neden girelim? Zaman kaybıdır, Türkiye uzlaşmaz. Bir Navtex yayımlamasalar da MEB’imizi ihlal ederek yasadışı davrandıklarına göre neden diyaloğa girelim?’ diyen bir düşünce disiplini var.

Yasadışılık ortadan kalkarsa, sırf yasadışı davrandılar diye müzakerelere gitmememiz mi gerek?  Yasadışılık olmasaydı diyaloğa da gerek olmazdı. Türkiye uzlaşmaz ve müzakerelerin zaman kaybı olduğu kabul etmek de doğru değil, o zaman on yıllardır müzakere ederek zaman kaybettik demektir.”

AKEL müzakerelerin başlamasına desteğini Tumazos Çelebis aracılığıyla açıkladı. Çelebis, Türk tarafının prosedürü birkaç ay içerisinde 4’lü konferansa götürmek için baskı yapacağının kesin olduğunu iddia ederek kendilerinin de buna korkuyla değil, çözümü ilk önce isteyenin kendileri olduğunu söyleyerek cevap vermeleri gerektiğini savundu.

“Çoklu konferansın ancak Kıbrıs sorununun iç yönlerinde anlaşma yörüngesine girildiğinde mantıklı olacağını vurgulamak zorundayız” diyen Çelebis, “Türk tarafı ve Türkiye hemen çözüm derken aynen bunu kast ediyorsa, Downer belgesindeki görüş birliklerini kabul etmekten ve müzakere kaldığı yerden devam etmekten başka çaresi yoktur” dedi.

Çelebis, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’i son iki yıllık olumsuz deneyimden ders almaya, tutarlı, kararlı ve özgüvenle ilerlemeye çağırdı. AKEL’in müzakere prosedürünü ilkeler temelinde desteklediğini, hiçbir rövanş, partizan veya siyasi niyeti olmadığını ekledi.

DİKO VE KÜÇÜK PARTİLER MÜZAKERELERİN YENİDEN BAŞLAMASINA KARŞI

EURO.KO Başkan Vekili Mihalis Yorgallas, “Müzakereler Kıbrıs Cumhuriyeti’nin egemenlik haklarının ve enerji projelerinin budanmasına olanak tanıyacak şartlarla başlamamalı” derken DİKO Eide’nin müzakerelerle ilgili açıklamasından ortaya çıkan sahneyi şöyle tanımladı:

“-Müzakereler, Başkan Anastasiadis’in yeni bir cömert tavizinden, yani ocak ayında yaptığı ve doğalgazı müzakere gündemine koyarak Türk talebini tatmin etmesinden sonra yeniden başlayacak.

-Navtex’in sona eriş ve Barbaros’un ayrılma tarihi Kıbrıs MEB’indeki araştırma sondajlarının donduğu tarihe denk geliyor ve bu da Türk taleplerini tatmin etti.

-Müzakereler, başladığı kötü zeminden, yani Eroğlu-Anastasiadis Ortak Açıklaması zemininden devam edecek.”

EDEK Rum tarafının masadan kalkma nedenlerinin ortadan kalkmadığını, Türkiye’nin sözde “egemenlik haklarını” sorgulamaya devam ettiğini ve kimsenin ona baskı yapmadığını savundu.

Vatandaşlar İttifakı Başkanı Yorgos Lillikas, Eide’nin dünkü açıklamasından sonra Türkiye’nin memnun hissetmek için her hakka sahip olduğunu çünkü toplumlararası görüşmelerin Türkiye’nin koyduğu şart ve koşullarla başlayacağını iddia etti.

Lillikas, “Müzakereler, Eide’nin dediği gibi kaldığı yerden devam etmeyecek çünkü müzakereler durduğunda hidrokarbonlar müzakere konusu değildi, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin enerji projeleri de teknik ara olmadan devam ediyordu” dedi.

Ekologlar ve Çevreciler Hareketi de, “Tehdit Barbaros ve Navtex değil, Türkiye Milli Güvenlik Konseyi’nin Eylül 2014 tarihli,  Kıbrıs ne zaman doğal zenginliğini değerlendirme girişiminde bulunsa Kıbrıs MEB’ine müdahale etme kararıdır, bu karar geri çekilmemiştir” görüşünü ortaya koydu.

EIDE MÜZAKERE HEYETLERİYLE AYRI AYRI GÖRÜŞTÜKTEN SONRA ADA’DAN AYRILACAK

Fileleftheros Eide’nin bugün Kıbrıs Türk ve Rum müzakereciler ve müzakere heyetleriyle ayrı ayrı görüşeceğini, ardından da Ada’dan ayrılacağını yazdı.

Gazete Kıbrıs Türk ve Rum teknik komitelerinin tanışma ve aralarında koordinasyon sağlama maksadıyla dün bir araya geldiğini, Lefkoşa Surlariçi’ndeki “Rita Severi Merkezi”nde gerçekleşen yemekli görüşmenin Rum Teknik Komiteler Koordinatörü Andreas Pirisii’nin inisiyatifiyle gerçekleştiğini yazdı.

Fileleftheros, Eide’nin geniş ölçekte aktardığı dünkü basın toplantısını  “Taahhüt Dolu Bavul... Eide Ankara’nın ‘Hemen Çözüm Taahhüdünü’ Getirerek Müzakereleri İlan Etti... BM Yetkilisi Fırsat Penceresinin Kapanacağını İletti” başlık ve spotlarıyla aktardı.

Alithia, “Espen Eide Hızlı Müzakereler Görüyor... Ankara’dan Teyitler Getirdi” başlıklı manşet haberinde Eide’nin yapılandırılmış müzakerelerin, KKTC’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra başlayacağını ve hızla yürütüleceğini açıkladığını yazdı.

Simerini manşet haberini, “Müzakereler Mayıs’ta Yeniden Başlıyor... Eide Müzakereleri Engelleyen Şartların Ortadan Kalktığını Söylüyor... Anastasiadis ve Eroğlu Koşulların İyi Olduğunda Hemfikir” başlığıyla aktardı.

Politis manşet haberine, “2015 Kritik... Müzakereler Mayıs Ortasında Başlıyor... AKEL ve DİSİ’den Yeniden Başlamaya Evet... DİKO ve Küçüklerin İtirazı Var” başlığını attı.

Haravgi, “Kıbrıs Müzakereleri Yeniden Başlıyor” başlığını kullandı.