Rum gazeteleri, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in yeni tur yoğunlaştırılmış müzakerelerin dünkü ilk görüşmesini geniş ölçekte ve genellikle manşetten yayımladıkları haberlerinde, “liderlerin ‘Toprak’ başlığının yurtdışında kamp formatında görüşülmesi konusunda anlaştığı” temasını öne çıkardı.

Politis “Toprak İçin Kasımda Dışarıda Randevu…4 Başlığın Durumu Ekim sonunda Belli Olacak…  Çoklu Konferans Askıda Bulunuyor” başlıklı manşet haberinde liderlerin Kasım ayı başlarında Ada dışındaki randevusunun artık kesin olduğunu yazdı.

Anastasiadis’in, Akıncı’nın  ‘Toprağın’ Ada dışında görüşülmesi tezini, Akıncı’nın da Anastasiadis’in ‘Toprağın’ Garantilerden’ ayrılmasını kabul ettiğini yazan gazete, hedefin “‘Toprak’ta, Mülkiyet kriterleriyle kombine bir çizgi belirlemek olduğunu”, anlaşmazlıkların az olduğu kaydetti.

Gazeteye göre 4 başlıktaki görüntünün Ekim sonuna kadar netleşmesi bekleniyor ancak yurtdışındaki ‘Toprak’ görüşmesi, bu dört başlığın varacağı sonuca bağlı olmayacak görünüyor. Anlaşma sağlanmayan tek konunun “çok taraflı konferansın ne zaman yapılacağı” olduğuna da işaret edildi.

Haberi iç sayfasında detaylandıran gazete Akıncı ile Anastasiadis’in -beklenmedik bir şey olmaması halinde- ‘Toprak’ başlığını, ilk 4 başlıktaki bütün meseleler kapanmadan da Kasım ayında resmen görüşeceği yönünde güvenilir bilgiye sahip olduğuna dikkat çekti.

Gazete Ekim ayı görüşme tarihlerini de (5, 7, -liderlerin programları elverirse- 13, 14, 16, 17, 24, 26, 31 Ekim) aktardı ve liderlerin Ekim ayındaki görüşmelerinde, iade edilecek bölgelerle ilgili kriterler de dahil ‘Toprak’ başlığında görüş alış verişinde bulunacaklarını ancak her iki tarafın da sızdırılmasından korkması nedeniyle harita çıkarılmasının söz konusu olmadığını yazdı.

Haberde Cumhurbaşkanı Akıncı’nın kast ettiği manada bir yol haritası üzerinde uzlaşılmadıysa da nihai anlaşmaya doğru adımların önceden belirlenmiş göründüğü belirtildi, özetle şunlar kaydedildi:

“Diplomatik kaynaklara göre taraflar dikenli Toprak konusunun Kasım ayında yurtdışında görüşüleceğinde anlaştı.  Aynı kaynaklar, Rum tarafının tezinin, bu başlığın garantilerden ayrı ve uluslararası konferanstan önce görüşülmesi olduğunu da hatırlattılar. Liderler çeşitli zamanlarda yaptıkları açıklamalarda söyledikleri gibi, böyle bir görüşmede siyasi parti başkanlarının da hazır bulunmasını istemek niyetindedirler.”

Simerini “Anastasiadis’in Toprak-Çoklu Konferans Şartları… Yurtdışında Camp David Tipi Konferansa Gitmek İçin Ne İstiyor… Lefkoşa Türklerin Son Dakika Sürpriz Taktiğinden Endişeli” başlıklı manşet haberinde müzakerelerin dün başlayan yeni aşamasında Ekim ayı içerisinde 9 görüşme yapılacağını yazdı.

Liderlerin, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin de katıldığı dünkü görüşmesinde ana gündem konusunun, ‘Toprak’ başlığının görüşülmeye başlaması için prosedürel ve zamansal ön şartların oluşturulması olduğunu kaydeden gazete Anastasiadis’in görüşme sonrasında Rum gazetecilere yaptığı açıklamaya dikkat çekti.

Habere göre Anastasiadis Ekim ayındaki diyaloğun çok yoğun olacağını, mevcut anlaşmazlıklarda olabildiğince çok yakınlaşma sağlanmaya çalışılacağını, başarılması halinde, ‘Toprak Düzenlemeleri’nin görüşüleceği yeni aşamaya girileceğini söyledi.

Bu konunun, Kıbrıs Türk tarafının çekince ve endişeleri nedeniyle üçüncü bir ülkede de gerçekleştirilebileceğini söyleyen Anastasiadis böyle bir durumda, Rum Ulusal Konseyi’ne katılmakta olan siyasi parti başkanlarının da kendisine eşlik edeceğini açıkladı, “böyle bir durumda, meseleyi derhal ve toplu göğüsleyebilmemiz için Ulusal Konsey üyelerinin bana eşlik edeceğini söylemeliyim” dedi.

Gazete özetle şu detaylara dikkat çekti:

“Elbette bütün bunlar, Türk tarafının, kriterler konusunda Toprak görüşmesini engelleyip toprak düzenlemeleri ve göçmenlerin geri dönmesi konusunu, güvenlik ve garantilerle kombine şekilde çok taraflı konferansa havale edeceği bir son dakika sürprizi taktiği olmayacağı şartıyla olacak.

RUM TARAFININ ŞARTLARI

Bizim taraf böyle bir ihtimal üzerinde büyük ciddiyetle duruyor ve bir son dakika taktiğinin ihtimal dışı görülmemesi gerektiğine inanıyor. Bu nedenle gerek Toprak müzakerelerinin –muhtemelen Camp David tipi bir konferansta- başlaması, gerekse çok taraflı konferans çağrılması prosedürünün (‘Toprak’tan) ‘kurtarılması’ için kendi ön şartlarını koşuyor.

Toprak müzakeresinin başlaması için, bu başlığın, yani kriterler, toprak düzenlemeleri ve geri dönecek göçmen sayısının kapsamlı bir müzakereyle tümden görüşülmesini; çok taraflı konferans çağrılması için de -olması halinde- Türk sürpriz taktiğinin boşa çıkarılması için başlığın (Toprak) bütün yönlerinde anlaşmayı şart koşuyor.

Yetkili bir kaynak ‘Toprak başlığının bütün yönleri ve parametreleri üzerinde anlaşma, çok taraflı konferans çağrılması için olmazsa olmazdır. Bunda herhangi bir taviz söz konusu değildir. Aksi halde öteki tarafın, Toprak düzenlemelerini çok taraflı konferansa götürme maksatlı taktiğine yardımcı olur’ dedi.”

Fileleftheros “Camp David Konusunda Anlaşma… İşgal Lideri Kasım’da Toprak Görüşmelerini İlan Etti” başlıklı manşet haberinde Cumhurbaşkanı Akıncı’nın dünkü görüşme sonrasında, Toprak konusunda Kasım ayında, yurtdışında, Camp David tipi görüşme yapılacağını açıkladığına dikkat çekerek, açıklamanın satır başlarını okurlarına aktardı.

Gazete Rum Yönetimi Başkanı Anastasaiadis’in ise Toprak konusunda Kıbrıs dışı görüşmeleri 4 başlıkta (Yönetim ve Güç Paylaşımı, AB, Ekonomi ve Mülkiyet) kaydedilecek ilerlemeye bağlayıp Toprak düzenlemeleri konusunun Mülkiyet ile iç içe olduğunu söylediğini yazdı.

Alithia “Ekim: Kıbrıs Sorununda Gelişmeler Ayı” başlıklı manşet haberinde liderlerin, 4 başlıkla ilgili görüşmeleri 8-9 görüşmede tamamlamaya karar verdiğini, her şey yolunda giderse, “Güvenlik ve Garantiler başlığının çok taraflı konferansta görüşülmesi yolunun açılabilmesi için Toprak başlığının Kasım ayında Kıbrıs dışında detaylı görüşüleceğini yazdı.

Haravgi haberi “9 Görüşme ve Toprak Kasım’da” başlığıyla verdi.