Kıbrıs’taki liderlerin, Mont Pelerin’de Toprak konusunda gerçekleştirdiği ikinci tur görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, son sekiz aydır sarf edilen çabanın kurtarılması için can simidinin arandığı belirtildi.

Rum basını, Mont Pelerin görüşmelerinin ardından yaşanan gelişmelere, bu çerçevede yapılan açıklamalara ve başarısızlık nedenlerine geniş bir şekilde yer verdi.

Fileleftheros gazetesi “Şimdi Can Simidi Arıyorlar-Mont Pelerin’deki Başarısızlık Sonrasında Kısa Zaman İçerisinde Üçüncülerin Müdahalesi Bekleniyor” başlıklı haberlerinde Mont Pelerin’deki görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, son on sekiz aydır devam eden sürecin kurtarılması için şimdi de can simidini arandığını yazdı.

Her iki toplumun da müzakerelerin tekrarlanması için açık kapı bırakırken, gelen bilgilerin, üçüncü ülkelerin, sürecin canlı tutulması amacıyla müdahalede bulunacağı yönünde olduğunu yazan gazete BM Genel Sekreteri Ban’ın Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin ise, iki tarafın çağırması durumunda Ada’ya gelmeye hazır olduğunu dile getirdiğini ancak Eide’nin şu anda bir raporla BM Genel Sekreteri’ni bilgilendirmekle görevli olduğunu belirtti.

RUM TARAFI SONUÇLARI DEĞERLENDİRİYOR

Fileleftheros gazetesi aynı haberi kapsamında, Kıbrıs Rum tarafının, Mont Pelerin’deki iki aşamalı görüşmelerin sonuçlarını değerlendirmekte olduğunu ayrıca müzakerelerin yeniden başlaması penceresinin açık kalması amacıyla diplomatik düzeyde çeşitli faaliyetler programladığını yazdı.

Müzakereler sürecinin, Türk tarafının toprak iadesinin görüşülmesi gerektiği anda çöktüğünü ileri süren gazete Türk tarafının, al-ver sürecini, çok taraflı konferansa götürme çabasının başarısız olduğunu ve sürecin, BM bir sonraki adımı belirlemeden kapandığını savundu.

Gelen bilgilerin, üçüncü unsurların, momentumun kaybedilmemesi için müdahalede bulunacağı şeklinde olduğunu yazan gazete, çok iyi haber alan kaynakların, bu müdahalelerin en kısa zamanda, “başarısızlık tozu düştüğü zaman” yapılacağını belirtti.

ANASTASİADİS ADA’YA DÖNDÜ

Habere göre Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, dün, Ada’ya döner dönmez, durum değerlendirmesi yapmak ve ileriki adımları belirlemek  için yakın çalışma arkadaşlarını toplantıya çağırdı.

Toplantı sırasında Anastasiadis, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile uzun bir telefon görüşmesi gerçekleştirirken, Çipras’a Mont Pelerin’de olanlarla ilgili olarak ayrıntılı bilgi verdi.

Gazete Anastasiadis ile Çipras’ın en kısa zamanda bir araya gelmesinin beklendiğini, bunun muhtemelen, Çipras ile TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşmesinden önce olacağını yazdı.

Habere göre Anastasiadis’in ayrıca Mont Pelerin’deki iki aşamalı görüşmeler konusunda halkı ve Ulusal Konsey’in yanı sıra Güvenlik Konseyi’nin daimi beş üyesi ile Aralık ayında yapılacak AB zirvesinde AB liderlerini de bilgilendirmesi bekleniyor.

Gazete aynı haberinin içerisinde, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocas’ın, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide ile telefonda görüştüğümü belirtti.

Habere göre Kocas, Yunanistan’ın Kıbrıs sorununun çözümünü istediğini  ve müzakerelerin devam etmesini desteklediğini dile getirdi.

Kocas, müzakerelerin amacının Kıbrıs sorununa ilkeler temelinde yaşayabilir ve adil bir çözüm bulunması olduğunu da belirtti.

Alithia gazetesine göre, Yunanistan Hükümet Sözcüsü Dimitris Çanakopulos, bir açıklama yaparak, Yunan Hükümetinin, Mont Pelerin’de Kıbrıs sorununa ilişkin görüşmelerin sonucuna yönelik duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi.

Çanakopulos, Yunanistan’ın dikkatini, asker ve garantiler olmaksızın Kıbrıs sorununa adil bir çözüm bulunmasına çevirdiğini de yineledi.

BM’NİN AÇIKLAMASI

Alithia gazetesi ve diğer gazeteler, BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric’in, dün yapmış olduğu, “BM Genel Sekreteri Ban’ın, iki liderin süreçteki sorunları aşacağına inandığı” şeklindeki açıklamalarına yer verdiler.

Habere göre, Dujarric açıklamasında ayrıca, iki liderin şu ana kadar yaptığı gibi, çözüm sağlanmasına yönelik çalışmaya devam edeceğini umut ettiğini dile getirdi.

BAŞARISIZLIK NEDENLERİNE İLİŞKİN İDDİALAR

Rum basını Mont Pelerin’deki görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenlerine de yer verirken bazı iddialarda da bulundu.

Politis gazetesi “Üç Çelme- Mont Pelerin’deki Müzakerelerin Başarısızlığına Hangi Unsurlar Yol Açtı” başlıklı haberinde, süreci, “büyük karşılıklı anlayıştan, uç anlaşmazlığa, umuttan başarısızlık ve belirsizliğe ayrıca aydınlıktan karanlığa” şeklinde nitelendirirken, Mont Pelerin’deki görüşmelerin dramatik sonucuna ulaşmak için bu iki durumun arasına nelerin girdiğini sorguladı.

Gazete, Mont Pelerin’deki başarısızlığın üç unsura dayandığı yönünde değerlendirme yaptı.

Gazete bu unsurları sıralarken Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in, Mont Pelerin’deki ilk tur görüşmeleri keserek Ada’ya dönmesiyle, iç cephenin gereksinimlerini tatmin etmiş olabileceğini ancak yapılan bu aranın, yıkıcı unsurları da beraberinde getirdiğini belirtti.

Bir diğer unsur olarak, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocas’ın söylemlerinde  sürekli çok taraflı konferanstan önce garantiler ve güvenlik konusunda ısrar etmesinin Ankara’nın sinirlenmesini gösteren gazete, üçüncü unsura atıfta bulunarak Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın Mont Pelerin’deki ilk görüşmede gerçek bir Kıbrıslı lider olarak görüldüğünü, olumlu gelişmelerin şekillenmesi için gerekli olan ek adım atarken Türkiye tarafından yetkilendirilmediğinin açık olduğunu belirtti.

Gazete, Mont Pelerin’deki görüşmelere ara verilmesinin Akıncı’nın tutumunun değişmesine de neden olduğunu savundu.

Fileleftheros gazetesi “Çok Taraflı Konferansta Güzelyurt’u İstedi-Akıncı Ankara’nın İzin Verdiği Noktaya Kadar Müzakerede Bulundu” başlıklı haberinde, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın, Kıbrıslı Türklerin taleplerini değil Ankara’nın taleplerini müzakere etme misyonuyla oraya gittiğini savundu.

Akıncı’nın, müzakerelerde Ankara’nın kendisine izin verdiği noktaya kadar hareket ettiğini savunan gazete, Akıncı’nın misyonunun, Toprak konusunun açık kalmasıyla çok taraflı konferans için tarih almak olduğunu, böylesi bir gelişmenin, Türkiye’ye, Kıbrıs Rum tarafının önüne “toprak ya da Türk garantileri” şeklinde tehlikeli bir ikilemi koyma olanağı vereceğini ileri sürdü.

Akıncı’nın, Toprak konusunu Güzelyurt’la kapatması için Ankara’dan onay almadığını da iddia eden gazete Akıncı’nın,  çok taraflı konferansta harita olarak elinde olmasını isteyen Ankara’nın izin verdiği noktanın ötesinde müzakere etme hakkına da sahip olmadığını savundu.

Gazete elde ettiği bilgilere atıfta bulunarak, durumların çıkmaza girdiği bir anda Anastasiadis’in, Toprak konusunun açık kalmasıyla çok taraflı konferansa gidilmesinde ısrar eden Akıncı’ya seslenerek, “şu ana kadar görüşülen dört başlıkta, veren tarafın kendileri olduğunu, Kıbrıs Türk tarafının ise ilk bir şey vereceği anda ise bunu yapmadığını” söylediğini yazdı.

Öte yandan Simerini gazetesi Mont Pelerin’deki görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenlerinin, Güzelyurt ve göçmen sayısı konularının olduğunu iddia etti.

Gazete Kıbrıs Rum tarafının kaynaklarına dayanarak Kıbrıs Türk tarafının,  Kıbrıs Rum tarafı idaresi altına dönecek göçmen sayısı konusunda Rum tarafının görüşüne yaklaşılmasıyla, bu rakamın harita üzerine konduğu zaman Güzelyurt’un Kıbrıs Rum kurucu devlet idaresine dahil olacağı anlamına gelmesi nedeniyle zorluk çıkardığını ve görüşmelerin çökmesine neden olduğunu savundu.