Osmanlı döneminde hekimlerin, hastalıkların tedavisinde musikiden de yararlandığı belirtiliyor. Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yener Yörük, II. Bayezid'in yaptırdığı ve dönemin en önemli sağlık kurumlarından Edirne'deki şifahanede, ruh hastalarının yanında diğer hastalıklara da şifa arandığını söyledi. Evliya Çelebi'nin notlarından darüşşifaya ait pek çok bilginin kayıtlarının olduğunu ifade eden Yörük, "Evliya Çelebi birçok şeyi kaydettiği gibi, burada kaç hekim var, kaç para maaş aldığına kadar yazmış. Tabi o dönem için belli musiki makamlarının belli hastalıklara iyi geldiği şeklinde de Seyahatname'de kayıtlar var. Modern tıbbın uygulamalarından farklı gelebilir ama o dönem için en modern tedavi şekilleri burada uygulanmaktaydı. O gün için en çağdaş tedavi şekilleri buydu" dedi.

DÖNEMİN HATIRASI BUGÜN DE YAŞATILIYOR

Prof. Dr. Yörük, müzede banttan yapılan müzik yayınının, yılın belli günlerinde o dönemin hatırasının yaşatılması için konser şeklinde sunulduğunu ifade ederek, müzede bugüne kadar kayıtlarda yer aldığı gibi 10 sazende ile 19 konser gerçekleştirildiğini, gelecek aylarda 20'nci konser için hazırlıklara başlandığını kaydetti.

"SAZ VE MAKAMLARDA RUHA GIDA VARDIR"

Dönemin tedavi şekilleri arasında sayılan "dağlama, hacemat" gibi usullerin yanında darüşşifada musikiden de yararlanıldığı, Seyahatname'de Evliya Çelebi tarafından şöyle kaydediliyor: "Merhum ve mağfur Bayezid Veli (Allah rahmet eylesin) Hazretleri vakıfnamesinde hastalara deva, dertlilere şifa, divanelerin ruhuna gıda ve defi seva olmak üzere on adet hanende ve sazende gulan tayin etmiş ki üçü hanende, biri neyzen, biri kemancı, biri müsikarcı, biri santurcu, biri çengi, biri çeng santurcu, biri udcu olup haftada üç kere gelerek hastalara ve delilere musiki faslı ederler. Allah'ın emriyle, nicesi saz sesinden hoşlanır ve rahat ederler. Doğrusu musiki ilminde neva, rast, dügah, segah çargah, suzinak makamları onlara mahsustur ama zengüle makamı ile buselik makamında rast karar kılsa insana hayat verir. Bütün saz ve makamlarda ruha gıda vardır."

MÜZENİN EN DİKKAT ÇEKEN BÖLÜMÜ

Sağlık müzesinde dönemin musikiyle tedavi bölümü mankenlerle anlatılıyor. Müzenin en dikkat çekici yeri olarak gezilen bölümün tanıtımında yer alan bilgilendirmede, hangi musiki makamının hangi hastalığa iyi geldiği anlatılıyor.

HİCAZ CİNSEL UYARICI, REHAVİ BAŞ AĞRISINA İYİ GELİYOR

Bilgilendirmeye göre, rast makamının havale ve felç geçirenlere, zirefkend makamının sırt ağrılarına, zengüle makamının kalp hastalıklarına, rehavi makamının baş ağrılarına, hicaz makamının ürolojik sorunlara, idrar zorluğuna iyi gelir, cinsel yönden uyarıcıdır. uşşak makamının da sıtmaya iyi geldiği bilgisi yer alıyor.

HANGİ MAKAM HANGİ HASTALIĞA İYİ GELİYOR

Hicaz makamı: İdrar zorluğuna iyi gelir, cinsel yönden uyarıcıdır.

Rast Makamı: Havale ve felç illetine devadır.

Irak Makamı: Har mizaçlarına, sersem ve hafakana faydalıdır.

İsfahan Makamı: Zihni açar, zekayı artırır, anıları tazeler.

Zirefgent Makamı: Ateşli hastalıklara iyi gelir, zihni temizler.

Rehavi Makamı: Baş ağrısına devadır.

Neva Makamı: Gönül okşayıcıdır, kötü düşüncelerden arındırır.

Zengule Makamı: Kalp hastalıklarının devasıdır.

Buselik Makamı: Kulunç ve bel ağrılarının ilacıdır.

Uşşak Makamı: Kalp, Karaciğer, Sıtma ve mide hastalıklarına iyi gelir.

Hüseyni Makamı: Ferahlık verir, çocukların kalp ve ruhlarının iltihabını söndürür, ateş düşürür, bilgileri yer alıyor.