Merhaba değerli okur severler bugün sizlere koklear implanttın çalışma sistemi, kimlerin koklear implant adayı olabileceiğini, ameliyat sonrası dönem ve işitme cihazı ile arasındaki farklar hakkında bilgi vereceğim.
Koklear implant, iç kulak hasarından dolayı ileri derecede işitme kaybı yaşayan ve işitme cihazı kullanmanın artık faydasını görmeyen kişiler için bir çözümdür. Sesi yükselten işitme cihazlarının aksine, koklear implant, işitme (işitsel) sinire ses sinyalleri iletmek için kulağın hasarlı kısımlarını atlar. İşitme kaybı ileri ve çok ileri derecelere geldiğinde tek çare cerrahi operasyon ile gerçekleşen koklear implant olmaktadır.
Koklear implantlar, kulağın arkasına oturan bir mikrofon ile sesleri kaydedip, konuşma işlemcisine gönderir. İşlemci mikrofondan gelen sesleri analiz eder. Hangi elektrodun hangi düzeyde uyarılacağını belirler. Bu bilgileri şifreler ve iletici bobine gönderir. İletici bobin gelen şifreleri alıcıya gönderir. Alıcı, gelen şifreleri salyangoz şeklindeki iç kulağa (koklea) implante edilen elektrotlara gönderir. Elektrotlar elektrik enerjisi ile ses dalgalarının uyardığı noktaları uyarır ve işitsel siniri uyarılır. Bu sinir kodları beyne yönlendirir. Beyin bu sinyalleri ses olarak yorumlar. Koklear implanttan alınan sinyalleri yorumlamak için rehabilitasyon desteği gereklidir.
Doğuştan işitme kayıplı doğan çocuklar , (doğuştan (konjenital) sağırlık, yaklaşık her 1000 çocukta 1 görülmektedir.) veya sonradan işitme kaybına uğrayan yetişkinler, işitme cihazından yeteri kadar fayda görmeyen kişiler, otoimmun iç kulak hastalığı geçirerek işitme cihazları ile yeterli rehabilitasyon sağlanamayan hastalar, sonradan işitme kaybı olmasına neden olan geçirilmiş ani işitme kaybı, kaza, hastalık, operasyon gibi olaylar sonucu işitmesini kaybeden erişkinler, İleri, çok ileri ve total işitme kaybı olanlar kişiler koklear implant için aday olabilir. İmplant, normal işitmeyi geri getirir diyemeyiz. Bunun yerine işitme engelli bir kişiye ortamdaki seslerin yararlı bir şekilde duyması sağlanır değebiliriz.
Her işitme kaybı yaşayan kişiler koklear implant adayı olmayabilir. İmplant adayı olup olmadığının belirlenmesi için öncelikle KBB doktoruna muayene olunması gerekir. Muayene sonucu odyolog tarafından yapılan odyolojik testler ile koklear implanta uygun olduğu belirlenirse, ameliyat planlaması yapılır ve ameliyattan sonraki süreçte hasta ve ailesini bilgilendirmek tüm özenle anlatılması odyoloğun görevidir. Ameliyat olacak kişinini motivasyonunu yüksek tutmak gerekmektedir. Odyolog olarak ameliyat esnası implant ayarlarını yapmak kadar ameliyat sonrası rehabilitasyon programını oluşturmakta aynı önemi taşır.
Ameliyat sonrasında yaklaşık 3-4 hafta sonra koklear implantın dış parçaları takılır ve cihazın ayarları yapılır. Bu noktada kişiye veya çocuğun ailesine cihaz kullanımı hakkında bilgi verilir. 15 gün sonra hasta yine kontrol için çağırılır sonrasında 3 ay ve 6 ay sonra tekrar çağırılır ve kişilerin iyi işitebilmesi için gerekli ayarlar yapılır. Daha sonrasında 6 ayda bir kontrollerinin olması önerilir. Bireylerin işitmesine dikkat etmek kadar dil ve konuşma becerisine de dikkat etmek gereklidir. Kişiye ameliyat sonrası konuşma rehabilitasyonu sağlamak önem arz etmektedir.
4 tip implant vardır, bunlar Kemik yolu implantlar, Orta kulak implantları, Koklear implantlar, Beyin sapı implantlarıdır. KBB doktoru ve odyoloğun yaptığı testler sonucunda işitsel yollarda oluşan deformasyonlar saptanır ve oluşan deformasyon karşısında en iyi şekilde işitmeyi sağlamanız için uygun implant tercih edilir.
Koklear İmplantlar ve İşitme Cihazları arasındaki farklar nelerdir?
İşitme cihazları, hafif ve orta derecede işitme kaybı olan hastalar için önerilir. Koklear implantlar ise işitme cihazlarından yeteri kadar fayda görmeyen ileri işitme kaybı olan hastalar için tasarlanmıştır. İşitme cihazları sesi alır, yükseltir ve işitsel yollara iletir. Koklear implantlar ise sesi alır, işlemler ve hasarlı bölümleri geçerek işitme sinirini elektriksel olarak uyarılmasını sağlar. Eğer koklea hasar görmüşse sesi yükseltmek işe yaramaz. Sinyalin doğrudan işitme sinirine iletilmesi gerekir. Bu da koklear implant sayesinde mümkündür.
Haftaya yeni konular ile görüşmek dileğiyle.
Sağlıkla kalın.
