Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Hasöksüz TRT Haber yayınında İngiltere’de baş gösteren koronavirüs mutasyonunun, salgının sonunu getirebileceği ile ilgili iddiaları ve merak edilenleri değerlendirdi.
Prof. Dr. Hasöksüz, koronavirüsün mutasyonik değişimini “30 bin nükleotidi, DNA’lı bir virüsten bahsediyoruz. 4-5 bin civarında mutasyon görüldü. Hiçbiri aminoasit düzeyinde virüsün protein yapısı düzeyinde değişiklikte önemli bir farklılık ortaya çıkarmadı” sözleriyle anlattı.
Şimdiye kadarki mutasyonların virüsün özellikle hücreye bağlandığı bölgedeki mutasyonlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Hasöksüz, “Önem arz ediyor çünkü bağlanma hızı ve bağlanma şekli önemli. İkincisi bu virüsün bu bölgelere yakın bölgelerdeki bağışıklığı sağlayacak vücutta antikor oluşturacak bölgelerdeki değişimi önem arz ediyor” dedi.
"Şimdilik takip edilmesi gereken bir mutasyon olarak görülüyor"
İngiltere’de hızla ortaya çıkan bu mutasyonlarla matematiksel ve istatiksel çalışmaların yapıldığını gerekli uyarılar üzerine DSÖ ve ülkelerin önlemler aldığına dikkat Çeken Prof. Dr. Hasöksüz, sürecin takip edilmesi gerektiğine vurgu yaptı:
“Bu mutasyonik değişimler, tek başına birkaç tane aminoasitteki nokta mutasyonlarının çok ciddi sonuçlar doğurmayacağı yönünde. Bu nedenle henüz kanıtlanmamış olduğundan sadece takip edilmesi gereken mutasyon olarak görülüyor. Bu yüzden tedbirler alınıyor. Bu saate kadar edindiğimiz bilgi mevcut aşıların etkinliğini değiştirmeyeceği yönünde. Eğer bu yeni varyant duruşunda yayılırsa… Mutasyonik değişimler ilerler ya da ilerlemez. Bu durumu takip etmek gerekiyor.”
Bu mutasyonun salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyon mu? Sorusuna ise Prof. Dr. Hasöksüz bir başka virüs mutasyonunun örnek göstererek anlattı:
"Hayvan türüne geçerse farklı sonuçlara neden olabilir"
“2003 faz epidemisi bize şunu gösterdi 3 aylık bir süre içinde yüzde 90 benzerlik gösteriyor sars virüsüne. 3 ayda 3 farklı proteininde amino asitler yok oldu. İnsandan insana geçtikçe daha fazla sayıdaki mutasyonik değişimlerde proteinsel yapısında amino asitin yok olmasına bağlı mutasyon çeşidi o virüsü doğadan sildi. Eğer virüs insandan insana geçtikçe mutasyon hızlı şekilde ortaya çıkarsa bu olasılıklardan biri ama bunun bir garantisi yok. Eğer mutasyon sonucunda farklı bir hayvan türüne geçerse o zaman farklı sonuçlara neden olabilir işin gerçeği…”
Sadece bağlanma hızını etkileyen mutasyonlar
Mevcut mutasyonların insanlarda görülen virülensi hastalık yapıcı özelliğini “ne artırdığını ne de azalttığını dile getiren Prof. Dr. Hasöksüz, “Sadece hücrelere bağlanma hızında değişiklik yaptığını ortaya koyuyor. Virüsler kendisini planlamadan ortamdaki mevcut değişime ayak uydurma şeklinde ortaya çıkıyor. Bu tesadüfi değişim bazen virüsün yok olmasına bazen şiddetli bir şekilde yeni virüslerin ortaya çıkmasına neden oluyor. İnsan ya da hayvanlarda hastalık oluşturmadan da yok olabiliyor. Mutasyonik değişimlerin bir garantisi yok. Yani korkulacak bir durum yok. Olumsuz olduğu gibi pozitif yönde de değişim söz konusu olabilir” dedi.
