İzmir Kent Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıklar Uzmanı Prof.Dr. Mitat Bahçeci, özellikle sıcak yaz günlerinde serinlemek için içilen üzerinde 'diyet', 'şekersiz' yazdığı için de kalori korkusu olmadan tüketilen gazlı içeceklerin gazındaki gizli tehlikeye dikkat çekti.
'7 ÇAY KAŞIĞI ŞEKER VAR'
Standart kola ve gazlı içeceklerin yaklaşık 7 çay kaşığı şeker ve dolayısıyla kalori içerdiğini kaydeden Prof.Dr. Mitat Bahçeci, şekerden zengin gazlı içeceklerin içerdikleri şekerden dolayı (hem de rafine saf şeker) obezite ve diyabet gibi hastalıklarla yakından ilişkili olduklarının bilimsel olarak kanıtlandığını vurguladı. Yapılan yeni çalışmaların gazlı içeceklerin içerdikleri kaloriden bağımsız olarak içindeki karbondioksit gazının yaptığı baloncuklarla da iştahı artırdığını gösterdiğini kaydeden Prof.Dr. Mitat Bahçeci şöyle konuştu:
"Günümüzde ister diyet gazlı içecek olsun isterse de soda tarzı şeker içermeyen gazlı içecekler de çok miktarda tüketilmekte. Karbonatlı içeceklerdeki gaz hem içeceğin raf ömrünü uzatmakta hem de ona keskin bir tat vererek keyif alınmasını ve fazla tüketilmesini sağlamakta. Yapılan yeni çalışmalarla gazlı içeceklerin içerdiği karbondioksit gazının bir sırrı daha ortaya çıkarıldı. Araştırmacılar sıçanlara gazlı şekerli içecek, diyet gazlı içecek, şekerli ama gaz içermeyen içecek ve musluk suyu vermişler. Sonuçta çok ilginç olarak gazlı olan içecek verilen sıçanların, ister şekerli olsun isterse de şeker içermeyen aspartamla tadlandırılmış diyet içecek olsun gazsız şekerli içecek (limonata vs) ve düz musluk suyu verilenlerden daha hızlı bir şekilde obez olduklarını göstermişlerdir. Bu sıçanların yapılan kan incelemelerinde ise gazlı içecek alanların (şekerli ya da diyet) açlık hissine yol açan ve yemek yediren ghrelin hormonunun daha yüksek olduğu belirlenmiştir."
'KARBONDİOKSİT GAZI İŞTAH HORMONUNU ETKİLİYOR'
Ghrelin hormonunun bir açlık uyarıcı, iştah artırıcı hormon olduğunu hatırlatan Endokrinolog Mitat Bahçeci, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ghrelin düzeyi öğün öncesi artar. Ghrelin artışı obezite ile ilişkiliyken azalması kilo kaybına yol açmakta. Tüp mide ameliyatındaki kilo kaybından önceleri sadece mide hacminin küçülmesi sorumlu tutulurken son yıllardaki araştırmalarda bu kişilerin ghrelin düzeyinin de azaldığı (hormon salgılayan hücreler ameliyatla alındığı için) ve bu durumun da kilo kaybına yardımcı olduğu gösterilmiştir. Gazlı içecekler şekerli de olsa (kola, gazoz vs.) şekersiz de olsa (soda, diyet kola vs) iştah hormonunu artırıyor, obeziteye yol açıyor. Sonuçta ister şeker içersin isterse de şekersiz olsun, gazlı içecek tüketen kişilerdeki Ghrelin (iştah hormonu) düzeyi yüzde 50 daha yüksek bulunmuştur."
120 KALORİLİK YEMEKYEMİŞ GİBİ OLUNUYOR
Prof. Dr. Mitat Bahçeci, gaz yapan karbonatlı içecekleri tüketenlerin tüketmeyenlere göre 120 kalorilik daha fazla yemek yediklerini anlatarak şöyle dedi:
"Yine gazlı şekerli içecek tüketenlerdeki açlık hissinin aynı miktarda şeker içeren ama gazı olmayan içecek tüketenlerden daha fazla olduğu da anlaşılmıştır. Ghrelindeki bu artışın sadece şekerli gazlı içecek tüketenlerde değil, soda gibi şeker içermeyen karbonatlı içecek tüketenlerde de fazla olduğu anlaşılmıştır. Yapılan çalışmalarda gaz yapan karbonatlı içecek tüketenlerin karbonatlı içecek tüketmeyenlere göre 120 kalorilik daha fazla yemek yedikleri de gösterilmiştir. 140 kalorilik enerji içeren şekerli gazlı içecek alanlardaki bu 120 kalorilik ek besin tüketimi, içecekteki gazın neden olduğu Ghrelin hormonunu artırmasına bağlanmıştır. Karbonatlı içecekleri içtiğimizde midede karbondioksit salınır. Midedeki karbondioksidi belirleyen kimyasal reseptörler vardır. Karbondioksit midedeki reseptörlerine bağlanarak midenin üst bölgesinden ghrelin salgılatır ve açlık hissi uyandırır. Diğer bir ihtimal de mekanik olaydır. Karbonatlı içecekle oluşan karbondioksid gazı midede gerilmeye yol açarak ghrelin salgılanmasına neden olur."
