Sosyal fobi denilince akla ilk olarak asosyallik ve çekingenlik gelebilir. Ama sosyal fobi her ikisinden de çok farklı bir olay olup toplumda kişilerin konuşma yapamayıp ‘rezil olacağım' korkusu yaşama durumudur. Bunun yaş aralığı ve görülme sıklığı olarak farklı çalışmalar halen sürmekle birlikte genellikle ergenlikte görüldüğü gözlemlenmiştir. Eğer siz de sürekli kaygı ve korkular yaşıyorsanız sosyal fobi olma ihtimaliniz yüksektir.

Peki nedir sosyal fobi? Belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir? Sosyal fobi rahatsızlığını açıkığa kavuşturan Psikolojik Danışman Kamil Dayı AjansHaber'e konuştu.

"AYNI ZAMANDA KAYGI BOZUKLUĞUDUR"

Sosyal fobiyi toplum içinde hata yapacağını, rezil olacağını düşünen, toplum içerisinde yer almaması gibi durumlar yaşayanlar olarak tanımlayan Kamil Dayı şu şekilde devam etti:

Aynı zamanda toplum kişide gerçekleşen bir kaygı bozukluğudur. Bir ya da birden çok toplumsal durumda belirgin korku ve kaygı olma durumudur. Kişi toplumda yer aldığında sanki küçük düşeceğini, utanç duyacak bir söz söyleyeceği veya başkalarını kıracakmış gibi düşünceler ve korkular yaşar. Bu toplumsal durumlar her zaman korku ya da kaygı doğurabilir. Zaman zaman hep aynı kaygıyı yaşayabilir. Kişi bu toplumsal durumlardan sürekli kaçınırız ya da kaygı içerisinde olur.

‘YANLIŞ YAPACAĞIM, YÜZÜM KIZARACAK' DİYORSANIZ DİKKAT!

Dayı, "Sosyal fobinin belirtilerinden bahsedecek olursak hemen hemen tanımda bahsettiğimiz konular yer alır. Kişi sürekli olarak toplumdan kaçınır, toplumda bulunduğu sırada huzursuz olur. Yapmak istediği bir şey olduğunda yapmaktan korkar, çekinir. Toplum içerisinde konuşmak istemez. Konuşmak zorunda kalırsa da kelimelerine özenle seçer, dikkat eder. Herhangi bir yerde topluma hitap eden konuşmaları yapamazlar. Sürekli ‘Yanlış yapacağım, yüzüm kızaracak' şeklinde düşünür." dedi.

"SOSYAL FOBİ ÇEKİNGENLİK DEĞİLDİR"

Sosyal fobi ile çekingenliği karıştırmamak gerektiğini ve ikisinin çok farklı şeylerin olduğunu dile getiren Dayı, "Sosyal fobi çekingenlik değildir. Çekingenlik bir şey söylemek isterken söyleyememe durumu gibidir ama sosyal fobi daha çok sunum yapacakken veya arkadaş gurubu içerisinde konuşma yapacakken geri kalmasıdır. Sosyal fobi daha farklı bir durumdur. Sosyal fobinin çeşitleri veya ayrımları yoktur." diye konuştu.

"ERGENLİKTE DAHA ÇOK GÖRÜLÜR"

Sosyal fobinin yaş aralığına baktığımız zaman daha çok ergenlik dönemlerinde sıklıkla görüldüğünü söyleyebiliriz. Yaş aralığı olarak 10-17 yaş diyebiliriz. Tabi çocuklarda da görüldüğü durumlarda oluyor. Örneğin arkadaşları içerisinde pek aktif değilse, tanımladığımız belirtiler gözlemleniyorsa sosyal fobi var diyebiliriz. Ama biz bu durumu anlayabilmek için 17 yaşına kadar gözlemlememiz gerekiyor. Bunu toplumda görülme oranı olarak yüzde 2 ila 13 arasındadır.

"MÜKEMMELİ ARAYAN AİLELERİN ÇOCUKLARINDA GÖRÜLÜYOR"

Sosyal fobide de her psikolojik durumda olduğu gibi ailenin de katkısı, faydası ya da zararı olabileceğine dikkat çeken Dayı şöyle devam etti:

Sosyal fobide de ailenin olumlu ve olumsuz katkıları olabiliyor. Eğer aile mükemmeli arayan, başarıya önem veren bir aileyse çocukta sosyal fobi yaşanabilir. Çünkü sürekli ‘Acaba yapabilecek miyim?' sorusu çocuğa bir bakıma engel ve korku salacaktır.

Sosyal fobi yaşayan kişi aynı zamanda asosyal olacağım kaygısı da taşır. Aslında korku görünen bir gerçekse korkudur ama ortada yoksa da korkuya kaygı diyoruz. Bu durum zaten kaygı bozukluğudur.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Bize bu şikayetle gelen hastalara mutlaka hekim desteği istiyoruz. Eğer hekim tarafından sosyal fobi tanısı konulduysa ve bundan dolayı bizden yardım istiyorsa biz onun düşünce sistemine odaklanıp ‘Rezil olacağım, yüzüm kızaracak' düşüncelerinin neden oluştuğunu sorgularız. Bunu değiştirmeye çalışırız. Bir terapi odası geliştiriyoruz. Ve orada sanki bir topluma hitap ediyormuş gibi düşünmesini sağlayarak konuşmasını istiyoruz. Daha sonra küçük gruplarla uyguluyoruz. Sonrasında da büyük gruplarda uyguluyoruz. Bu sayede bu korkusunun üstesinden gelmeye çalışıyoruz.

Kaynak: AjansHaber